ABD’li yatırım bankası JP Morgan, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu dört ülkenin salgın öncesi dönemlere daha hızlı dönüş yapacağı tahmininde bulundu. Banka salgın öncesi hareketlilik seviyesine en hızlı ulaşacak gelişmekte olan ülkeler arasında Türkiye, Singapur, Hindistan ve Brezilya’nın bulunduğunu belirtti.  Salgın öncesi döneme dönmesi en uzun süre alacak ülkeler arasında ise Filipinler, Peru, Güney Afrika, Tayland ve Kolombiya’nın bulunduğu ABD’li banka tarafından yayımlanan raporda ifade edildi. Normale dönüş için gerekli olan aşı eşiklerinin ülkeden ülkeye değişiyor. Bu yüzden sonuçların ülkelerin performansına göre değerlendirilmesi gerektiğine raporda yer verildi.

Aşılama oranıyla JP Morgan beklentiyi yükseltti

Aşılama oranı Türkiye’de her geçen gün daha da yükseliyor. Günlük 1 milyon doz aşı yapılarak dünya rekoru kırıldı. Zaman zaman kısmi kapanma kararı alan Türkiye ekonominin çarklarını sürekli aktif tuttu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) birinci çeyrek büyüme verisini açıkladı. Buna göre Türkiye, 2021 yılının birinci çeyreğinde beklentilerin üzerinde yüzde 7 büyüme kaydetti. Ekonomistlerin beklentisi yüzde 6.6 büyüme gerçekleşeceği yönündeydi. ABD’nin en büyük bankası JP Morgan, yayımladığı bir araştırma raporunda aşılama çalışmalarıyla birlikte Türkiye için büyüme tahminini yukarı yönlü güncelledi. Dünya genelinde koronavirüs salgını ile birlikte ekonomik sarsıntı yaşandı. Kredi büyümesindeki yavaşlama ve yüksek faiz oranlarına rağmen artan aşılama hızının güncellemede etkili olduğunu belirten JP Morgan ekonomistleri, Türkiye için 2021 büyüme tahmininlerini yüzde 6,1’den 6,8’e yükseltti. Güncellemenin büyük oranda kuvvetli iç talebi göz önünde bulundurarak yapıldığını belirten JP Morgan, sıkı para politikası için ihtiyacın artarak devam ettiğini de belirtti.

Daha önce 4,8’den 6,1’e yükseltilmişti

Kuruluş tarafından hazırlanan daha önceki rapora göre, Türkiye için 2021 yılı büyüme beklentisi yüzde 4,8’den yüzde 6,1’e çıkarılmıştı. Raporda, “Türkiye’de ilk çeyrek büyümesi özel tüketimin ivme kazanması ile yukarı yönde sürpriz yaptı” ifadelerine yer verilmişti. JP Morgan, Türkiye’de büyüme açısından aşılama oranı artışının ve turizm performansının kilit önemde olacağını belirtmiş, erken bir gevşetme adımının TCMB’nin kredibilitesine zarar verebileceği uyarısında bulunmuştu.

Hızlı dönüş yapacak 4 ülkeden biri Türkiye yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Aşılama oranı Türkiye’de her geçen gün daha da yükseliyor. Günlük 1 milyon doz aşı yapılarak dünya rekoru kırıldı. ABD’nin en büyük bankası JP Morgan tarafından hazırlanan daha önceki rapora göre, Türkiye için 2021 yılı büyüme beklentisi yüzde 4,8’den yüzde 6,1’e çıkarılmıştı. Raporda, “Türkiye’de ilk çeyrek büyümesi özel tüketimin ivme kazanması ile yukarı yönde sürpriz yaptı” ifadelerine yer verilmişti. JP Morgan, Türkiye’de büyüme açısından aşılama oranı artışının ve turizm performansının kilit önemde olacağını belirtmiş, erken bir gevşetme adımının TCMB’nin kredibilitesine zarar verebileceği uyarısında bulunmuştu. Zaman zaman kısmi kapanma kararı alan Türkiye ekonominin çarklarını sürekli aktif tuttu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) birinci çeyrek büyüme verisini açıkladı. Buna göre Türkiye, 2021 yılının birinci çeyreğinde beklentilerin üzerinde yüzde 7 büyüme kaydetti. Ekonomistlerin beklentisi yüzde 6.6 büyüme gerçekleşeceği yönündeydi.

Aşılama oranı artışı ile JP Morgan beklentiyi yükseltti

JP Morgan, yayımladığı bir araştırma raporunda aşılama oranı artışı ile birlikte Türkiye için büyüme tahminini yukarı yönlü güncelledi. Dünya genelinde koronavirüs salgını ile birlikte ekonomik sarsıntı yaşandı. Kredi büyümesindeki yavaşlama ve yüksek faiz oranlarına rağmen artan aşılama hızının güncellemede etkili olduğunu belirten JP Morgan ekonomistleri, Türkiye için 2021 büyüme tahmininlerini yüzde 6,1’den 6,8’e yükseltti. Güncellemenin büyük oranda kuvvetli iç talebi göz önünde bulundurarak yapıldığını belirten JP Morgan, sıkı para politikası için ihtiyacın artarak devam ettiğini de belirtti.

Banka, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz kararının beklentileriyle uyumlu bir şekilde gerçekleştiğini ve iletişimde de bir değişiklik olmadığını belirtirken kendi tahminleri doğrultusunda enflasyondaki düşüşün 2021 Kasım ayı gibi gerçekleşeceğini de belirtti. Ayrıca ABD’li banka JP Morgan, bu durumun TCMB’nin faizleri yıl sonuna kadar sabit tutacağına işaret ettiğini ekledi.

“TCMB’nin tutumu umut verici”

TCMB’nin şahin tutumunun umut verici olduğunu söyleyen JP Morgan, Nisan ve Mayıs ayında beklentilerin altında gelen enflasyonun geçici olduğunu ve enflasyonu etkileyen temel faktörlerin sürdüğünü vurguladı.

İlk faiz indiriminin 100 baz puan ile Eylül ayında gerçekleşmesini beklediklerini söylereken tedbirin elden bırakılmamasının doğru olduğunu ve erken bir gevşemenin halihazırda zayıf olan politika kredibilitesine zarar verebileceğini söyledi.

Aşılama oranı artan Türkiye için büyüme tahminleri de arttı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Yabancı kuruluşların Türkiye’ye karşı karamsar bakışında keskin  bir pozitif dönüş yaşanıyor. Salgın döneminde üretim çarkları durmadan dönünce yabancıların da kararları tam tersine evrildi. Bazı kuruluşlar Türkiye ile ilgili tahminlerini neredeyse 5-6 kez revize etmek zorunda kaldı. Salgının başında 2020 için yüzde 5’e varan küçülme öngören tüm kuruluşlar yıl bitince pozitif’e döndü. IMF ve Dünya Bankası’nın ardından, Türkiye için daralma öngören JP Morgan, HSBC ve Commerzbank gibi kuruluşlar pozitif açıklamalarda bulundu.

Pozitifler de yeniden revize edildi

Hatta bazı kuruluşlar pozitif döndükten sonra bu rakamı da revize etti. Cuma günü açıklanan aralık ayı sanayi üretimindeki yüzde 9’luk artışın ardından JP Morgan, 2020 büyüme tahminini yüzde yüzde 1.1’den yüzde 1.9’a, HSBC de yüzde 1’den yüzde 2’ye yükseltti. Commerzbank da 2021 tahminlerini güncelledi. Banka, Türkiye için 2021 büyüme tahminini yüzde 5.8’den 6.5’e çıkardı.

Gerekçe olarak “teknik gelişme” dediler

HSBC salgının zirve yaptığı nisan ayında yüzde 5 daralma öngörmüş, eylülde ise bu tahminini -3.1 olarak güncellemişti. HSBC ayrıca 2021 büyüme tahminin ise yüzde 2.1’den yüzde 4.2’ye çıkarırken gerekçe olarak da “teknik gelişme” olduğu açıklamasında bulundu. JP Morgan ise salgının başlangıcında 2020 için yüzde 2.2 daralma öngörmüş, sonra bunu 1.1’lik pozitif büyümeye çevirmişti. JP Morgan son olarak 2020 tahminini yüzde 1.1’den yüzde 1.9’a, 2021 tahminini ise yüzde 3.3’ten yüzde 4.6’ya yükseltti.

Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası, Türkiye ile ilgili büyüme tahminlerini yükseltti. Haziran raporunda yüzde 3.8’lik daralma öngören Dünya Bankası bu tahminini yüzde 0.5’e çıkarmıştı. IMF ise nisan ayında Türkiye’nin yüzde 3 olan büyüme beklentisini yüzde 5 daralma olarak revize etti. 26 Ocak’a kadar kararında ısrarcı olan IMF, o tarihte ise “Türkiye pozitif büyüyecek” öngörüsünde bulundu. IMF 2021 büyüme öngörüsünü de Yeni Ekonomi Programı’ndaki (YEP) yüzde 5.8’lik hedefin de üzerine taşıdı. 2021 için yüzde 5 büyüme öngörüsünü yüzde 6’ya çıkardı. Ayrıca Unicredit de büyüme tahminini yüzde 0.7 daralmadan, yüzde 0.7 büyüme olarak revize etti.

Türkiye’de sürprizler bitmez

Türkiye’nin 2020 ekonomik büyüme tahminini yüzde 1.1’den yüzde 1.9’a çıkaran JP Morgan, hazırladığı raporda büyüme için “Türkiye yukarı yönlü sürprizlere açık” ifadesini kullandı. Raporda, tecrit gibi kontrol önlemlerine rağmen iç talebin oldukça dirençli olduğu vurgulanırken “Türkiye’nin büyümesi, özel sektörünün sağlamlığını ve esnekliğini yansıtan ‘her zaman yukarı yönlü sürprizleri gösteriyor” denildi.

Yabancı kuruluşlar kararlarından çark edip pozitife döndü yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Cebeci “Beklentilerdeki iyileşmeler rakamlara yansıyor. Yurtdışındaki yatırımcının buradaki yatırımları çok azdı. İnsanlar piyasanın dışında ve ralliyi de görüyorlar ve bunun dışında kalmak istemiyorlar. Bu açıdan bir potansiyel vardı ve bu potansiyel de kullanılmaya başladı. Yeni atanan kişilerin kalitesi ve yaptıkları ilk açıklamalar yatırımcıların hoşuna giden açıklamalar. Merkez Bankası’ndan öngörülebilirlik ve şeffaflık açıklaması ve Sayın Elvan’dan kurala bağlı güzel bir piyasa ekonomisi uzun zamandır duymak istediğimiz şeylerdi” diye ekledi.

JP Morgan: “Beklentilerdeki iyileşmeler rakamlara yansıyor” yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

“Bu anlaşma ile birlikte uluslararası sermaye piyasaları Türkiye’den gelecek ihraçlara açık olacaktır.” diyen JPMorgan Türkiye ve Azerbaycan ülke yetkilisi Mustafa Bağrıaçık, “Yatırımcıların ekonominin daha istikrarlı olduğunu görmesiyle birlikte tahvil piyasalarında Türkiye’ye olan ilginin gelecek sene geri döneceğini düşünüyoruz.” diye ekledi.

Türk Lirasının iki sene önce yaşadığı çöküşten bu yana, Türk şirketlerinin en fazla odaklandıkları şey, nakit tutarak ve olan borçlarını kapatarak, borçlanma oranlarının düşürülmesi oldu.

“Para ve maliye politikasında doğru şeyler yapılması daha fazla yatırımcı çekecektir.” diyen Bağrıaçık, “Ülkede daha fazla piyasa dostu politikalar izlendikçe, insanların önce sabit getirili menkul kıymetlere yatırım yapacağı sonrasındaysa yerel varlıklara yöneleceği konusunda umutluyum.” diye ekledi.

JPMorgan, hükümetin Ekim ayında ihraç ettiği 2.5 milyar dolarlık döviz cinsinden tahvilin ihracından sorumlu kurumlardan bir tanesiydi. Türkiye bu yıl dışarıdan borçlanma için 9 milyar dolarlık bir hedef belirlemişti, Şubat ayında ise bu hedefi 4 milyar dolar daha artırdı.

JPMorgan: Türkiye’ye olan ilgi gelecek sene geri dönecek yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

ABD Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC) Komiseri Dan Berkovitz tarafından yapılan açıklamada, JP Morgan’ın ödemeyi kabul ettiği tutarın komisyonun tarihindeki en büyük parasal anlaşma olduğu kaydedildi.

Açıklamada, JP Morgan’ın değerli metaller ve hazine vadeli işlem piyasalarının manipülasyonuna ilişkin soruşturmalarda uzlaşmaya varmak için 920 milyon dolar ödeyeceği bildirildi.

Böylece, Adalet Bakanlığı, CFTC ve Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu tarafından manipülasyon iddialarıyla ilgili yürütülen soruşturmalarda uzlaşma sağlanacak.

JP Morgan Chase yöneticileri, 2008-2016 yılları arasında altın, platin ve gümüş gibi değerli metaller ve hazine vadeli işlem piyasalarında fiyatları manipüle etmekle suçlanıyordu.

Manipülasyoncu JP Morgan soruşturmaları için 920 milyon dolar ödeyecek yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

JP Morgan dünyanın en büyük 100 gemi işletmecileri arasında ilk 5’te. Yani adı banka ama bankacılık dışında pek çok alanda iş yapıyor. Şimdi ABD, Wall Street bankalarının bankacılık dışı işlerden kazandığı paraları tartışıyor.

Çeşitli kaynaklara göre 6 ABD bankasının elinde bankacılıkla ilgili varlıkları dışında 16 kamu hizmeti kuruluşu, 479 sigorta şirketi, 2388 gayrimenkul şirketi, 1682 sağlık ve sosyal yardım kuruluşu, 5 maden ve 104 metal deposu bulunuyor.

Wall Street bankalarının pek çoğu ardı arkası kesilmeyen skandallarla anılmalarına rağmen bazı sektörleri ellerinde tutmaları, onları dokunulmaz hale getiriyor. İşte sadece JPMorgan’ın birkaç yıl içinde karıştığı skandallardan birkaçı:

Haziran 2011

JP Morgan, yatırımcılarını bir dizi Teminatlı Borç Senedi (CDO) ile ilgili yanlış yönlendirdi. 153,6 milyon dolar ceza ödemeyi kabul etti.

Temmuz 2011

Yasadışı anlaşmalarla ihaleye fesat karıştırarak yerel yönetimlerin çıkardığı tahvillerin yönetimini aldı. 228 milyon dolar ceza ödedi.

Şubat 2012

ABD’nin en büyük dört mortgage kurumu ile birlikte robot-imzalarla usülsüz haciz işlemleri yapmak ve federal iflas mahkemesine sahte belge sunmak suçları nedeniyle 5,29 milyar dolar ceza aldı.

Kasım 2012

Mortgage kredileriyle ilgili yanlış bilgilendirme yaparak yatırımcılarını 37 milyon dolar zarara uğratmaktan 269,9 milyon dolar ceza aldı.

Ocak 2013

İkinci kez usulsüz haciz işlemleri nedeniyle 1,8 milyar dolar ödedi. Aynı suç için ödediği bedel böylece 7 milyar dolara çıktı.

Temmuz 2013

California ve Orta Batı’da enerji piyasalarını manipüle etmek suçunun bedelini 410 milyon dolarla ödedi.

Eylül 2013

Kredi kartı verirken müşterilerine yaptığı pahalı ve ihtiyaç dışı işlemlerin toplam bedeli olan 309 milyon doları sahiplerine geri ödedi. Üstüne bir de 80 milyon dolar ceza ödedi.

Kasım 2013

ABD finans tarihinin en büyük cezasını alan banka JPMorgan oldu. Toksik mortgage işlemleri nedeniyle banka 13 milyar dolar ceza aldı.

Ocak 2014

Finans tarihinin en ünlü davalarından biri olan Madoff Ponzi Oyunundaki rolü sebebiyle 2,6 milyar dolar ödedi.

Kasım 2014

Piyasalar kapandıktan sonra döviz alım-satımı yaparak para piyasalarını manipüle ettiği ortaya çıkan bankanın 1,34 milyar dolar ceza ödemesine karar verildi.

Kasım 2016

JP Morgan Çin’de iş yapabilmek için Çin devlet yetkililerinin çocuklarını işe almaya başladı. Şirketin yöneticilerinden Timothy Fletcher bankacılık sektöründen hayat boyu men edildi. Usülsüz istihdamın bedeli ise 264 milyon dolar oldu.

2016’da dünyanın en “çürümüş” finans kurumu olarak nitelendirilen JP Morgan, bugüne kadarki tüm skandallardan toplam 35,241,500,000 dolar para cezasıyla kurtuldu. Peki 1,5 milyar dolarlık “uyuşturucu batağından” nasıl kurtulacak?

“20 ton kokain çıkan gemi JP Morgan okyanusunda bir damla bile değil!” yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Avrupa Birliği’nden sonra Avustralya da orta ve büyük ölçekli işletmeleri yaptıkları spekülatif işlemlerle zarara uğrattıkları gerekçesiyle dünyanın en büyük 5 yatırım bankası JP Morgan, Citigroup, RBS, UBS Group ve Barclays’i kartellikle suçladı ve tazminat talep ediyor.

Kurlar üzerindeki işlemleri için birbirleriyle doğrudan iletişime geçen bu bankaların “Haydutlar Kulübü” adını taşıyan sohbet odalarında görüştüğü dile getirildi.

Son 10 yılda döviz piyasasında yaptıkları manipülatif işlemler nedeniyle milyarlarca dolar para cezası alan dünyanın en büyük 5 yatırım bankasının başı şimdi de Avustralya’da belada. Türkiye’de Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) da soruşturma başlattığı JP Morgan’ın da aralarında olduğu Citigroup, Royal Group of Scotland (RBS), UBS Group ve Barclays’ten döviz kuru işlemlerinde kartel oluşturmak ve kurları haksız yere yükseltmekten Avustralya hükümeti tazminat talep ediyor. 5 uluslararası yatırım bankası için açılan dava için federal mahkemeye sunulan dilekçede bankalar Ocak 2008 ile Ekim 2013 arasında yasadışı “kartel” oluşturmakla suçlandı.

Hukuk firması Maurice Blackburn tarafından açılan davada, 5 bankanın birbiri ile görüşmelerinde “kartel, haydutlar kulübü, mafya”, “üç silahşörler”, “A takımı” gibi sohbet odalarını kullandıkları dile getirilirken bankaların “bazı para birimlerini fiyatını yapay olarak arttırdıkları ve bazılarını da yapay olarak düşürdükleri” belirtildi. Davada, yatırım bankalarının Avustralya Doları, İngiliz Sterlini, Kanada Doları, Çin Yuanı, Euro, Hint Rupisi, Japon Yeni, ABD Doları gibi 20 para biriminde spekülatif ataklar yaşattıkları vurgulandı.

Maurice Blackburn sözcüleri 5 bankanın kurlarda manipülasyonu koordine için doğrudan birbirleriyle iletişim kurduğunu iddia ederken, müşterilerinin zararı durdurma emirlerini de bu 5 bankanın sınırlandırdığını ileri sürdü. İddianamede, 5 bankanın işlemlerinin Avustralya’daki işletmelerin ve yatırımcıların zarar etmesi pahasına kendi kârlarını artırmayı hedeflediği vurgulanırken, baş davacı olarak Wisbey Dental adlı dental ve tıbbi ekipman ithalatçısı şirket gösterildi.

Davada, 5 yatırım bankasının 500 bin doların üstündeki işlemlerinin hedef alındığı dile getirildi. Maurice Blackburn baş avukataı Kimi Nishimura, “Avustralyalı orta ve büyük ölçekli ithalatçılar, ihracatçılar, kurumsal yatırımcılar 5 yatırım bankasının spekülatif işlemlerinden olumsuz etkilendi. Bu kartel davranışı Avustralyalı işletmeleri döviz kuru dalgalanmalarına daha savunmasız yakalanmasına neden oldu” dedi. Wisbey Dental Genel Müdürü Gregory Wisbey, “Bu tür fiyatlandırmaya karşı bireysel işlem yapmak zor, çünkü fiyat artışları küçük, ancak binlerce işlemde tekrarlanınca kurlar üzerinde gerçek bir fark yaratıyorlar” dedi.

Avrupa Birliği, geçen haftalarda JPMorgan, Barclays, Citigroup’un da aralarında bulunduğu 5 bankaya 1 milyar 7 milyon Euro kartel cezası kesmişti. Avrupa Birliği Komisyonu, JPMorgan, Barclays, Citigroup, RBS ve MUFG bankalarının spot döviz piyasalarındaki işlemlerinde söz konusu bankaların, piyasa işlemlerine ilişkin hassas verileri ve ticari planları aralarında paylaştıklarının belirlendiğine işaret etmişti. Bankaların, dolar, euro, sterlin gibi 11 farklı para birimiyle yapılan işlemlerde kartel oluşturdukları belirtilen açıklamada, bu nedenle 5 bankaya toplam 1 milyar 7 milyon Euro para cezası verildiği kaydedilmişti.

Yatırım bankalarının döviz kurları manipülasyonu 2013’te Bloomberg’in haberleriyle ortaya çıkmış ve ABD, İngiltere ve İsviçre’deki piyasa düzenleyici kurumlar hemen soruşturmaya başlamıştı. Yatırım bankaları dünya genelinde yaklaşık 11.8 milyar dolar ceza ödemişti. ABD 2015’te Aralık 2007 ile Ocak 2013 arasında Citigroup, J.P. Morgan, Barclays ve RBS’nin yazışmalarında “kartel” adını kullandıklarını duyurmuş ve döviz kuru spekülasyonu yaptıklarını açıklamıştı. Bu dört bankaya ek olarak UBS ve Bank of America da manüpiyasyon suçunu Amerikan Merkez Bankası (Fed) ile anlaşarak kabul etmişti. Ve bu 6 bankaya 6 milyar dolar para cezası kesilmişti.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) müşterilerini döviz piyasalarına ilişkin yanıltıcı ve manipülatif şekilde döviz alımına yönlendiren bankalarla ilgili inceleme başlatmıştı. Kurum, JP Morgan’a da 22 Mart’ta yayınladığı notla ilgili de manipülatif rapor incelemesi başlatıldığını duyurmuştu. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) da JP Morgan hakkında inceleme başlatmıştı.

Avustralya’dan finans sektörünün 5 büyük “mafya”sına soruşturma yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.