Birleşik Krallık Türkiye ilişkileri, tarihten gelen güçlü bağların da etkisiyle, çok boyutlu yapıya sahip. NATO müttefiki Birleşik Krallık, Türkiye’nin Avrupa’daki önde gelen ortakları arasında yer alıyor. Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılması (Brexit) ertesindeki yeni ilişkiler düzeni, güvenlik ve terörizmle mücadele alanında işbirliği, düzensiz göç, ekonomik ve savunma sanayii işbirliği ikili temasların gündemindeki öncelikli konular. 2007 yılında iki seneliğine yürürlüğe giren “Türkiye – Birleşik Krallık Stratejik Ortaklık Belgesi” 2010 yılında yeniden gözden geçirilerek yenilendi. Bununla birlikte, ekonomi, ticaret ve turizm alanları, ikili ilişkilerimizin itici gücü olma özelliğini korumuş; savunma sanayii alanında “TF-X” savaş uçağı projesi başta olmak üzere kapsamlı işbirliği sürdürüldü.

Türkiye’nin en çok ticaret yaptığı 6’ncı ülke konumundaki Birleşik Krallık’la ikili ticaret dengesi, 2001 yılından bu yana Türkiye lehine. 2019 verilerine göre, Birleşik Krallık, en çok ihracat yapılan ikinci, en çok ithalat yapılan dokuzuncu ülke konumunda yer alıyor. 2019 yılında Birleşik Krallık’tan ülkemize gelen turist sayısı 2018 yılına kıyasla yüzde 14 artarak 2.562.064 kişiye ulaştı. 2 Mart 2020 itibarıyla Birleşik Krallık vatandaşlarına Türkiye’ye yapacakları turistik seyahatlerde 180 gün içinde 90 günü aşmamak kaydıyla vize muafiyeti getirildi.

2002 yılında Türkiye, İngiltere’ye 3 milyar dolar tutarında mal ve hizmet ihraç ederken iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2021’de 20 milyar sterline ulaştı. Birleşik Krallık Türkiye Serbest Ticaret Anlaşması (STA) 2020 yılında imzalandı. Anlaşma tüm sanayi ve tarım ürünlerini içeriyordu. Birleşik Krallık’ın Türkiye ile imzaladığı serbest ticaret anlaşması, ülkenin Japonya, Kanada, İsviçre ve Norveç ile yaptığı anlaşmalarından ardından beşinci büyük ticaret anlaşmasıydı.

Türkiye’nin Birleşik Krallık’a ihraç ettiği başlıca ürünler

Türkiye Birleşik Krallık ilişkileri sürerken ithalat ve ihracat da her geçen yıl giderek artıyor. İhraç edilen ürünler de çeşitleniyor. Altın (10,3%), otomobil sanayi ürünleri (9%), eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar (7,1%), izole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler (4,4%), monitörler ve projektörler, televizyon alıcı cihazları (4,1). Türkiye’nin ithal ettiği ürünler arasında ise dizel, yarı dizel motorlar, otomobil, demir çelik döküntü ve hurdalar ile tedavi ve korunma kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar bulunuyor.

Birleşik Krallık Türkiye ilişkileri için yapacağımız daha çok şey var

Birleşik Krallık İhracat Bakanı Graham Stuart, yaptığı açıklamada, AB ile anlaşmanın ardından Türkiye ile STA yapmaktan dolayı son derece mutlu olduklarını ifade ederek, 2019’a kadar son 10 yılda ticaret hacminin yüzde 70 büyüdüğünü belirtti. Stuart, Türkiye’nin önemli bir güç olduğunu belirterek, “Türkiye’nin ihracatının önemli ölçüde arttığını görüyoruz. Türk halkının azmi görülmeye değer. Tüm alanlarda zenginleşiyor ve daha uluslararası hale geliyor. Türkiye çok cazip bir pazar. İşte bu yüzden Türkiye’de yatırım yapan çok sayıda büyük İngiliz oyuncu görüyoruz, gelecekte daha fazlasını yapmaları için onları teşvik edeceğim.” dedi.

Suart, “Elektrikli araç şarj istasyonu kurma deneyimimiz, İstanbul ve ötesinde iklim değişikliği ile mücadele hedeflerine ulaşmak için çok önemli olacak. Bu, Türkiye’de elektrikli araç üreten TOGG gibi firmalara pazar yaratmak açısından da önemli. İklim değişikliği ile ilgili meselelerde birlikte yapabileceğimiz pek çok şey var. Ortak paydaya sahip olduğumuz pek çok alan, yakın güvenlik ve savunma ortaklığımız ve bunların yanı sıra NATO müttefikliğimiz de var.” ifadelerini kullandı.

Birleşik Krallık Türkiye ilişkileri güçlenerek büyüyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Birleşik Krallık ve Türkiye arasında geçen aralık ayı sonunda imzalanan ve Nisan 2021’de iki ülkede resmi olarak yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ilk etapta iki ülke arasındaki ticaretin korunması üzerine tasarlandı. Türkiye’nin ihracatı geçen ay 2020’nin aynı dönemine kıyasla yüzde 65,5 artarak 16 milyar 480 milyon 210 bin dolara, ocak-mayıs döneminde de yüzde 38,3 yükselerek 85 milyar 219 milyon 653 bin dolara çıktı. Türkiye’nin Birleşik Krallık’a yaptığı ihracat da ocak-mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45,2 artarak 4 milyar 796 milyon 420 bin dolara yükseldi. Bu dönemde Birleşik Krallık’a en fazla otomotiv endüstrisi, elektrik elektronik, hazır giyim ve konfeksiyon ürünleri ihracatı yapıldı.

Söz konusu dönemde Birleşik Krallık’a 1 milyar 93 milyon 903 bin dolarlık otomotiv endüstrisi ihracatı gerçekleşirken, 803 milyon 489 bin dolarlık elektrik elektronik ve 731 milyon 534 bin dolarlık hazır giyim ve konfeksiyon ihracatı yapıldı. Birleşik Krallık’ın Türkiye’nin ihracatından aldığı pay yılın ilk beş ayında yüzde 6,20 oldu.

Mayıs ayı ihracatı ikiye katlandı

Türkiye, mayıs ayında miktar bazında en fazla dış satımı Birleşik Krallık‘a yaptı. Birleşik Krallık’a yapılan ihracat, mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 104 artarak 554 milyon 565 bin dolardan 1 milyar 86 milyon 101 bin dolara çıktı. Bu dönemde, miktar bazında ihracat artışında Birleşik Krallık’ı ABD, Almanya, İspanya ve İtalya takip etti.

Mayıs ayında Türkiye’nin dış satımı ABD’ye 504 milyon 774 bin dolar artarak 1 milyar 979 bin dolara, Almanya’ya 442 milyon 93 bin dolar artışla 1 milyar 289 milyon 336 bin dolara, İspanya’ya 429 milyon 329 bin dolar yükselişle 680 milyon 352 bin dolara, İtalya’ya 388 milyon 259 bin dolar artarak 761 milyon 512 bin dolara ulaştı.

Mevcut olan STA, Türkiye ve Birleşik Krallık’ın birbirlerinden yaptığı ithalat ve ihracat rakamlarının korunmasını da amaçladı. Diğer taraftan Birleşik Krallık ise teknoloji alanında dünya lideri konumunda olması nedeniyle, Türkiye gibi ülkelere teknoloji ve dijital dönüşüm alanlarında know-how ve dijital transformasyon imkanı sunuyor. Bu çerçevede iki ülkenin karşılıklı olarak, ticaret anlamında birbirinden öğrenebileceği ve destek alabileceği çok şey olduğunu göz önüne alırsak, imzalanan ve daha da genişleyecek olan Serbest Ticaret Anlaşması, her iki ülke için de hedeflenen ticaret hacmine ulaşmada en önemli araç olacak.

Birleşik Krallık, AB’nin ardından ilk ticaret anlaşmasını Türkiye ile yaptı

Bu arada, Birleşik Krallık, Avrupa Birliği ile vardığı anlaşmanın ardından ilk serbest ticaret anlaşmasını 29 Aralık’ta Türkiye ile imzalamıştı. İmza öncesinde bir açıklama yapan İngiltere Uluslararası Ticaret Bakanı Liz Truss, “Türkiye’yle birlikte çalışmayı sabırsızlıkla bekliyoruz” ifadelerini kullanmıştı. Söz konusu anlaşmanın Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ikinci ülke konumunda olan Birleşik Krallık’la ticaretin gelişiminin en büyük teminatı olması beklenirken, uzmanlar, anlaşmanın etkisiyle gelecek dönemde Birleşik Krallık’ın, Almanya’yı geçerek en fazla ihracat yapılan ülke konumuna gelebileceğinin altını çizmişti.

Serbest Ticaret Anlaşması ihracatta etkisini gösterdi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

İngiltere İçişleri Bakanlığınca açıklanan verilere göre, “ırk bağlantılı” nefret suçlarının sayısı, önceki yıla göre yüzde 6 artarak 76 bin 70’e çıktı ve toplam nefret suçlarının yüzde 72’sini oluşturdu.

Bu suç türünde özellikle haziran ve temmuzda görülen artışın, ABD vatandaşı siyahi George Floyd’un 25 Mayıs’ta polislerce öldürülmesinin ardından İngiltere ve Galler’de başlayan “Siyahların hayatı değerlidir” gösterileriyle aşırı sağcı grupların karşı protestolarından kaynaklanmış olabileceği değerlendirildi.

“Din” kaynaklı nefret suçlarının sayısı ise yüzde 5 azalarak 7 bin 203’ten 6 bin 822’ye geriledi. Böylece 2012 ve 2013’ten bu yana “dinle bağlantılı nefret suçlarında ilk kez düşüş” görüldü.

Bu suçlarda mağdurların yaklaşık yarısı (3 bin 89 vaka) Müslümanlardan oluşurken, Yahudiler de 1205 vakayla ikinci sırada yer aldı.

Sayıları önceki seneye oranla yüzde 8 artarak toplamda 105 bin 90 olarak kayıtlara geçen tüm nefret suçlarının yaklaşık yarısı, ırkçı nefreti körüklemek ve tehdit gibi eylemlerden, üçte birinden fazlası kişiye yönelik şiddetten oluştu.

İngiltere’de özellikle 2016’daki Brexit referandumu ve terör saldırılarının ardından nefret suçlarında belirgin bir artış görülmeye başlanmıştı.

İngiltere ve Galler’de nefret suçları arttı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Aşırı sağcıların taciz ve tehditlerine maruz kalan bir sığınmacı yaşadıklarını anlattı

“Arkadaşlarımızın kaldığı otele geldiler, kapılarını çaldılar. Tartışma oldu. Bizim kapılarımızı da çaldılar ancak açmadık. Elbette korkuyoruz. Kaldığımız otele geldiler, bizi gördüler. Saklandık.”

Olayların ardından İngiltere İçişleri Bakanlığı durumun “kabul edilemez” olduğunu açıkladı. Tehditlere rağmen bir süre daha göçmenlerin otellerde kalmalarının sağlanacağı belirtildi.

Hükümet, baskın ve tehditler konusunda otelleri “önlemlerinizi alın” diyerek uyardı.

İngiltere’deki aşırı sağcılar sığınmacıları tehdit ediyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Tabipler sendikası ve meslek örgütü British Medical Association (BMA) tarafından yayımlanan belgede, durumu ilerleme kaydetmeyen Covid-19 hastalarından solunum cihazlarının çıkarılıp hayatta kalma ihtimali yüksek olanlara takılması gerekebileceği belirtildi.

Çarşamba günü İngiltere’de koronavirüsten ölenlere 563 kişi daha eklendi ve toplam can kaybı 2 bin 352’ye yükseldi. Önceki güne kıyasla ölenlerin sayısında üçte bire yakın artış oldu. Vaka sayısı ise 29 bin 474 oldu.

Hastanelerde kaynak sınırına ulaşıldığında, hangi hastalara bakım yapılacağına dair karar vermede doktorlara etik bir rehber sunma amacıyla hazırlanan belgede, daha genç ve sağlıklı kişilere öncelik verilmesi tavsiyesinde bulunuldu.

Solunum cihazı sayısının sınırlı olması nedeniyle birçok hastanın bakımının mümkün olmayabileceği belirtiliyor.

Rehberin hazırlanma nedenine dair açıklamada, salgının doruğa ulaştığı anda “ciddi sağlık gereksinimleri mevcudun önüne geçebilir ve hayat kurtarıcı sınırlı kaynakların nasıl dağıtılacağı konusunda zor kararlar almak gerekebilir”denildi.

Yetkililer, salgının hız kazanacağı dönemde ihtiyaç duyulan 30 bin yeni solunum cihazının sadece 30’unun gelecek hafta kullanıma girebileceğini belirtti.

Solunum cihazları ölme ihtimali yüksek hastalardan çıkarılıp gençlere takılacak yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

College London Üniversitesi’nde İnovasyon ve Kamu Amaçları Enstitüsü’nün kurucu direktörü ve ekonomi üzerine çok sayıda etkili kitapların yazarı olan Mazzucato İtalya’da doğdu, ancak 20 yıl İngiltere’de yaşadı.

2017’de daimi ikamet başvurusunda bulundu ve birkaç ay sonra İngiltere AB’den ayrılması oylandı. Perşembe günü başvurusunun reddedildiğini ve İtalyan pasaportunun “Home Office” tarafından altı aydır tutulduğuna dair tweet attı.

Bahane başvuru ücreti 

Göçmen yetkilileri, başvuru ücreti ile birlikte bir kredi kartı sorunuyla karşılaştıklarını belirtti ancak Mazzucato kartında bir sorun olmadığını belirtti.

Birleşik Krallık uluslararası iktisatçıyı başvuru ücretini bahane ederek reddetti yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Herkes tarafından kınanan Trump yönetimine benzer bir uygulama İngiltere’de de uygulanıyor.

Göçmenlerin gözaltına alınmasına karşı çıkan bir hayır kurumu olan Göçmen Tutuklular için Kefalet’e (Bid) göre,çocukların puanlarına bakılarak İngiltere’de her yıl yüzlerce çocuk ebeveynlerinden koparılıyor.

Bid şu ana kadar çocuğundan veya çocuklardan ayrılmış 155 ebeveynin Birleşik Krallık’ta göçmenlik gözaltında tutulduğunu belirtti.

Bu hayır kurumu yılda yaklaşık 170 vakayı ele alıyor.

Eğer çocuktan alınan sonuçlar iyi bakıldığı yönündeyse Mevcut Home Office yönergeleri, çocuğun ebeveyninden ayrılmaması gerektiğini belirtiyor.

Bid’in araştırmalarına göre son 16 ayda üç ailede bu durum gerçekleşti.

İngiltere’deki iki vakada, yerel yetkililer annelerin çocuklarına iyi bakamadıkları konusunda babaları uyardıktan sonra göçmen babalar, gözaltına alındı.

Her iki adam da sonunda serbest bırakıldı.

2013 yılında yayınlanan bir çalışmada Bid, üç yıllık bir dönemde 200 çocuktan ayrılmış olan 111 ebeveynden oluşan bir örnek üzerinde çalıştı.

Çalışmaya göre ortalama gözaltı süresi 270 gündü.

İngiltere, göçmen çocukları ailelerinden ayırıyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

İngiltere ve Galler’de en az 26 polis biriminin kişisel telefonların verilerini indiren yeni teknoloji kullanmaya başladı.

Birleşik Krallık’ta devlet ve işletmecelerle yapılan mahremiyet ihlallerini izleyen Privacy International, hızlıca kullanıma sokulan bu uygulama hakkında toplum önünde hiçbir tartışma yapılmadığını kaydetti.

Fakat eski bir polis şefi, her bir münferit hadise için izin almanın yalın anlamıyla hiç de pratik olmayacağını ifade ediyor. Privacy International’ın 47 bilgi edinme özgürlüğü kapsamında bulunduğu taleplerin 42’sine verilen cevaplar ile ilgili rakamlara ulaştı.

Kişisel bilgileri telefondan indiren cihazlar genellikle bir telefondan her şeyi alıyor. Yani bir tanığın cep telefonu bir soruşturma için önem arz eden bir fotoğraf taşıyorsa, söz konusu cihaz bütün fotoğrafları indiriyor.

Birleşik Krallık polisi, akıllı telefonlardaki tüm verileri izinsiz indiriyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden ayrılmasının getirdiği/getireceği olumsuzlukların anlatılması için “Is it worth it? (Buna değer mi?)” grubu tarafından başlatılan kampanya “Brexit Gerçekleri Otobüsü” ile ülke sathında anlatılıyor.

Ancak söz konusu otobüsün Oxford şehrini ziyareti sırasında beklenmedik bir hadise yaşandı. Geçtiğimiz Pazartesi günü şehre gelen otobüsün herhangi bir yerde durmasına belediye yetkilileri tarafından müsaade edilmedi.

Oxford Avrupa Birliği sekreteri John Tanner, olayı konuşma özgürlüğüne yapılmış “olağanüstü” bir saldırı olarak niteledi.

Fakat Oxfordshire Belediyesi şehrin ana caddesi üzerinde herhangi bir siyasi tanıtıma izin veremeyeceğini kaydetti.

Tanner, belediyenin siyasi bir niteliğe sahip herhangi bir şeyin kamuya ait bir cadde üzerinde bulunamayacağını söylemesinin kendisi için yeni bir şey olduğunu vurguladı.

Oxford’da AB propagandası yapılmasına izin çıkmadı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.