Katil Esed rejiminin, Şam'ın Doğu Guta bölgesinde yaptığı katliamın üzerinden 8 yıl geçti.

21 Ağustos 2013 tarihinde, Duma ilçesine kimyasal silahla saldırı düzenlendi.

Çoğu kadın ve çocuk binlerce sivil, zehirli gazlardan etkilendi. pic.twitter.com/VyRhFBXNhi

— Yekvücut (@yekvucutcom) August 21, 2021

Esed rejiminin, Doğu Guta’da yaptığı katliamın üzerinden 8 yıl geçti yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Esed rejiminin 21 Ağustos 2013 tarihinde başkent Şam’ın Doğu Guta bölgesinde kimyasal silahla 1400’in üzerinde sivili öldürdüğü saldırının üzerinden 7 yıl geçti.

Hafızalardan silinmeyen bu katliamda çoğu kadın ve çocuk binlerce sivil zehirli gazlardan etkilendi.

Katliamın ardından, Doğu Guta 2018’de de Beşşar Esed rejiminin en sıkı ablukasını uyguladığı, neredeyse tüm silahları kullandığı bölge haline geldi.

Bölgedeki muhalifler, Esed rejimi ve Rusya ile yaptıkları mecburi anlaşma neticesinde, Nisan 2018’de Doğu Guta’yı boşaltmak zorunda kaldı. Beş yıllık muhasaradan çıkan siviller, ülkenin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki alanlara sığındı.

Sivillere yönelik hak ihlallerini belgeleyen Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Doğu Guta katliamının yıl dönümüne ilişkin hazırladığı raporu AA muhabiriyle paylaştı.

Raporda, Esed rejiminin Suriye’de iç savaşın başlamasının ardından muhaliflerin kontrolündeki yerleşimlere 217 kez kimyasal silah saldırısı gerçekleştirdiği anımsatıldı.

Rejimin Doğu Guta katliamından sonra da kimyasal silah saldırılarına devam ettiğinin altını çizen raporda, rejim güçlerinin söz konusu saldırıdan sonra 184 kez daha bu yolla sivilleri hedef aldığı hatırlatıldı.

İlk kimyasal silah saldırısını Aralık 2012 yılında Humus’un Beyyada semtinde gerçekleştiren rejim, en son saldırısını ise 19 Mayıs 2019’da Lazkiye’ye bağlı Kebine köyüne düzenledi.

En çok Şam ve kırsalı kimyasal saldırıların hedefi oldu

Esed rejiminin iç savaş boyunca kimyasal silah kullanımının illere göre dağılımına değinilen raporda, başkent Şam ve kırsalının en çok saldırıya maruz kalan bölge olduğu ifade edildi.

Buna göre, Şam ve kırsalındaki bölgeler 102, İdlib 45, Hama 30, Halep 26, Humus 7, Dera 3, Deyrizor 3, Lazkiye ili ise 1 kez kimyasal silahlarla hedef alındı.

SNHR, bu saldırılarda ölenlerden 1500’den fazlasının kimlik bilgilerini kaydettiklerini açıkladı.

Rusya ve Çin’in vetoları

BMGK toplantılarında rejim lehine toplam 16 kez veto kullanan Rusya ve Çin, kimyasal silah saldırılarını konu alan oturumlarda ise 6 kere yine rejimi koruyacak biçimde bu hakka başvurdu.

SNHR raporunda Rusya ve Çin’in vetoları sonucunda, Esed rejiminin yargılamasının önünün kesildiği belirtildi.

Doğu Guta kimyasal silah katliamının üzerinden 7 yıl geçti yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Konvoydakilerden edinilen bilgiye göre, rejim yanlısı silahlı milis Şabbihalarca açılan ateş sonucu 1 çocuk öldü, 4 kişi yaralandı.

Konvoyun önümüzdeki saatlerde Fırat Kalkanı bölgesine girmesi bekleniyor.

Tahliye edilenler Fırat Kalkanı bölgesine getiriliyor 

Doğu Guta’dan Dumalı siviller ile askeri muhalifler ve ailelerini taşıyan 85 otobüslük 20’nci tahliye konvoyu dün akşam saatlerinde Fırat Kalkanı Harekatı bölgesindeki Bab ilçesine girdi.

Kafilenin Bab ve Azez ilçelerindeki barınma merkezlerine yerleştirildiği öğrenildi. Doğu Guta’dan 20’inci, Duma’dan 8’inci olan ve dün akşam Bab’a ulaşan tahliye konvoyunda, 1413’ü çocuk, 903’ü kadın olmak üzere toplam 3 bin 532 kişi yer aldı. Duma’da tahliyeler sürecek.

Esed rejimi Doğu Guta’dan tahliye edilenlere de saldırdı: 1 çocuk öldü yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Doğu Guta’daki Sivil Savunma (Beyaz Baretliler) merkezinden alınan bilgiye göre, rejim dün gece saatlerinde Hamuriye beldesine klor gazıyla saldırdı.

Saldırıdan çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 30 sivil etkilendi. Bunlardan ikisinin Sivil Savunma çalışanı olduğu bildirildi.

Esed rejimi, son olarak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 1 aylık ateşkes kararı almasının hemen ertesinde, geçen pazar günü, Doğu Guta’da kimyasal silah kullanmıştı. 16 sivil gazdan etkilenmişti.

Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (KSYÖ), 27 Şubat’ta Doğu Guta’da son ayda sıklaşan kimyasal silah saldırısı haberleri üzerine inceleme başlatmıştı.

Esed, Doğu Guta’da yeniden kimyasal silah kullandı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Rejim ve destekçisi Rusya ile yabancı terörist grupların sivil yerleşim alanlarına düzenlediği şiddetli saldırılar sonucu harabeye dönen bölgedeki siviller yerin altına inmek zorunda kaldı.

Bombardımana annesinin kucağında yakalanan, annesi ve bir gözünü kaybeden Kerim bebek de ailesiyle sığınağa indi. Sivillerin yaşadığı yer altı sığınaklarında hiçbir gıda ya da barınma imkanı bulunmuyor.

Kerim bebeğin babası Ebu Muhammed, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Kerim ve kardeşlerini yer altındaki sığınaklara indirdik. Kerim 8 gündür kardeşleriyle sığınakta yaşıyor. Çoğu insan yer altında. Saldırılar durmadığı için sığınaklardan kimse çıkamıyor.” dedi.

Ebu Muhammed, çocuklarının aç olduğunu, sığınakta hiçbir gıda malzemesi bulunmadığını belirterek “Sığınakta yiyecek yok. Işık, elektrik, ısınma imkanı yok. Uçaklar sürekli keşif yapıyor üzerimizde. Durum çok kötü ama Allah’a yine de şükürler olsun.” diye konuştu.

Ateşkes kararlarına rağmen saldırılar sürüyor

Doğu Guta’daki Sivil Savunma (Beyaz Baretliler) merkezinden alınan bilgiye göre, rejimin şiddetli saldırılarında son bir haftada ölenlerin sayısı 400’ü geçti.

Rejim, yaklaşık son iki haftadır 22 sağlık merkeziyle bir cami ve yetimhaneyi hedef aldı.

Muhaliflerin kontrolünde bulunan Doğu Guta’da yaklaşık 400 bin sivil 5 yıldır abluka altında yaşam mücadelesi veriyor.

Kerim bebek de hayatta kalabilmek için yer altına sığındı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Doğu Guta’daki Sivil Savunma (Beyaz Baretliler) ekiplerinden alınan bilgiye göre, Esed rejimi, BMGK kararı ve ardından Rusya’nın yerel saatle 09.00-14.00 (TSİ 10.00-15.00) arasında geçerli olacak şekilde ilan ettiği ateşkese rağmen Doğu Guta’yı vurmaya devam etti.

Rejim, TSİ 10.30 sularında Doğu Guta’daki sivil yerleşimlerden Duma, Beyt Sava ve Merc bölgelerine topçu atışları düzenlemeye başladı.

Saldırılarda bir sivil öldü, çok sayıda sivil yaralandı. Ölü sayısının artmasından endişe ediliyor.

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, dün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Doğu Guta’da yerel saat ile 09.00-14.00 arasında “insani mola” talimatı verdiğini belirtmişti.

Rusya Suriye Muhalifleri Uzlaştırma Merkezi Başkanı Yuri Yevtuşenko de gece saatlerindeki açıklamasında, karara Esed rejiminin uyacağını söylemişti. Bu açıklamaya rağmen Esed rejiminin ateşkesi ihlal etmesine Rusya henüz bir tepki göstermedi.

BMGK da 24 Şubat’ta Suriye’ye insani yardım ulaştırılabilmesi ve özellikle rejim kuşatması altında bulunan Doğu Guta’daki durumu ağır hasta ve yaralıların tahliyesi için en az bir ay insani ateşkes kararı alındığını duyurmuştu. Kararda, Suriye genelinde insani yardımların ”güvenli, engelsiz ve sürdürülebilir” bir şekilde ulaştırılabilmesi ve ”durumu ağır hasta ve yaralıların” tahliye edilebilmesi için tüm taraflardan ”gecikmeden” çatışmaları en az 30 gün durdurmaları talep edilmişti.

Esed 5 saatlik insani molaya bile tahammül edemedi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Rusya’nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, BM Güvenlik Konseyi’ne, Suriye rejiminin abluka altında tuttuğu Doğu Guta’daki durumu görüşmek için toplanma çağrısında bulundu.

Nebenzia, BM Güvenlik Konseyi’nde uluslararası barış ve güvenliğin sağlanması konulu oturumda yaptığı konuşmada hem Genel Sekreter Antonio Guterres hem de konsey üyelerinin Doğu Guta konusundaki endişelerini dile getirdiğini söyledi.

Büyükelçiler ‘çok endişeli’

ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise Doğu Guta’da yaşanan insani trajedi karşısında ”Bakışlarımızı çevirmeye devam edemeyiz.” dedi.

İngiltere’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Jonathan Allen de Doğu Guta’nın ”ölüm ve yıkım bölgesi” haline geldiğini söyledi.

BM’den ateşkes çağrısı 

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Zeyd Raad el-Hüseyin’de, Suriye’de Beşşar Esed rejiminin abluka altında tuttuğu Doğu Guta’ya 4 Şubat’tan bu yana düzenlenen saldırılarda 346 sivilin yaşamını yitirdiğini ve 878 sivilin yaralandığını belgelediklerini belirterek, acil ateşkes çağrısında bulundu. Doğu Guta’da sadece 20-21 Şubat’ta 250 kişinin öldürüldüğü açıklanmıştı.

BM’den Doğu Guta için art arda açıklamalar yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Bölgedeki saldırıların 2013’ten bu yana görülen en yoğun şiddet olayları olduğu ve ölenler arasında 50 çocuğun da bulunduğu kaydediliyor. Yaralıların sayısı da 1200’ü geçti.

BM bölgedeki durumun “kontrolden çıktığı” uyarısında bulundu.

Suriye Ordusu henüz, Doğu Guta’dan gelen ölüm haberleriyle ilgili bir yorum yapmadı, ancak top ateşinin yapıldığı bölgelere “hassas saldırılar” yapıldığı ifade edildi.

Doğu Guta’da ne oluyor?

Doğu Guta, muhaliflerin başkent Şam yakınlarında elinde tuttuğu son bölge. Rusya’nın desteklediği Suriye hükümeti yanlısı güçler Pazar gecesinden bu yana bölgeyi geri almak için saldırılarını yoğunlaştırdı.

İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Pazar gecesinden bu yanaki top ateşi ve hava saldırılarında en az 250 kişinin öldüğünü açıkladı.

Doğu Guta çevresindeki 10 kasaba ve köye yeni saldırılar düzelendiği belirtildi.

BM yaralıların çıkartılması ve yardım ulaştırılması için ateşkes ilan edilmesi çağrısı yaptı.

Bölgedeki insani durum nasıl?

Doğu Guta’daki sağlık kuruluşlarını destekleyen Tıbbi Bakım ve Yardım Birliği (UOSSM) adına bölgede çalışan bir doktor durumun “feci” olduğunu söyledi ve “İnsanların kaçacak bir yeri yok. Hayatta kalmaya çalışıyorlar ancak kuşatma nedeniyle yaşadıkları açlık çok büyük ölçüde zayıflattı” dedi.

Hastaneler kasten hedef alınıyor

BM Suriye Koordinatörü Panos Moumtsiz ise hastanelerin kasten hedef alındığı haberleri karşısında “dehşete düştüğünü” söyledi ve bu tür saldırıların savaş suçu işlenmesi anlamına gelebileceği uyarısında bulundu.

Moumtzis’e göre Marj, Sawba, Douma’daki beş hastane, hükümet güçlerinin Pazartesi günkü saldırılarının ardından ya tamamen ya da kısmen çalışamaz hale geldi, Salı günü de Zamalka’daki bir hastane vuruldu.

Suriyeli Amerikan Tıp Topluluğu da Arbin’daki bir hastanenin devre dışı bırakıldığını duyurdu. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi bu hastanenin Rus savaş uçakları tarafından hedef alındığını söyledi.

Hükümet, geçen Kasım’dan bu yana Doğu Guta’ya sadece bir insani yardım konvoyunun girişine verdi ve bölgede ciddi gıda kıtlığı olduğu söyleniyor. Ekmeğin fiyatının ülke genelinden 22 kat daha fazla olduğu ve beş yaşındaki çocukların yüzde 12’sinin yetersiz beslendiği bildiriliyor.

Doğu Guta’da son 2 günde 50’si çocuk 250 kişi katledildi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

UNICEF Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölge Direktörü Geert Cappelaere imzasıyla yayımlanan açıklama, “Hiçbir kelime ölen çocuklara, annelerine, babalarına ve sevdiklerine adalet sağlamayacak.” ifadesiyle başladı.

İngilizce ve Arapça dillerinde yayımlanan açıklamada, sayfadaki çift tırnak işaretiyle başlayan 10 sütun protesto için boş bırakıldı.

UNICEF, Doğu Guta’da son günlerde artan çocuk ölümlerini protesto etmek için boş basın açıklaması yayımlandığını, artık çocukların çektiği acıları açıklayacak kelime kalmadığını bildirdi.

UNICEF Doğu Guta için “içi boş” basın açıklaması yayınladı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.