Afrika'ya medeniyet götüren Avrupalı: II. Leopold pic.twitter.com/nuhL0ZPyK9

— Yekvücut (@yekvucutcom) April 27, 2022

Belçika, diğer Avrupa ülkelerine göre sömürgeciliğe geç başlasa da büyük katliamlara imza attı. Kongo’da 15 milyon insan katledildi. Belçika’nın meşhur çikolatasının hammaddesi olan kakao, Kongo’dan geliyordu. 1830-1831 yılları arasında yaşanan Belçika Devrimi, Hollanda’ya karşı bağımsızlığın önemli bir adımı oldu. Ancak bu bağımsızlığın bedelini Kongo ödedi. Otomobil ve bisiklet endüstrilerinin lastik yapımında kullanılan kauçuğa büyük ihtiyaç duyuluyordu. Kongo, dünyanın bir numaralı kauçuk üreticisiydi. 1870’li yıllarda, Belçika kralı II. Leopold Kongo’yu sömürgeleştirmek için kolları sıvadı. 1885 yılında ise Berlin Konferansı’nda, Kongo, II. Leopold’un özel mülkiyeti olarak tanındı. Kral Leopold, ülkeyi devasa bir çalışma kampına dönüştürdü.  Ağır çalışma koşulları yüzünden her gün yüzlerce insan öldü. Hızlı çalışamayanların ceza olarak elleri ve ayakları kesildi.  Kongo toprakları, cinsel organlarından asılarak idam edilen yerlilerin mezarlarıyla dolup taşar olmuştu. Belçikalılar, kadın-çocuk-yaşlı demeden Kongoluları ya katletti ya da sakat bıraktı. 1960’ta bağımsızlığını kazanan Kongo, hâlâ iç savaş ve kıtlıkla mücadele ediyor. Leopold ise tüm bunlara rağmen “Afrika’ya medeniyet götüren Avrupalı” olarak anılıyor.

Afrika’ya “medeniyet” götüren Avrupalı: II. Leopold yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Belçika’nın sömürgelerini incelemekle görevlendirilen 10 uzman, Kongo‘da yapılan katliamlarla ilgili olarak 681 sayfalık bir rapor yayımladı. Belçika’nın  Kongo’ya tazminat ödemesi önerisini içeren nihai rapor paylaşıldı. Sanat tarihçisi ve diaspora hareketinin temsilcisi Anne Wetsi Mpoma, rapordan sonra Belçika’nın Kongo’daki katliamlarıyla ilgili açıklama yaptı. Mpoma, raporu kaynak alarak Belçika’nın Kongo’nun sömürgeleştirilmesini bir suç olarak tanıması gerektiğini ifade etti. Ayrıca Kongo’ya tazminat ödenmesi gerektiğini söyledi. Mpoma, “Verilen hasarı ölçmek imkansız, ancak maddi tazminat yoluyla telafi edilmeli” ifadelerini kullandı.  Ayrıca Belçika’nın, Kongolu, Ruandalı veya Burundi asıllı Belçika’daki torunlarına yaşatılan psikolojik hasarın da dahil olmak üzere tazminat ödenmesi için bir prosedür başlatması gerektiğini dile getirdi. “Verilen yaralar bir nesilden diğerine aktarılır” dedi. Flaman milliyetçi muhalefet partisi N-VA, sömürgelerle ilgili rapora ve tazminat talebine tepki gösterdi. Parlamento Üyesi Tomas Roggeman, “Önerildiği gibi Kongo’daki işgal altındaki topraklar için geriye dönük kira ve tazminatlar ödemek zorunda kalacaksak, bizim de o zaman hemen hemen her Avrupa ülkesiyle halletmemiz gereken birçok tarihi hesabımız var” ifadelerini kullandı.

Belçika’nın sömürgeleri raporunun yayımlanmasını ertelediler

Belçika’nın sömürgeleri raporu geçen yıl Black Lives Matter protestolarından sonra oluşturuldu. Komisyondan, Belçika’nın sömürge tarihi ve Kongo‘da olanlar nedeniyle bu geçmişin bugün hala insanları nasıl etkilediğini incelemeleri istendi. On kişiden oluşan panelde tarihçiler ve aynı zamanda diğer uzmanlar da yer aldı. Belçika’nın sömürgeleri raporu, hazırlanmaya başlandıktan itibaren panele dair tartışmalara neden oldu. Raporun yayımlanması Belçikalı yetkililer tarafından aylarca ertelendi.

Belçika’nın sömürgeleri raporu tartışmalara neden oldu

Belçika‘nın sömürgeleri raporu, komisyondaki siyasetçiler arasında daha fazla tartışmaya yol açtı. Komisyonun başkanı Wouter De Vriendt, rapordaki her katkının onu yazan uzmanın sorumluluğunda olduğunu söyledi. De Vriendt, “Tüm bu aktarılanların raporda görünmesi şaşırtıcı değil” diye konuştu. Wouter De Vriendt, “Uzmanların bugün sömürgecilik ile ırkçılık ve ayrımcılık arasındaki bağlantıyı incelemeleri gerekiyor dolayısıyla raporun tabulardan kaçınmaması iyi. Bu zor bir görevdir ve öyle kalmaya devam etmektedir ve şimdi bunu daha fazla tartışmak komite üyelerine kalmıştır.” ifadelerini kullandı.

Belçika’nın sömürgeleri raporu yayımlandı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.