Dijital Türk lirası 2022 yılında uygulamaya konulacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan 2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’nda da ifade edildi. Raporda, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve TÜBİTAK’ın çalışmasıyla ortaya konulduğu belirtildi. Merkez Bankası Dijital TL Araştırma Geliştirme Projesi birinci faz pilot bulguları doğrultusunda daha yaygın ve geniş katılımlı ileri aşama pilot testlerin yapılacağı da dile getirildi. Programda dijital Türk lirası sisteminin ilgili diğer sistemlerle entegrasyon çalışmalarına da başlanacağı ifade edildi. Daha önce birinci faz pilot uygulama çalışmalarının test sonuçlarının 2022 yılında kamuoyu ile paylaşılacağı belirtilmişti.

Dijital Türk Lirası için platform oluşturuldu

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Dijital TL denemeleri ve geliştirme süreci için ASELSAN, HAVELSAN ve TÜBİTAK-BİLGEM ile mutabakat zaptı imzaladığını duyurdu. Projeye ilişkin stratejik ve kritik teknolojilerin ön uygulama testlerinin yapılacağı birinci faz bulguları ışığında, platformun yeni katılımlarla genişletilmesinin planlandığını vurgulayan TCMB, “Birinci faz pilot uygulama çalışmaları kapsamında TCMB nezdinde prototip “Dijital Türk Lirası Ağı” tesis edilerek teknoloji paydaşları ile dar kapsamlı ve kapalı devre pilot uygulama testleri gerçekleştirilecektir.” dedi. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda daha yaygın ve geniş katılımlı pilot testlerin gerçekleştirileceğini ve ileri aşama fazlara geçileceğinin altını çizen TCMB, blokzincir teknolojisi, dağıtık yapıların ödeme sistemlerinde kullanımı, anlık ödeme sistemleri ile entegrasyon gibi başlıklarda testlerin yapılacağını söyledi.

Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın Mart ayında açıkladığı ekonomi reform takvimine göre, dijital liranın hukuki altyapısının oluşturulması ve dijital bankacılık lisanslamalarına imkan tanıyan düzenlemenin yürürlüğe girmesi hedefleri 31 Aralık 2021’e kadar tamamlanacak.

Dijital TL için her senaryo değerlendiriliyor

Merkez Bankası, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi ile birlikte yürütülen çalışma kapsamında, dijital TL ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısı netleştiriliyor. Kavcıoğlu, eylül ayında bir pilot uygulama başlatacaklarını söyledi. Merkez Bankası Ar-Ge Projesi kapsamında dijital paranın gerçek hayatta kullanımına ilişkin değişik senaryoları test ediyor. Merkez Bankası’nda dijital para, blokzincir, makine öğrenme, yapay zekâ gibi merkez bankacılığının, finansal sistemin geleceğini etkileyecek yenilikçi teknoloji alanlarında çok boyutlu araştırma faaliyetlerini yürütmek üzere önceki yıl İnovasyon Genel Müdürlüğü kuruldu. Bu müdürlük tarafından yürütülen Ar-Ge faaliyetleriyle teknolojilerin merkez bankacılığı boyutuna ilişkin kurumsal kapasite güçlendirildi.

Dijital Türk Lirası gelecek yıl hazır olacak yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Dünya genelinde büyük küçük neredeyse tüm merkez bankaları dijital para konusunda çalışmalara başladı. Örneğin Karayipler, Bahamalar’dan tutun Çin ve İngiltere Merkez Bankası’na kadar hepsi yeni gelişime ayak uyduruyor. Bunun en büyük nedeni ise geleneksel para birimlerine karşı tehdidin yükselmesi. Çünkü kripto paraların çok hızlı bir şekilde trendinin artması merkez bankalarını tedirgin ediyor. Bir yandan araştırma yaparken bir yandan da dijital para denemeleri sürüyor. Bunlara örnek olarak Türkiye Dijital Türk Lirası için ilk adım attı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası öncülüğünde “Dijital Türk Lirası İş Birliği Platformu”nda imzalar atıldı.

Türkiye’den dijital para için yeni adım

Türkiye, Dijital TL girişimlerinde pilot uygulamaların bu yıl başarılı olması durumunda 2022 yılında  kendi ürettiği dijital parayı kullanıma çıkaracak. Pilot uygulamayla dijital paranın gerçek hayatta kullanımına yönelik tüm senaryoları test edecek, tasarımına yönelik daha kapsamlı bulgular ortaya koyacak.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da ASELSAN, HAVELSAN ve TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği Araştırma Merkezi’nin katılımıyla Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu oluşturarak Dijital Türk Lirası Araştırma Geliştirme projesinde bir sonraki aşamaya geçtiğini duyurdu.

Dünya genelinde süreç nasıl ilerliyor?

Bahamalar geçen yıl CBDC çıkararak dünyada dijital para kullanımına başlayan ilk merkez bankası oldu. Doğu Karayipler ise nisan ayında çıkardığı para birimi ile bu uygulamaya başlayan ilk para birliği.

Büyük merkez bankaları arasında ise Çin dijital para çıkaran merkez bankası olmak istiyor. Hali hazırda devlet bankaları 5 Mayıs’taki alışveriş festivali öncesinde dijital yuanın tanıtımını yapmaya başladı.

Batılı bankalar süreci daha yavaş ilerletiyor

Avrupa Merkez Bankası dijital euroyu gelecek beş yıl içerisinde çıkarma ile ilgili değerlendirme çalışmaları yürütüyor. Avrupa Merkez Bankası (ECB), dijital avronun vatandaşların nakit parayı bıraktığı, yabancı elektronik biçimlerinin devraldığı veya diğer ödeme yöntemlerinin kullanılamayacağı durumlarda yardımcı olabileceğini söyledi. İngiltere Merkez Bankası da “Britcoin” konusunda ise araştırmalarını hızlandırdı.

Amerika Merkez Bankası da dijital dolar konusunda acele etmeyeceğini duyurdu. Fakat Başkan Jerome Powell dijital coin konusunda bu yılın önemli bir yıl olacağını açıkladı.

Dijital para girişiminde hangi ülke, nerede? yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.