ABD Dışişleri Bakanlığı, son 2 yılda Myanmar’daki şiddet olaylarından kaçarak Bangladeş’e sığınan binden fazla Arakanlı Müslüman mülteciyle yapılan görüşmelere dayanarak hazırladığı raporunda, Myanmar ordusunun Arakanlı Müslümanlara “aşırı şiddet” uyguladığına dikkati çekti.

20 sayfalık rapora göre, araştırma çerçevesinde görüşme yapılan Arakanlılardan çoğu, tanık oldukları cinayet ve şiddet olaylarının yüzde 84’ünün faili olarak orduyu gösterdi.

Mülteciler Myanmar güvenlik güçlerinin, Arakanlı Müslümanları öldürmek, yaralamak ve evlerini yakmak için alevli püskürtücüler veya yangın çıkaran silahlar kullandığını söyledi.

Arakanlı Müslümanlar, tanık olduğu şiddet olaylarını tecavüz, Kuran’ı Kerim’in yakılması, insanların başının ya da diğer uzuvlarının kesilmesi, bebeklerin ve çocukların dövülmesi ya da öldürülmesi, askerlerin doğum sırasında ya da doğumdan sonra kadınlara ve bebeklerine saldırması olarak sıraladı.

ABD hükümetinden mahcup Myanmar açıklaması yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Arakan eyaletinde “soykırım”, “insanlığa karşı suçlar” ve “savaş suçları” işlendiğinin anlatıldığı 444 sayfadan oluşan kapsamlı raporda çarpıcı ifadelere yer verildi.

Myanmar’da, 33. ve 99. hafif piyade tugaylarının sivillere yönelik “en korkunç” insanlık suçlarını işlediğinin altının çizildiği raporda, şu değerlendirmelerde bulunuldu:

“Myanmar silahlı kuvvetleri (Tatmadaw), Arakan, Kaçin ve Şan eyaletindeki aralıksız insan hakları ihlalleri ve uluslararası suçların ana failidir. Genelkurmay Başkanı Min Aung Hlaing ve üst düzey komutanlara yönelik, güvenilir bir uluslararası yargı organı tarafından insanlığa karşı suçlar ve savaş suçları kapsamında soruşturma başlatılmalı ve bu kişiler yargılanmalıdır. (Kurulacak mahkemede) Arakan eyaleti bağlamında da soykırım suçlamalarına cevap vermek zorundadırlar.”

Sorumluların cezasız kalmaması gerektiği vurgulanan raporda acil eylem çağrısı yapıldı.

Raporda, “Bangladeş’ten gelen göçmenler” olarak görülülen ve resmi belgelerde “Bengalli” olarak adlandırılan Arakanlı Müslümanların “yasa ile korunan grup” olduğu sonucuna varıldığı ifade edildi.

BM: Myanmar Genelkurmay Başkanı insanlığa karşı suç işlemekten yargılanmalı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Mahkeme, yaklaşık bir yıldır tutuklu bulunan Wa Lone ve Kyaw Soe Oo’yu Devlet Sırları Yasası’nı ihlal etmekten suçlu bularak yedişer yıl hapisle cezalandırdı.

Reuters Baş Editörü ve Yöneticisi Stephen J. Adler, “Bugün Myanmar, Reuters muhabirleri Wa Lone ve Kyaw Soe Oo ve tüm dünya basını için üzücü bir gün. İşini iyi yapan iki muhabir, baskı uygulanarak ve hata yaptıklarına dair herhangi bir kanıt olmadan 9 aylarını hapishanede geçirdi. Gazetecilerin özgürlükleri ellerinden alınmaya halen devam ediliyor.” ifadelerini kullandı.

Muhabirler, 13 Aralık’ta ellerinde Arakan eyaletindeki bir mevkinin haritası ve askeri raporların bulunması üzerine Devlet Sırları Yasası çerçevesinde tutuklanmıştı.

Myanmar’da parlamento binası yakınında drone ile görüntü aldıkları iddiasıyla 27 Ekim’de gözaltına alınan gazeteciler Lau Hon Meng ve Mok Choy Lin ile Myanmar vatandaşı şoför ve yerel gazeteci Aung Naing Soe da ruhsatsız drone bulundurmaktan yargılanmıştı. TRT World adına çalışan 4 kişi, 10 Kasım’da ikişer ay hapse mahkum edilmişti.

Myanmar yönetimi vahşetini ifşa eden Reuters muhabirlerini yedişer yıl ile cezalandırdı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Fortify Rights’ın hazırladığı “Her Şeyi Engelliyorlar” raporunda, Myanmar güçlerinin ülkenin kuzeyindeki Kaçin ve Şan eyaletlerine gönderilen insani yardımları kasıtlı olarak engellediği belirtildi.

Rapora göre Myanmar ordusu, Kaçin ve Şan eyaletlerindeki çatışmalar nedeniyle evlerini terk eden sivillere gıda, su, sağlık hizmetleri ve barınak gibi insani yardımları sistematik bir şekilde engelliyor.

İnsan hakları örgütü Fortify Rights Myanmar hükümetine, sivillere insani yardım ulaştırılmasına izin verme çağrısında bulundu.

Fortify Rights’ın yöneticisi Matthew Smith, elde edilen kanıtların savaş suçu sayılabileceğine dikkati çekerek, “Bütün bunlar, Myanmar’ın, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne sevk edilmesi için daha fazla neden veriyor.” ifadelerini kullandı.

Myanmar ordusu insani yardıma bile müsaade etmiyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Gazeteciler, Myanmar’da devlet sırları kanununu ihlâl etmekle suçlanıyor. Ajans, Wa Lone ve Kyaw Seo Oo isimli iki muhabirinin, gaçen yıl Arakan eyaletinde 10 kişinin öldürülmesini ortaya çıkardıklarını söylüyor. Ajans bu kişilerden ikisinin Budist köylülerce keskin aletler kullanılarak öldürüldüklerini, diğerlerinin ise ordu tarafından vurulduğunu söylüyor.

Myanmar ordusu tarafından yapılan bir soruşturmanın sonuçları gazetecilerin bulgularını desteklemiş, ancak araştırmaya ilişkin açıklamada söz konusu 10 kişi “Bangladeşli teröristler” olarak tanımlanmıştı. Reuters bu araştırmayı yayımlayarak, iki gazetecinin kamu yararı için çalıştıklarını göstermeyi amaçlıyor. Reuters genel yayın yönetmeni Stephen J. Adler, bu araştırmayı yayımlama kararının gazeteciler ve yakınlarına danışılarak alındığını açıkladı.

Arakan eyaletinde Müslümanlar ve Budistler arasındaki çatışmalar, on binlerce Müslümanın ordunun operasyonu sonucu komşu Bangladeş’e kaçmasıyla dünya gündemine oturmuştu. Ordu, Arakan eyaletindeki militanlara karşı savaştıklarını söylüyor, ancak insan hakları grupları binlerce sivilin öldürüldüğünü kaydediyor.

Myanmarlı gazeteciler Wa Lone ve Kyaw Soe Oo, 12 Aralık’ta polisle buluştuktan sonra gözaltına alınmıştı. Yetkililer gazetecilerin “Arakan eyaletine ve güvenlik güçlerine ilişkin önemli ve gizli hükümet belgelerini ellerinde bulundurmaktan tutuklandıklarını” açıkladı.

Yetkililer ayrıca bu bilgilerin “yabancı basınla paylaşmak üzere yasa dışı bir şekilde toplandıklarını” kaydediyor.

Araştırmanın detayları

Araştırma, Arakan eyaletindeki Inn Dinn köyünde 2 Eylül 2017’de gerçekleştiği öne sürülen bir olay hakkında. Reuters, iki gazetecinin Budist köylülerle, güvenlik güçleriyle yapılan röportajlar ve fotoğraflar üzerinden 10 kişinin infazıyla ilgili kanıt topladıklarını söylüyor.

Araştırmaya göre bir grup Arakanlı Müslüman erkek, basılan köylerinden kaçarak bir kumsala sığındıkları sırada fark edildiler. Yerel Budistler bunun üzerine bir mezar kazılmasını emretti ve söz konusu 10 kişi öldürüldü. Bu kişilerden ikisini Budist köylülerin, diğerlerini ise askerlerin öldürdükleri kaydediliyor.

Haber ajansı, Myanmarlı askerlerin suçlarına karşı fotoğraf ve diğer güvenlik güçlerinin ifadelerinin ilk kez bu araştırmada kanıt olarak yer aldığını söylüyor.

Araştırmada, Budist köylülerin itirafları da yer alıyor.

İki gazetecinin gözaltına alınması üzerine, Myanmar ordusu konuyla ilgili kendi araştırmasını yaptı. Araştırmanın sonuçları gazetecilerin bulgularıyla eşleşiyor.

Ancak ordu, söz konusu 10 kişiyi “Bangladeşli teröristler” olarak tanımladı ve Arakanlı Müslümanların polis noktalarına yaptıkları saldırılar nedeniyle bu kişilerin bölgeden çıkarılamayarak infaz edildiklerini açıkladı.

Reuters, gazetecilerin bu 10 kişinin terör faaliyetleriyle bağı olduğuna ilişkin ellerinde kanıt bulunmadığını söylüyor.

Ayrıca ajansa göre birden fazla görgü tanığı bu kişilerin kalabalık bir grup arasından seçildiğini kaydetti.

Gazetecilerin araştırması Inn Din köyündeki görgü tanıklarına, öldürülen kişilerin akrabalarına ve polis yetkililerine dayanıyor.

Reuters’a göre iki gazetecinin konuştuğu bir kişi, bir Arakanlı Müslümanı öldürdüğünü de itiraf etti.

Rohingyalı Müslümanların uğradığı soykırımda yeni bilgiler ortaya çıktı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.