Soruşturma sonunda hazırlanan rapora göre komite, Obama yönetiminin Amerikan bankalarına, İran’ın ambargo döneminde yurtdışı banka hesaplarında kalan petrol gelirlerinin Amerikan bankaları üzerinden İran’a transfer edilmesine izin verdiğini ortaya çıkardı.

Buna göre ABD yönetimi ambargo sebebiyle petrol satışlarının bedelini alamayan İran’a aracılık eden BNL Paribas ve HSBC gibi yabancı bankalara para cezası verirken ve hatta Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla’yı bu suçlama ile tutuklarken, kendi bankalarına gizlice bu tür işlemlere aracılık edebilme yetkisi ve bu tür işlemler sebebiyle hiçbir soruşturma açılmayacağının garantisini vermiş!

Dolar üzerinden yapılan bütün ödemeler SWIFT sistemi ile teknik olarak ABD bankaları üzerinden yapılıyor, yani örneğin bir kişi Türkiye’den Yunanistan’a bankacılık sistemi ile dolar transferi yapacaksa para önce Türkiye’den ABD’ye, oradan Yunanistan’a gidiyor. Bunun dışında pek çok para birimi de kendi arasında direk çevrilemediği için önce dolara, sonra diğer para birimine çevriliyor.

Dolayısıyla, dünya üzerindeki neredeyse bütün uluslararası para transferleri saniyeler de sürse önce ABD’ye gidiyor, daha sonrasında asıl alıcıya ulaşıyor. Obama Yönetimi yetkilileri ABD Kongresi’ne defalarca, İran’ın bu şekilde Amerikan finans sistemi ve kuruluşlarına hiçbir şekilde erişimi olmadığını belirtmişti.

Gerçeğin ise bu şekilde olmadığı ortaya çıktı. Soruşturma Komitesi’nin açıkladığı maillere göre, ABD’nin koyduğu ekonomik ve ticari yaptırımların uygulanmasını denetleyen kurum olan OFAC’ın (Office of Foreign Assets Control) o dönem direktörü olan John Smith’in, ABD bankalarına İran’a para transferine aracılık etmek için gizlice lisans verdiği ortaya çıktı.

Lisansın verildiği gün bir banka yöneticisi John Smith’e yazdığı cevap mailinde, “sanırım artık bu konuyu bir daha hiç tartışmama hakkı elde ettik” ifadesini kullandı.

ABD yönetimi sadece kendi bankalarına değil, işine geldiğinde kendi istediği yabancı bankalara da İran’a para transferi yapma izni vermiş. Umman merkezli Bank Muscat da bunlardan biri. Üstelik ABD yetkilileri bu durumun kendi ambargolarına aykırılık oluşturduğunun da farkında. Dönemin ABD Dışişleri Bakanı John Kerry Umman Büyükelçiliği’ne yazdığı bir mailde Umman Dışişleri Bakanına iletilmesi için şu ifadeyi kullanıyor:

“Buradaki (para transferi) asıl engel bizim ambargomuz ki ambargo hala herhangi bir şekilde İran’ı içeren bankacılık işlemlerinde ABD finans kurumlarının kullanılmasını yasaklıyor ve OFAC’tan bir lisans gerektiriyor. Size belirtmekten memnuniyet duyarım ki OFAC, Bank Muscat’a spesifik bir lisans çıkardı. Bu lisansın ileride karşılaşabileceğiniz zorlukları kaldıracağına inanıyoruz.”

ABD Başkanı Donald Trump ise geçen Perşembe attığı bir tweette Obama Yönetimi’nin ABD bankalarına verdiği gizli lisansları “tamamen kanundışı” olarak tanımladı. Senato Komitesi ise, ABD tarafından aynı işlemler için yabancı bankalara para cezası kesilip yöneticilerine ceza soruşturması açılmasına rağmen, dönemin ABD yöneticilerinin faaliyetlerinin kanundışı olmadığına ve federal soruşturmaya yer olmadığına karar verdi!

Komite söz konusu faaliyetler için soruşturmaya yer olmadığına karar vermesine rağmen, Obama Yönetimi’nin bu hususta kongreyi yanıltıcı davrandığının altını çizdi. Soruşturma Komitesi Başkanı Rob Portman, “Obama Yönetimi, ‘İran’a ABD finans sistemine erişimine müsaade edilmeyecek’ diyerek Amerikan halkını yanılttı” açıklamasını yaptı. Senato raporunun tam metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Özel Haber: ABD, kendi koyduğu İran yaptırımlarını delmiş yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.