Cumhuriyet\u00e7i Parti\u2019nin \u00e7o\u011funlukta oldu\u011fu ABD Senatosu Soru\u015fturma Komitesi (Senate\u2019s Permanent Subcommittee on Investigations) Obama Y\u00f6netimi\u2019nin kendi koydu\u011fu \u0130ran Yapt\u0131r\u0131mlar\u0131n\u0131 ihlal etmesi ile ilgili soru\u015fturmas\u0131n\u0131 neredeyse 2 y\u0131l\u0131n sonunda ge\u00e7ti\u011fimiz \u00c7ar\u015famba g\u00fcn\u00fc tamamlad\u0131.<\/p>\n

Soru\u015fturma sonunda haz\u0131rlanan rapora g\u00f6re komite, Obama y\u00f6netiminin Amerikan bankalar\u0131na, \u0130ran\u2019\u0131n ambargo d\u00f6neminde yurtd\u0131\u015f\u0131 banka hesaplar\u0131nda kalan petrol gelirlerinin Amerikan bankalar\u0131 \u00fczerinden \u0130ran\u2019a transfer edilmesine izin verdi\u011fini ortaya \u00e7\u0131kard\u0131.<\/p>\n

Buna g\u00f6re ABD y\u00f6netimi ambargo sebebiyle petrol sat\u0131\u015flar\u0131n\u0131n bedelini alamayan \u0130ran\u2019a arac\u0131l\u0131k eden BNL Paribas ve HSBC gibi yabanc\u0131 bankalara para cezas\u0131 verirken ve hatta Halkbank Genel M\u00fcd\u00fcr Yard\u0131mc\u0131s\u0131 Hakan Atilla\u2019y\u0131 bu su\u00e7lama ile tutuklarken, kendi bankalar\u0131na gizlice bu t\u00fcr i\u015flemlere arac\u0131l\u0131k edebilme yetkisi ve bu t\u00fcr i\u015flemler sebebiyle hi\u00e7bir soru\u015fturma a\u00e7\u0131lmayaca\u011f\u0131n\u0131n garantisini vermi\u015f!<\/p>\n

Dolar \u00fczerinden yap\u0131lan b\u00fct\u00fcn \u00f6demeler SWIFT sistemi ile teknik olarak ABD bankalar\u0131 \u00fczerinden yap\u0131l\u0131yor, yani \u00f6rne\u011fin bir ki\u015fi T\u00fcrkiye\u2019den Yunanistan\u2019a bankac\u0131l\u0131k sistemi ile dolar transferi yapacaksa para \u00f6nce T\u00fcrkiye\u2019den ABD\u2019ye, oradan Yunanistan\u2019a gidiyor. Bunun d\u0131\u015f\u0131nda pek \u00e7ok para birimi de kendi aras\u0131nda direk \u00e7evrilemedi\u011fi i\u00e7in \u00f6nce dolara, sonra di\u011fer para birimine \u00e7evriliyor.<\/p>\n

Dolay\u0131s\u0131yla, d\u00fcnya \u00fczerindeki neredeyse b\u00fct\u00fcn uluslararas\u0131 para transferleri saniyeler de s\u00fcrse \u00f6nce ABD\u2019ye gidiyor, daha sonras\u0131nda as\u0131l al\u0131c\u0131ya ula\u015f\u0131yor. Obama Y\u00f6netimi yetkilileri ABD Kongresi\u2019ne defalarca, \u0130ran\u2019\u0131n bu \u015fekilde Amerikan finans sistemi ve kurulu\u015flar\u0131na hi\u00e7bir \u015fekilde eri\u015fimi olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirtmi\u015fti.<\/p>\n

Ger\u00e7e\u011fin ise bu \u015fekilde olmad\u0131\u011f\u0131 ortaya \u00e7\u0131kt\u0131. Soru\u015fturma Komitesi\u2019nin a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131 maillere g\u00f6re, ABD\u2019nin koydu\u011fu ekonomik ve ticari yapt\u0131r\u0131mlar\u0131n uygulanmas\u0131n\u0131 denetleyen kurum olan OFAC\u2019\u0131n (Office of Foreign Assets Control) o d\u00f6nem direkt\u00f6r\u00fc olan John Smith\u2019in, ABD bankalar\u0131na \u0130ran\u2019a para transferine arac\u0131l\u0131k etmek i\u00e7in gizlice lisans verdi\u011fi ortaya \u00e7\u0131kt\u0131.<\/p>\n

Lisans\u0131n verildi\u011fi g\u00fcn bir banka y\u00f6neticisi John Smith\u2019e yazd\u0131\u011f\u0131 cevap mailinde, \u201csan\u0131r\u0131m art\u0131k bu konuyu bir daha hi\u00e7 tart\u0131\u015fmama hakk\u0131 elde ettik\u201d ifadesini kulland\u0131.<\/p>\n

<\/p>\n

ABD y\u00f6netimi sadece kendi bankalar\u0131na de\u011fil, i\u015fine geldi\u011finde kendi istedi\u011fi yabanc\u0131 bankalara da \u0130ran\u2019a para transferi yapma izni vermi\u015f. Umman merkezli Bank Muscat da bunlardan biri. \u00dcstelik ABD yetkilileri bu durumun kendi ambargolar\u0131na ayk\u0131r\u0131l\u0131k olu\u015fturdu\u011funun da fark\u0131nda. D\u00f6nemin ABD D\u0131\u015fi\u015fleri Bakan\u0131 John Kerry Umman B\u00fcy\u00fckel\u00e7ili\u011fi\u2019ne yazd\u0131\u011f\u0131 bir mailde Umman D\u0131\u015fi\u015fleri Bakan\u0131na iletilmesi i\u00e7in \u015fu ifadeyi kullan\u0131yor:<\/p>\n

\u201cBuradaki (para transferi) as\u0131l engel bizim ambargomuz ki ambargo hala herhangi bir \u015fekilde \u0130ran\u2019\u0131 i\u00e7eren bankac\u0131l\u0131k i\u015flemlerinde ABD finans kurumlar\u0131n\u0131n kullan\u0131lmas\u0131n\u0131 yasakl\u0131yor ve OFAC\u2019tan bir lisans gerektiriyor. Size belirtmekten memnuniyet duyar\u0131m ki OFAC, Bank Muscat\u2019a spesifik bir lisans \u00e7\u0131kard\u0131. Bu lisans\u0131n ileride kar\u015f\u0131la\u015fabilece\u011finiz zorluklar\u0131 kald\u0131raca\u011f\u0131na inan\u0131yoruz.\u201d<\/p>\n