Avrupa Merkez Bankası (ECB), euronun dijital versiyonunu başlatmak için ilk adımı attı. Ülkeler ve şirketler dijital para konusunda hazırlıklarını yapıyor. Dünyanın dört bir yanından büyük merkez bankaları, elektronik ödeme yöntemlerine yönelik talebi karşılamak ve Bitcoin ve Facebook’un Libra’sı gibi özel jetonlarla rekabeti ortadan kaldırmak için para birimlerinin dijital versiyonlarını inceliyor. İsveç’in Riksbank’ı dijital kronunu aylardır test ediyor ve Çin Merkez Bankası da çeşitli platformlarda deneme yapıyor. Dünyada 5G teknolojisinde önde giden Çin, dijital para sistemini de ilk hayata geçiren büyük ekonomi olmaya doğru gidiyor. Halihazırda Alipay ve WeChat ile dijital ödeme sistemine aşina olan Çin halkı, koronavirüs karantinası sırasında e-ticarete, dolayısıyla dijital ödeme sistemlerine daha fazla yöneldi. Avrupa Merkez Bankası (ECB) yönetim kurulu üyesi Fabio Panetta, ECB’nin “gerekli olduğunda ve gerektiği zaman” banknotları tamamlayacak bir dijital euro çıkarması gerektiğini açıklamıştı.

Dijital euro nakit yerine kullanılacak

Dijital euro hamlesi, artan elektronik ödeme araçları talebini karşılamaya ve kripto para birimlerindeki yükselmeyle mücadele etmeye yönelik küresel bir girişimin parçası olarak dikkati çekiyor. Banknot ve madeni paraların elektronik eşdeğeri olan dijital euronun, euro bölgesi vatandaşlarının ticari bir banka yerine ECB’de tutabilecekleri dijital bir cüzdan olacağı konuşuluyor. Dijital euro girişiminin temel amacının, özellikle İsveç’te olduğu gibi fiziksel nakit kullanımının azalmaya başlamasının ardından yeni ödeme yöntemi olarak hizmet sunmak olduğuna vurgu yapıldı.

ECB Başkanı Christine Lagarde, “Çalışmamız, dijital çağda vatandaşların ve firmaların en güvenli para biçimine, merkez bankası parasına erişmeye devam etmesini sağlamayı amaçlıyor.” dedi. Avrupa Merkez Bankası, bundan sonra dijital euro tasarımı üzerinde çalışmaya başlayacak ve bankalardan perakendecilere kadar çeşitli paydaşlara danışacak. Ayrıca, dijital euroda ihtiyaç duyulabilecek yasal değişiklikler için Avrupa Birliği milletvekilleriyle görüşmeler başlayacak.

ECB Yönetim Kurulu Üyesi Fabio Panetta, “Bu yılın sonuna kadar dijital euronun politika hedefleri ve kullanımları üzerine yapılacak tartışmalar, küresel bağlam da dikkate alınarak iyi bir başlangıç noktası olabilir.” açıklamasında bulundu.

Dijital dolar gündemde

Koronavirüs salgınının küresel ekonomiye ne kadar zarar vereceği tartışılırken ABD, kaşla göz arasında “dijital dolar” çıkarmayı gündemine aldı. Salgın sırasında ABD ekonomisini desteklemek için önerilen yasalar arasında “dijital dolar” oluşturma teklifi de bulunuyor. Bloomberg Law’da yayınlanan bir habere göre, Temsilciler Meclisi Demokratlar Grubu, “dijital doların” depolanacağı bir dijital cüzdan sistemi oluşturma fikrini ortaya attı. Genel olarak doları dijitalleştirmek, pek çok Amerikalı ekonomist tarafından bir zorunluluk olarak görülüyor. Dijital dolar destekçilerine göre eğer bu proje hayata geçmezse ülke dünyadaki ekonomik üstünlüğünü kaybedebilir.

Dijital euro için kollar sıvandı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Dünyanın dört bir yanından büyük merkez bankaları, elektronik ödeme yöntemlerine yönelik talebi karşılamak ve Bitcoin ve Facebook’un Libra’sı gibi özel jetonlarla rekabeti ortadan kaldırmak için para birimlerinin dijital versiyonlarını inceliyor.

Reuters’a göre bir araştırmada ECB, dijital avronun vatandaşların nakit parayı bıraktığı, yabancı elektronik para biçimlerinin devraldığı veya diğer ödeme yöntemlerinin kullanılamayacağı durumlarda yardımcı olabileceğini söyledi.

Panetta, çalışmaya eşlik eden bir blog gönderisinde “Çevremizdeki gelişmeler gerekli kıldığı takdirde dijital bir avro çıkarmaya hazır olmalıyız. Bu, çoktan hazırlanıyor olmamız gerektiği anlamına geliyor.”

Banknotlar gibi dijital avro da, sahiplerine merkez bankası üzerinde doğrudan bir hak talebinde bulunarak kendisini ticari bir bankadaki herhangi bir depozitodan daha güvenli hale getirir.

Ayrıca bankacılık sistemi yerine ister çevrimiçi, ister Bluetooth veya ön ödemeli kartlar aracılığıyla kullanıcılar arasında doğrudan aktarılabilirler.

Ancak bu konuda ortaya çıkan temel endişelerden biri, bu tür bir paranın geleneksel mevduatın yerini alması, özellikle finansal kriz zamanlarında ticari bankaların içini boşaltması ve özel çözümleri ortadan kaldırması.

Çalışmada ECB, dijital avro cinsinden mevduatın muhtemelen sınırlandırılacağını ve en azından ECB’nin mevduat faiz oranlarıyla ele alınacağını söyledi. Şu anda bu oran – yüzde 0,5.

Facebook’un geçen yıl resmi para birimleriyle desteklenen bir dijital para sunacağını duyurması, merkez bankalarının para üzerindeki kontrolünü kaybedeceklerinden endişelenmesine neden oldu ve birçok rakip girişimi tetikledi.

İsveç’in Riksbank’ı dijital kronunu aylardır test ediyor ve Çin Merkez Bankası da çeşitli platformlarda deneme yapıyor.

Ancak nakit kullanımı Almanya ve diğer Avro bölgesi ülkelerinde hala yaygın, bu da olası bir merkez bankası dijital para biriminin euro bölgesinde pek çekici olmayabileceği anlamına geliyor.

ABD Federal Rezervi, Japonya Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası; dijital para birimlerinin merkez bankaları tarafından çıkarılması konusunda temkinli bir tavır takındı.

Düzenleyicilerden gelen yoğun tepkilerin ardından Facebook, Libra planlarının ölçeğini daralttı. Artık birçok para biriminden ziyade ayrı ulusal para birimleriyle bağlantılı olacak ve küresel yetkililer tarafından denetlenecek.

Dijital avro dönemi başlıyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.