Çin ve Tayvan arasında gerilim artıyor. ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’a yaptığı ziyaret, Çin ve ABD arasında gerilime sebep oldu. ABD uçağı Taipei Havalimanı’na inerken, Çin askeri karşılık dahil yoğun tehditlerde bulundu. Tayvan’ın en önde gelen üretim kalemlerinden çip alanındaki firmalar, bu ziyaret öncesinde dünyayı uyarmıştı.

Çin ve Tayvan savaşırsa TSMC çalışamaz hale gelir

Pelosi’nin beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetiyle kritik Tayvan temasları, tüm piyasalarda yakından takip edildi. Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) CEO’su Mark Liu, ABD ve Çin arasındaki rekabetin tetiklediği, tedarik zincirlerindeki şoklarla derinleşen “mikroçip krizi” üzerine hafta başında bir değerlendirme yaptı. TSMC Başkanı Mark Liu, bu hafta verdiği röportajda, Tayvan’ın Çin tarafından işgal edilmesi durumunda çip üreticisinin fabrikasının çalışamayacağını söyledi.

Dünyanın en gelişmiş çip üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), aralarında Apple ve Qualcomm’un da bulunduğu Amerikan şirketleri için işlemciler üretiyor. Apple’ın A serisi ve M serisi çiplerini üretiyor ve dünya yarı iletken dökümhane pazarının yüzde 50’sinden fazlasına sahip.

Şirketin çip arzının küresel tedarik zincirlerine bağlı olduğunu belirten Liu, “Kimse TSMC’yi zorla kontrol edemez. Ancak bir askeri güç veya işgal, TSMC’yi çalışamaz hale getirir. TSMC fabrikası çok sofistike bir üretim tesisidir. Avrupa, Japonya, ABD başta olmak üzere dış dünya ile malzemelerden kimyasallara, yedek parçalara, yazılım ve teşhise kadar gerçek zamanlı bağlantıya sahiptir.” açıklamasında bulundu.

Çin ve Tayvan gerilimi çip krizine sebep olabilir yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Kompas gazetesinin haberine göre, Tayvan’a staj amaçlı giden 300 Endonezyalı öğrencinin bir fabrikada zorla çalıştırıldığı ve domuz eti yedirildiğine ilişkin çıkan haberler üzerine Endonezya, öğrencilerin Tayvan’da staj amaçlı başvurduğu programı dondurdu.

Tayvan’dan ilgili durum açıklığa kavuşana kadar staj amaçlı Endonezyalı öğrencilere vize verilmesini ve staj uygulamasını durdurmasını talep ettiklerini belirten Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Armanatha Nasir, Endonezya Ticaret Ofisi aracılığıyla da konuyu soruşturduklarını ifade etti.

Nasir ayrıca, Endonezyalı öğrencilerin çıkar ve güvenliğini sağlamak amacıyla ticaret ofisi yetkililerine de gerekli tedbirleri alması için talimatı verdiklerini vurguladı.

Tayvan medyasında hafta sonu çıkan haberlerde, ana muhalefetteki milliyetçi Kuomintang (KMT) partisinden milletvekili Ko Chih-en, staj için ülkede bulunan 300 Endonezyalı öğrencinin haftanın 4 günü kontak lens üretimi yapan fabrikada zorla çalıştırıldığını ve verilen öğün yemeklerinde domuz eti bulunduğunu belirtti.

Öğrencilerin haftada sadece 2 gün ders gördüklerini ve bir gün de izin kullandıklarını aktaran Ko, fabrikada günde 10 saatlik vardiya ile 30 bin paketleme işi yaptırdıklarını ifade ederek, staj programının üniversite ve fabrika yetkililerinin karışılıklı çıkarları doğrultusunda kötüye kullanıldığını söyledi.

Bu arada iki ay önce de Tayvan’da staj amaçlı bulunan 40 Sri Lankalı öğrencinin, Taipei ve Tainan kentlerindeki mezbahalarda zorla çalıştırıldığı basına yansımıştı.

Tayvan, Endenozyalı stajyerlere domuz eti yedirdi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.