Radyo Yeni Zelanda’ya konuşan, gözaltı merkezinde beş yıldır kalan Sudanlı mülteci Abdül Aziz Muhamat, adadaki gözaltı merkezinde tutulan 27 mültecinin iki haftada yaşadıkları belirsizlik yüzünden intihar girişiminde bulunduğunu söyledi.

Gözaltı merkezindeki yaklaşık 600 erkek mülteci arasında durumun kontrolden çıktığını belirten Muhamat, “Manus Adası’nda beş yıldır bulunan biri olarak, insanların bu aşamaya geldiğini hiç görmedim. İki hafta içinde kendilerini öldürmeye çalışan 27 insan vardı. Bu kesinlikle utanç verici bir durum ve kontrolümüzden çıktı.” ifadelerini kullandı.

Muhamat, adada yaklaşık 6 yıldır gelecekleri belli olmadan tutulan birçok mültecinin ruhsal sağlığının bozulduğuna dikkati çekerek, “İnsanların kendilerini öldürmeye çalışmasının nedeni umutsuzluklarıdır, insanlar yoruldu. Altı yıldır parmaklıkların ardındalar, nereye gideceklerini, onları nasıl bir geleceğin beklediğini bile bilmiyorlar.” şeklinde konuştu.

İntihar girişimlerinin giderek arttığını belirten Muhamat, Avustralya hükümetinden psikolojik sorun yaşayanları adadan bir an evvel tahliye etmesini istedi.

Avustralya’da iktidarda bulunan Liberal-Ulusal Parti hükümeti, ülkeye yasal olmayan yollardan gelen mültecileri, Papua Yeni Gine’nin Nauru ve Manus Adası’nda kurduğu gözaltı merkezlerine gönderiyor.

Hükümet, söz konusu merkezlerde uzun yıllar belirsizlik içinde beklemeleri nedeniyle ruhsal ve fiziksel sorunlar yaşayanları ülkeye “asla” almayacağını her fırsatta dile getiriyor.

Gerek ülke içinden gerekse uluslararası kuruluşlardan tepkilere rağmen uygulamayı sürdüren hükümet, merkezde kalanlara geldikleri ülkelere geri dönmeleri, bulundukları yerde kalmaları veya üçüncü bir ülkeye gönderilmeleri şeklinde üç seçenek sunuyor.

Ancak Avustralya, komşusu Yeni Zelanda’nın her yıl 150 mülteciyi kabul etme teklifine de mültecilerin bu ülke vatandaşlarına sağlanan hakları elde ederek, Avustralya’ya gelecekleri endişesiyle karşı çıkıyor.

Avustralya’nın Manus Adası’na esarete yolladığı mülteciler çareyi intiharda buluyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Mülteci ve sığınmacıların gözaltı merkezinde halka açık yerlerden daha güvenli olacakları, bunun yasal hakları olduğu yönünde savunma yapan avukatların talepleri Yüksek Mahkeme tarafından kabul görmedi. Yüksek Mahkeme, 26 Nisan 2016’da aldığı kararla sığınmacı ve mültecilerin Manus Adası gözaltı merkezinde tutulmasının kanuna aykırı olduğuna hükmederek gözaltı durumunun derhal sona erdirilmesini istemişti. Mahkemenin kararına göre Manus Adası gözaltı merkezi 31 Ekim’de resmen kapatılmış, yiyecek, su, elektrik, gaz, tıbbi malzemeler gibi temel ihtiyaç malzemelerinin verilmesi durdurulmuştu.

Yaklaşık 4 yıldır gözaltı merkezinde tutulan 600 kişi, merkezin kapatılmasının ardından Papua Yeni Gine’nin Lorengau kentinde üç noktada kurulan barınaklara taşınmayı güvenlik endişesi ile kabul etmiyor. Yerli halkın daha önce kendilerine saldırıda bulunduklarını ve bu yüzden korunaklı olmayan yeni barınaklarda can güvenliklerinin olmayacağını ileri süren mülteci ve sığınmacılar merkezde kalmayı sürdürüyor. Öte yandan, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) Bölge Temsilcisi Nat Jit Lam, geçen hafta yaptığı açıklamada “Her yerde ağır iş makineleri var. Hiç çevre duvarı inşa edilmemiş. Oralar bu haldeyken hiçbir mülteciyi götürmeyeceğim.” ifadelerini kullanarak yeni barınakların hazır olmadığını söylemişti. Buna karşın hazırlanan yeni barınaklarda gerekli servislerin olduğunu belirten Avustralya hükümeti yetkilileri, söz konusu yerlerin halen inşaat halinde olduğunu kabul etmiyor.

Geçen hafta sonunda Avustralya’yı ziyaret eden Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, Avustralya Başbakanı Malcolm Turnbull’a Manus Adası gözaltı merkezindeki 150 mülteciyi ülkesine kabul edeceğini bildirdi. Yeni Zelanda’nın daha önceki yaptığı mülteci alımı teklifini tekrarladığını kaydeden Turnbull, “Yeni Zelanda’nın tekrarladığı teklif için teşekkür ediyoruz ama şu anda kabul edemeyeceğiz.” diyerek teklifi geri çevirdi. Avustralya hükümeti, uyguladığı sıkı sınır koruma programları çerçevesinde ülkeye teknelerle gelen sığınmacıları yakalayarak deniz aşırı ülkelere kurduğu gözaltı merkezlerinde tutuyor.

Papua Yeni Gine Yüksek Mahkemesi Manus adasındaki rezalete devam dedi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.