Cumhuriyet Gazetesi ve BirGün’ün imza attıkları “RTÜK Başkanı’nın odasını özel tasarım mobilya kullanacak” iddiaları hayal ürünü.

İddialar, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) tarafından yalanlandı.

RTÜK tarafından yapılan açıklamada, “RTÜK, hasarlı olan binasının yıkımının ardından TOKİ tarafından yapılan yeni binaya taşındı. Bahsi geçen harcamalar sadece RTÜK Başkanlık Makamı için değil, binanın tamamı için harcandı. Bir kısım medyanın eski ve köhneleşmiş alışkanlıklarıyla ürettiği yalan haberlerinden ve karalama kampanyalarından artık vazgeçmelerini arzu ediyoruz.” ifadelerine yer verdi.

BirGün ve Cumhuriyet Gazetesinin “RTÜK Başkanı’nın odası özel tasarım mobilya ile donatılacak” yalanı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

RTÜK, “Kimi çevrelerin kasıtlı ve haksız bir şekilde ortaya attığı bazı kuruluşlara orantısız ceza özlemiyle ayrımcılık yapıldığı iddiaları gerçeği yansıtmamaktadır. RTÜK, yayıncı kuruluşa ve programa göre değil, ihlalin ağırlığına ve içeriğine göre yasanın belirlediği müeyyideleri uygulamaktadır.” dedi.

“RTÜK, kanallara ceza uygularken ayrımcılık yapıyor” yalanı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

RTÜK, Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan liste esas alınarak yapılan düzenlemeyle, çocuk programlarında reklamına izin verilmeyecek gıdalar “Kırmızı”, kıstaslara uyulması halinde reklamı yapılabilecek gıdalar “Turuncu” ve reklamı yayınlanabilecekler de “Yeşil” kategoriyle tanımlandı.

RTÜK tarafından hazırlanan “Yayın Hizmeti Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlandı.

Yönetmelik değişikliklerine ilişkin bilgilendirmeye, RTÜK’ün internet sitesinde de yer verildi.

Denetimin çerçevesi netleşti

Çocuk programlarında bu tarz reklamlara daha önce de yaptırım uygulayan RTÜK, Sağlık Bakanlığı iş birliğinde gerçekleştirilen yeni yönetmelik düzenlemesiyle hangi gıdaların reklamının yapılabileceğinin, hangilerinin ise yapılamayacağının çerçevesini net şekilde çizmiş oldu.

Yönetmelikteki yeni düzenlemeyle aşırı tüketimi tavsiye edilmeyen gıdaların tespitinde Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan liste (EK-1) esas alındı. Söz konusu liste, RTÜK’ün web sitesinde de yayınlanacak.

Gıda reklamları “Kırmızı”, “Turuncu” ve “Yeşil” olacak

Bilgilendirmeye göre, Sağlık Bakanlığının listesinde çocuk programlarında reklamına izin verilmeyecek gıdalar “Kırmızı”, belirtilen kıstaslara uyulması halinde reklamına müsaade edilecek gıdalar “Turuncu” ve reklamına izin verilen gıdalar da “Yeşil” kategori içerisinde tanımlanıyor.

“Kırmızı” kategoride, “çikolata ve şeker, gofret, enerji barları, tatlı soslar ve tatlılar, kekler, tatlı bisküviler, meyveli paylar, çikolata kaplı bisküviler, kek karışımları, cipsler, gevrek çerezler, meyve suları, enerji içecekleri, alkolsüz şekerli ya da tatlandırıcılı tüm içecekler ve yenilebilir buzlar” yer alıyor.

Yapılan düzenlemeyle, “Kırmızı” kategorideki gıda ürünlerinin reklamları, çocuk programlarının başında, arasında ve sonunda yapılamayacak.

Özellikle tematik çocuk kanallarında yayınlanan programların neredeyse tamamı çocuk programlarından oluştuğundan bu tür yayıncı kuruluşlarda “Kırmızı” kategoride yer alan gıda maddelerinin reklamına yer verilmeyecek.

Genel, haber, sağlık, spor gibi diğer yayın türlerindeki yayın kuruluşları ise çocuk programı yayınladıklarında aynı kurala uymak zorunda olacak.

Kırmızı kategoride yer alan ürünlerin reklamlarına yönelik düzenleme 15 gün sonra yürürlüğe girecek.

Tuz ve Şeker değerini aşmamak şartıyla bazı ürünlere izin

Sağlık Bakanlığının listesinde “Turuncu” kategoride yer alan gıda ürünlerinin reklamına ise sadece belirlenin kriterlere uyulması halinde izin verilecek. Kriterlerin sağlanmaması durumunda bu ürünlerin de çocuk programlarının başında, arasında ve sonunda reklamı yapılmayacak.

Buna göre, bu kategoride bulunan kraker gibi tuzlu, baharatlı atıştırmalıklar, sütlü içecekler, kahvaltılık gevrekler, yoğurt, ekşi süt, kefir ve krema gibi besinler, peynir, pizza gibi tüketime hazır ve kolay hazırlanan gıdalar ve kompozit yemekler, tereyağ, diğer katı ve sıvı yağlar, ekmek ve ekmek ürünleri, taze ya da kurutulmuş makarna, pirinç ve tahıllar, işlem görmüş et, tavuk ve balık gibi ürünler ile işlem görmüş meyve ve sebzeler, soslar, dip soslar ve salata soslarının reklamına listede belirlenen tuz ve şeker değerlerini aşmaması halinde izin verilecek.

Yönetmelikte, “Turuncu” kategorideki gıda maddelerinin ticari iletişimine dönük denetimlerin başlaması için iki yıllık geçiş süreci öngörüldü.

Listede, reklamına izin verilecek “Yeşil” kategorideki gıdalar ise “Yumurtalar, meyve ve sebzeler, kurubaklagiller, nişastalı sebzeler, kökler ve yumrular, şeker, tatlandırıcı ve aroma içermeyen sade sütler ve yoğurtlar” olarak tanımlandı.

Diğer programların reklamlarında “yazılı uyarı” şartı

Düzenlemeye göre, çocuk programları dışında kalan program türlerinin yayını esnasında (programın başında, arasında ve sonunda) Sağlık Bakanlığının listesine göre çocuk programlarında reklamının yapılamayacağı tespit edilen gıda ürünlerinin reklamı da belli uyarıların konulması şartıyla yapılacak.

Buna göre, söz konusu ürünlerin reklamında ekranın alt kısmında izleyiciler tarafından rahatça okunabilir, akar bant şeklinde yayınlanacak ve içerisinde düzenli ve dengeli beslenmeyi teşvik eden ifadelere yer veren yazılı uyarılar bulunacak.

Sağlık Bakanlığınca hazırlanan yazılı uyarıların listesi (EK-2) Üst Kurul’un web sitesinde yayınlanacak ve yayıncılar tercih ettikleri yazılı uyarıyı kullanabilecek

RTÜK çocukların izleyeceği gıda reklamlarına sınırlama getirdi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Harlem Desire tasarı hakkındaki iddialarını içeren bir mektup yazarak Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’na ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e gönderdi.

Meclis’te olan yasa tasarısıyla internetin her alanındaki denetim yetkisinin RTÜK’e verileceği yönündeki açıklamalar gerçekle bağdaşmıyor.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) üyesi Doç. Dr. Hamit Ersoy, Meclis’te görüşülen yasa tasarısının kendilerine YouTube, Twitter ve Facebook gibi sosyal medya sitelerini değil, BluTV, Puhu TV ve Netflix platformları denetleme yetkisi vereceğini bildirdi.

Netflix, BluTV, Puhu TV gibi aslında tamamen yayıncı olan ama sadece internet mecrasından yayın yaptıkları için yayıncı değilmiş, herhangi bir internet kullanıcısıymış gibi algılanan yayıncıları denetleyecek. Böylece sadece internetten yayın yapanlarla, TV üzerinden yayın yapanların arasında oluşan haksız rekabet giderilecek. Ayrıca, Anayasa’nın 41. maddesine göre çocukların tehlikeli yayınlardan korunması yasal bir zorunluluk. Bu sebepten dolayı İnternet üzerinden yayıncılık yapan kuruluşların RTÜK tarafından denetlenmesi Anayasal bir yükümlülük haline geliyor

AGİT yeni tasarıyı anlamadan eleştiri getirdi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Mahmut Övür Sabah gazetesindeki köşe yazısında RTÜK’teki büyük skandalı kaleme aldı. Görevinden ihraç edilen bir FETÖ şüphelisine yaklaşık 60 bin lira tazminat ödendiğini belirten Mahmut Övür, RTÜK’teki ihmaller zincirini de isim isim köşesine taşıdı.

Mahmut Övür’ün yazısının ilgili bölümü: RTÜK’te görevli Sevriye Verbay, 16 Ağustos 2016’da yani 15 Temmuz darbesinden hemen sonra FETÖ/PDY terör örgütüyle iltisak, ilişki ve destek şüphesiyle görevinden alındı. Ancak daha önce 19 Ekim 2015’te “diğer üst kurul uzman yardımcılarıyla eşitlenmesi istemiyle” RTÜK’e başvurmuş, başvurusu da üst kurulca reddedilmişti. O da bunun üzerine “Yoksun kalınan mali, sosyal hak ve yardımların” yasal faiziyle birlikte tazmin edilmesi için Ankara 5. İdare Mahkemesi’nde iptal davası açmıştı.

Mahkeme 25 Kasım 2016’daki kararıyla iptal talebini kabul etti. Bu karar da 20 Şubat 2017’de RTÜK’e tebliğ edildi. RTÜK Hukuk Müşaviri Deniz Acar da Verbay’ın FETÖ nedeniyle atılmasını dikkate almadan kararın yerine getirilmesini İnsan Kaynakları Eğitim Daire Başkanlığından talep etti.

Normalde RTÜK’ün 30 gün içinde mahkemenin bu kararına itiraz etmesi gerekirdi. Ancak ve nedense RTÜK son günü bekledi, o gün itiraz etti. Bu arada da itiraz sonucunu beklemeden talep edilen tazminatı yani 59 bin 550 TL’yi ödedi. Hem de avukatı Hamid Kayapınar’ın hesabına. Bütün bu süreçler de RTÜK İnsan Kaynakları Daire Başkanı İnci Özkan, RTÜK Başkan Yardımcısı İlker Ilgın ve Üst Kurul Başkanı İlhan Yerlikaya’nın oluruyla yapıldı.

İşin asıl ilginç yanı ise RTÜK 1. Hukuk Müşaviri Ahmet Ziya Çalışkan’ın iptal kararı verilmeden önce veya sonra yaptıkları itirazda söz konusu kişinin, FETÖ/PDY terör örgütü iltisaklı, ilişkili ve şüphesi nedeniyle görevden çıkartılmış olduğunu mahkemeye bildirmemesi. Neden acaba? RTÜK’ün kurumsallaşması ve eski hastalıklardan kurtulması için yeniden yapılanması gerekiyor.

Bırakan özel TV’lere ceza yağdırmayı, 17-25 Aralık darbesinden sonra RTÜK yönetiminin özellikle FETÖ’cü Samanyolu TV dahil birçok televizyonun lisanslarının yenilenmesiyle ilgili verdiği kararlar ortada duruyor. Bu kararlara imza atan yöneticilerin birçoğu hâlâ oradaysa RTÜK’ten şikâyet etmenin anlamı var mı?

RTÜK’ten FETÖ şüphelisine tazminat kıyağı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.