ABD, Avro Bölgesi ve Almanya’da son yılların en yüksek enflasyon rakamları görüldü. Parasal genişleme, Covid-19 salgını nedeniyle ertelenen taleplerin hayata geçirilmesi ve arz tarafında yaşanan sıkıntılar, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere birçok ülkede fiyatlar genel düzeyinde artışa sebep oldu. Özellikle ABD, Avro Bölgesi ve Almanya‘da beklentilerin üzerinde gerçekleşen enflasyon verisi, dünyada enflasyonist bir ortam yaratırken bu durumun neden olacağı olumsuzluklardan kaçınmak isteyen gelişmiş ülke merkez bankaları ise para politikalarında değişikliğe gidiyor.

Dünyanın en büyük ekonomilerinde enflasyon yüksek

Dünyanın en büyük ekonomisine sahip ABD’de fiyatlardaki sürekli artış verilerine yansıdı. Bu yılın ilk ayında yıllık bazda yüzde 1,4 olan enflasyon, takip eden aylarda yükselişini sürdürerek temmuz ayında yüzde 5,4’e çıktı. Bu rakam son 13 yılın (Ağustos 2008) en yüksek verisi. Eurostat verilerine göre Avro Bölgesi’nde de enflasyonist bir ortam olduğu söz konusu. Yıla yüzde 0,9 seviyesinden başlarken, takip eden aylarda dalgalı bir seyir izlese de ağustosta yüzde 3’e ulaştı. Böylelikle Avro Bölgesi’nde Kasım 2011’den bu yana en yüksek veri görüldü.

Avrupa’nın en büyük ekonomisine sahip Almanya’da da benzer bir durum yaşanıyor. Ocakta yüzde 1 seviyesinde olan yıllık enflasyon, hızlı bir yükseliş evresine girerek ağustosta yüzde 3,9’a yükseldi. Böylelikle Almanya’da Temmuz 2008’den bu yana en yüksek seviyesine çıkmış oldu. Avrupa’nın diğer büyük ekonomilerinde de yüksek enflasyon söz konusu. Fransa’da yüzde 2,4 ile 2018’den bu yana, İtalya’da ise yüzde 2,6 ile 2012’den bu yana en yüksek seviyede.

Dünyada salgının yarattığı belirsizlikler devam ederken bir yandan da enflasyonist bir ortam oluşması merkez bankalarını politika değişikliğine zorluyor. Gelişmiş ülke merkez bankaları şimdiden değişiklik sinyali verirken yetkililer durumun böyle devam etmesi durumunda varlık alımlarını azaltacaklarını belirtiyor.

Avrupa Merkez Bankası üyesi kriz dönemi varlık alımlarına artık bir son verelim diye çağrıda bulundular.

Dünyanın en büyük ekonomilerinde enflasyon ne durumda? yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Türkiye’de bir kesimin dilinden düşürmediği gelişmiş ülkelerin sunduğu yardımlar ile ülke ekonomileri zarar görmemiş de Türkiye ekonomisi batıyor algısı oluşuyor. Oysa durum hiç de öyle değil! Gelişmiş ülkelerde yoksullara nakdi yardımdan milyar dolarlık mali yardım paketlerine, bağış kampanyalarına…Dünya genelinde milyarlarca kişi sokağa çıkma yasağı veya kısıtlamaları, salgın tedirginliği veya devlet ve şirketlerin mümkün kıldığı evden çalışma uygulaması nedeniyle işe gitmiyor. Bu durum, başta sanayi olmak üzere dünya ekonomisini büyük tehlike altına girdi. Koronavirüs salgını sürecinde ülkeler ekonomilerini korumak için destekler açıklasa da, ne ekonomilerini ne de bünyesindeki şirketleri koruyabildiler. Küresel salgınla mücadele kapsamında açıklanan paketler ekonomik krizin gelmesini engelleyemedi. Ekonomiler son yılların en büyük şokunu yaşıyor. ABD, Japonya, İngiltere, Fransa, Almanya, İtalya ve Kanada’nın toplam borcu 8 trilyon dolardan 13 trilyon dolara ulaştı bile. Sadece tutar olarak değil, aynı zamanda yüksek borç/milli gelir oranı gelişmiş ülkelerde tehlike sınırının üstünde seyrediyor. Yedi ülke ekonomisi ve gelişmekte olan piyasalar, en az on yıl içinde en ağır tahvil vadeleriyle karşı karşıya. Bloomberg tarafından derlenen verilere göre, bu hükümetlerin 2020’ye göre yüzde 51 daha fazla borç ödemesi gerekebilir.

ABD’de dış ticaret açığı 14 yılın en yüksek seviyesinde

Gelişmiş ülkelerin başında gelen, dünyanın en büyük ekonomisine sahip ABD‘de durum farklı değil. ABD Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı Kasım 2020 dönemine ilişkin dış ticaret verilerine göre; ülkenin dış ticaret açığı, geçen yıl kasımda bir önceki aya kıyasla yüzde 8 artarak 68,1 milyar dolara yükseldi. Ağustos 2006’dan bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye ulaşan dış ticaret açığına ilişkin piyasa beklentisi, söz konusu dönemde 65,2 milyar dolar olması yönündeydi. Dış ticaret açığının artmasına ihracat-ithalatın durma noktasına gelmesiyle birlikte Çin ve AB ile yaşanan krizler de eklendi. AA‘da derlenen bilgilere göre, ABD’nin 2020 yılı başında birinci faz ticaret anlaşması imzaladığı Çin ile arasındaki ticaret açığı, geçen yıl kasım ayında artış gösterdi. Ülkenin Çin ile olan ticaret açığı, söz konusu ayda bir önceki aya göre yüzde 13,2 artarak 30 milyar dolara çıktı. ABD’nin Çin’e ihracatı bu dönemde 12,6 milyar dolar olurken, ülkeden yapılan ithalat 42,6 milyar dolar olarak kaydedildi. Aynı dönemde ABD’nin Avrupa Birliği (AB) ile olan ticaret açığı ise aylık yüzde 6,4 artışla 16,7 milyar dolara yükseldi. ABD’nin AB’ye ihracatı 20,4 milyar dolar olarak hesaplanırken, bölgeden yaptığı ithalat 37,1 milyar dolar oldu.

İngiltere’de 4 bin finans şirketi iflas riskiyle karşı karşıya

İngiltere Finansal Yönetim Otoritesi (FCA), ülkede 23 bin finans şirketin salgının yarattığı olumsuz koşullara karşı mevcut direncini incelemeye aldı. Bu inceleme sonucunda da, ülkede çok sayıda sigorta, ödeme sistemleri, e-para ve yatırım yönetim şirketinin karantina döneminde nakit ve likidite varlık sıkıntısı çektiği ortaya çıktı. Ekim ayının sonu itibarıyla düşük finansal dirence ve artan iflas riskine sahip 4 bin şirket, bunların büyük çoğunluğunun orta ve küçük ölçekli şirketler ve yüzde 30’unun iflas durumunda zarar verme potansiyeli olduğu belirtildi. İngiliz ekonomisinin 2020 sonunda yüzde 11,1 daralmış olması bekleniyor.

Avro Bölgesi’nin 2020’nin son çeyreğinde küçülecek

Mali destekler, koronavirüs salgınının reel ekonomi üzerindeki olumsuz etkisini önemli miktarda hafifletse de, mali desteklerden dolayı 2019’da GSYH’nin yüzde 0,6’sı olan Avro Bölgesi’ndeki genel hükümet bütçe açığının, geçen yıl GSYH’nin yüzde 8’ine yükselmesi bekleniyor. Halihazırda, Almanya’da 2020 yılında 480 bin kişi daha işsiz kaldı. İşsiz sayısı 2 milyon 700 binin üzerinde. Daha 2020’nin ilk yarısında 9 bin 6 işletme iflas etti. 38 bin 680 borçlu da iflas başvurusunda bulundu. Almanya, geçen yıl 201 milyar dolar olan finansman ihtiyacı, bu sene 325 milyar dolara yükseldi. Finansman ihtiyacında Avrupa’da en ağır faturaya sahip olan ülke 433 milyar dolar ile İtalya ve onu da 348 milyar dolar ile Fransa izliyor.

Gelişmiş ülkelerin sunduğu yardımlar ekonomilerini korumaya yetmedi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.