Suudi Arabistan \u00f6nderli\u011findeki uluslararas\u0131 koalisyonun Yemen’de ba\u015flatt\u0131\u011f\u0131 hava sald\u0131r\u0131lar\u0131 bug\u00fcn 1000. g\u00fcn\u00fcn\u00fc doldurdu. A\u00e7l\u0131k krizi, kolera salg\u0131n\u0131, binlerce sivilin \u00f6l\u00fcm\u00fcne ra\u011fmen ABD’nin deste\u011fiyle koalisyon y\u0131k\u0131c\u0131 operasyonlar\u0131na devam ediyor. Suudi Arabistan’\u0131n, daha geri planda duran Birle\u015fik Arap Emirlikleri (BAE) ile Yemen’deki Husi g\u00fc\u00e7lerine kar\u015f\u0131 y\u00fcr\u00fctt\u00fc\u011f\u00fc sava\u015fta, \u00fclkenin hava, kara ve deniz abluka alt\u0131na al\u0131nmas\u0131 krizi daha derinle\u015ftiriyor. Suudi Arabistan ve BAE’nin yan\u0131 s\u0131ra M\u0131s\u0131r, Fas, \u00dcrd\u00fcn, Sudan, Kuveyt, Bahreyn’den olu\u015fan ve k\u0131sa bir s\u00fcre \u00f6ncesine kadar Katar’\u0131n da i\u00e7inde yer ald\u0131\u011f\u0131 koalisyon Yemen’deki hava sald\u0131r\u0131nda s\u0131kl\u0131kla sivil alanlar, altyap\u0131 tesisleri, pazar yerlerini vuruyor.<\/p>\n

15 bin 489 ki\u015fi hayat\u0131n\u0131 kaybetti<\/strong><\/p>\n

Sald\u0131r\u0131lar\u0131n hedefleri ve yerlerine ili\u015fkin bilgileri toplayan Yemen Data Project Projesi’nin (YDP) 26 Mart 2015’ten 15 Aral\u0131k 2017’ye kadar toplad\u0131\u011f\u0131 verilere g\u00f6re, Suudi Arabistan \u00f6nc\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcndeki uluslararas\u0131 koalisyon Yemen’e her ay ortalama olarak 474 sald\u0131r\u0131 d\u00fczenledi.<\/p>\n

\u00dclkeye ciddi hasar veren ve \u00e7ok say\u0131da sivilin \u00f6l\u00fcm\u00fcne yol a\u00e7an kaydedilmi\u015f hava operasyonlar\u0131n\u0131n toplam say\u0131s\u0131 ise 15489. Koalisyon Yemen’de hava sald\u0131r\u0131lar\u0131n\u0131n yakla\u015f\u0131k \u00fc\u00e7te birini sivil hedeflere d\u00fczenledi. Bu sald\u0131r\u0131lar\u0131n say\u0131s\u0131 4783 ve toplam\u0131n y\u00fczde 31’ini olu\u015fturuyor. Askeri hedeflere y\u00f6nelik hava operasyonlar\u0131n\u0131n oran\u0131 y\u00fczde 38 iken, kalan operasyonlar\u0131n y\u00fczde 31’inin, yani 4819 sald\u0131r\u0131n\u0131n hedefi ise bilinmiyor.<\/p>\n

Yerle\u015fim yerleri bombaland\u0131<\/strong><\/p>\n

Koalisyon taraf\u0131ndan havadan bombalanan sivil hedefleri s\u0131ras\u0131yla \u00e7iftlikler, pazar yerleri, elektrik ve su \u015febekesi konumlar\u0131, sa\u011fl\u0131k tesisleri ve g\u0131da depolama alanlar\u0131 olu\u015fturuyor. Bu veriler, Yemen’deki a\u00e7l\u0131k krizi ve kolera salg\u0131n\u0131n\u0131n sebepleri ve sorumlular\u0131 hakk\u0131nda da \u00f6nemli bilgiler sunuyor. YDP’nin verilerine g\u00f6re Aral\u0131k 2017’nin ilk yar\u0131s\u0131nda Suudi Arabistan \u00f6nc\u00fcl\u00fc\u011f\u00fcndeki uluslararas\u0131 koalisyonun sivil hedeflere y\u00f6nelik bombard\u0131man\u0131, askeri hedeflere d\u00f6n\u00fck sald\u0131r\u0131lar\u0131 ikiye katlad\u0131.<\/p>\n

Koalisyon u\u00e7aklar\u0131n\u0131n 1 Aral\u0131k-15 Aral\u0131k tarihleri aras\u0131ndaki 270 operasyonundan 46’s\u0131 askeri, 98’i ise sivil hedeflere y\u00f6nelik oldu. 98 sald\u0131r\u0131dan 33’\u00fc yerle\u015fim yerlerini, 22’si altyap\u0131y\u0131, 10’u sivil ara\u00e7lar\u0131, 4’\u00fc e\u011fitim tesislerini hedef ald\u0131. Kuzeyde yer alan Saada vilayeti en \u00e7ok sald\u0131r\u0131ya maruz kalan b\u00f6lge oldu. Uluslararas\u0131 koalisyon Mart 2015’ten itibaren kente 2996 kez hava sald\u0131r\u0131s\u0131 d\u00fczenledi. Saada’n\u0131n ard\u0131ndan 2432 kez hava sald\u0131r\u0131s\u0131na maruz kalan Taiz vilayeti geldi.<\/p>\n

940 bin insan kolera oldu<\/strong><\/p>\n

D\u00fcnya Sa\u011fl\u0131k \u00d6rg\u00fct\u00fc, Yemen’de \u00e7at\u0131\u015fmalar\u0131n ba\u015flad\u0131\u011f\u0131 Mart 2015’ten 15 A\u011fustos 2017’ye kadar ge\u00e7en s\u00fcrede 8300 ki\u015fiden fazla insan\u0131n hayat\u0131n\u0131 kaybetti\u011fini, yakla\u015f\u0131k 48000 ki\u015finin ise yaraland\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirdi. Sa\u011fl\u0131k kurulu\u015flar\u0131ndan elde edilen resmi say\u0131n\u0131n daha \u00fczerinde olabilece\u011fi ifade ediliyor. Hava sald\u0131r\u0131lar\u0131n\u0131n ard\u0131ndan ortaya \u00e7\u0131kan kolera salg\u0131n\u0131 D\u00fcnya Sa\u011fl\u0131k \u00d6rg\u00fct\u00fc’n\u00fcn (WHO) raporlar\u0131na g\u00f6re Yemen’de 940 bin vakaya ula\u015ft\u0131 ve 2200’den fazla insan\u0131n \u00f6l\u00fcm\u00fcne yol a\u00e7t\u0131. YPV, koalisyonun hava sald\u0131r\u0131lar\u0131n\u0131n s\u00fcrekli \u015fekilde altyap\u0131 tesisleri ve sa\u011fl\u0131k, su, g\u0131da ile ilgili tesis ya da alanlar\u0131 hedef ald\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtiyor. \u00dclkede uzun s\u00fcredir devam eden sald\u0131r\u0131lar nedeniyle yakla\u015f\u0131k 3 milyon ki\u015fi yerinden olurken, k\u00f6t\u00fc insani ko\u015fullar, \u00f6zellikle temiz su kaynaklar\u0131na ula\u015f\u0131m\u0131n koalisyon bombard\u0131man\u0131 nedeniyle olduk\u00e7a g\u00fc\u00e7 hale gelmesi kolera salg\u0131n\u0131n\u0131n yay\u0131lmas\u0131na neden oldu. \u0130ngiliz sivil toplum kurulu\u015fu Oxfam’\u0131n tarihteki en yayg\u0131n kolera salg\u0131n\u0131 oldu\u011funu belirtti\u011fi hastal\u0131k Yemen’in 22 vilayetinin 21’inde yay\u0131lm\u0131\u015f durumda. Salg\u0131n, adac\u0131klardan olu\u015fan Sokotra’da hen\u00fcz g\u00f6r\u00fclmedi. 27 milyon olan \u00fclke n\u00fcfusunun 22 milyonu yard\u0131ma muhta\u00e7 durumda. 400 bin \u00e7ocuk ciddi akut beslenme bozuklu\u011fu nedeniyle \u00f6l\u00fcm riskiyle kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya. \u00dclkede 16 milyon ki\u015fi temiz su kaynaklar\u0131na veya sa\u011fl\u0131k hizmetlerine eri\u015femiyor. 8 milyon 400 bin Yemenli a\u00e7l\u0131kla bo\u011fu\u015fuyor.<\/p>\n

“Yemen’deki ate\u015fe odun atmaktan vazge\u00e7in”<\/strong><\/p>\n

Yemen’e y\u00f6nelik a\u011f\u0131r sald\u0131r\u0131 ve ablukan\u0131n 1000 g\u00fcn\u00fc doldurmas\u0131 nedeniyle aralar\u0131nda eski askerler, siyasiler, diplomatlar, akademisyenler ve \u00fcnl\u00fc isimlerin yer ald\u0131\u011f\u0131 379 ki\u015fi a\u00e7\u0131k mektup yay\u0131mlayarak ABD, Fransa ve \u0130ngiltere h\u00fck\u00fcmetlerini \u2018Yemen’deki ate\u015fe odun atmaktan vazge\u00e7meye’ \u00e7a\u011f\u0131rd\u0131. Mektupta ABD, Fransa ve \u0130ngiltere’nin BM G\u00fcvenlik Konseyi’ndeki pozisyonlar\u0131n\u0131 kullanmalar\u0131 istendi.<\/p>\n

ABD ve \u0130ngiltere’nin Yemen’de uluslararas\u0131 kurallar\u0131 ihlal eden Suudi Arabistan’a silah sat\u0131\u015flar\u0131na devam etmesi uzun bir s\u00fcredir ele\u015ftirilerin hedefinde. Uluslararas\u0131 toplumun ambargo \u00e7a\u011fr\u0131lar\u0131na kar\u015f\u0131n, veriler silah sat\u0131\u015f\u0131n\u0131n artt\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6steriyor. Uluslararas\u0131 Ticaret Departman\u0131’n\u0131n verilerine g\u00f6re \u0130ngiltere, Yemen’e sald\u0131r\u0131lar\u0131n ba\u015flad\u0131\u011f\u0131 2015 y\u0131l\u0131ndan Kas\u0131m 2017’ye kadar Suudi Arabistan’a 4.6 milyar sterlinlik silah satt\u0131. Bomba ve f\u00fcze lisanslar\u0131 i\u00e7in yap\u0131lan sat\u0131\u015f y\u00fczde 457 artarak 1.9 milyar sterline, sava\u015f u\u00e7aklar\u0131 lisans\u0131 sat\u0131\u015f\u0131 ise y\u00fczde 70 artarak 2.7 milyar sterline ula\u015ft\u0131. Mevcut bilgilere g\u00f6re Aral\u0131k 2017 itibariyle Suudi Arabistan’a en \u00e7ok silah satan ilk \u00fc\u00e7 Avrupa Birli\u011fi \u00fclkesi s\u0131ras\u0131yla \u0130ngiltere, Fransa ve Almanya oldu. \u0130ngiltere silah sat\u0131\u015f\u0131n\u0131n y\u00fczde 48’ini Riyad’a yap\u0131yor. ABD ise son olarak Ekim 2017’de Suudi Arabistan’a 15 milyar dolar de\u011ferinde THAAD f\u00fcze savunma sistemi sat\u0131lmas\u0131na onay verdi. Bunun yan\u0131 s\u0131ra ABD Ba\u015fkan\u0131 Donald Trump’\u0131n Riyad ziyareti s\u0131ras\u0131nda 110 milyar dolarl\u0131k askeri yat\u0131r\u0131m mutabakat\u0131na var\u0131ld\u0131\u011f\u0131 bildirilmi\u015fti.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Suudi Arabistan \u00f6nderli\u011findeki uluslararas\u0131 koalisyonun Yemen’de ba\u015flatt\u0131\u011f\u0131 hava sald\u0131r\u0131lar\u0131 bug\u00fcn 1000. g\u00fcn\u00fcn\u00fc doldurdu. A\u00e7l\u0131k krizi, kolera salg\u0131n\u0131, binlerce sivilin \u00f6l\u00fcm\u00fcne…<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":13379,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[4594],"tags":[91,69,222,77,500,67,450,283],"yoast_head":"\n