Bir tu\u011fla ya da bir ta\u015f di\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne y\u0131\u011f\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda ba\u015flar duvar\u0131n hik\u00e2yesi. Kendisi hi\u00e7 bilmez, kimi kimden ay\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r, kimi korumu\u015ftur, kimi tutsak etmi\u015ftir g\u00f6lgesine. G\u00f6revinin bilincine varmaks\u0131z\u0131n dikilir kar\u015f\u0131m\u0131za. Bir evin bah\u00e7esini yoldan ay\u0131ran bir y\u0131\u011f\u0131n ta\u015f da olabilir duvar\u0131n mahiyeti, bir \u00fclkenin di\u011ferine \u201cBuras\u0131 benim s\u0131n\u0131r\u0131m, buradan ileri ge\u00e7me.\u201d dedi\u011fi o an da olabilir. Hatta bazen bir \u015fehrin i\u00e7inden ge\u00e7ip insanl\u0131\u011f\u0131 ikiye b\u00f6ler, bazen de bir \u00e7i\u00e7e\u011fin \u00fcst\u00fcn\u00fc \u00f6rter. Velhas\u0131l duvar \u00f6rmek ciddi bir i\u015ftir, \u00f6yle \u015fakaya gelmez. Hele y\u0131k\u0131lmaz sa\u011flam duvarlar \u00f6rmek, araya s\u0131n\u0131rlar koyabilmek c\u00fcret i\u015fidir. \u00c7\u00fcnk\u00fc duvar; bir \u00fclkenin, bir \u015fehrin yahut bir \u00e7i\u00e7e\u011fin kaderini de\u011fi\u015ftirebilir.<\/p>\n

John Locke m\u00fclkiyetin felsefesini yaparken, ilk \u00e7iti kimin \u00e7ekti\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcr. Locke\u2019un tasvir etti\u011fi toplumda, eme\u011fin tabiat\u0131 d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrmek i\u00e7in bir ara\u00e7 olarak tan\u0131mland\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6r\u00fcr\u00fcz. Yani bir orman\u0131 al\u0131p parka d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrebilir ve onu insan eme\u011fi ile de\u011fi\u015ftirebiliriz. \u0130\u015fte b\u00f6ylece tabiat\u0131 kullan\u0131p kendi insani ihtiya\u00e7lar\u0131m\u0131z\u0131 kar\u015f\u0131larken m\u00fclkiyetin de kap\u0131lar\u0131n\u0131 aralam\u0131\u015f oluruz. Tabiat dedi\u011fimiz s\u0131n\u0131rs\u0131zd\u0131r\u2026 Zaten onu \u00e7itlerle, duvarlarla b\u00f6le b\u00f6le m\u00fclk edinmemiz de tabiat\u0131n hepimize yetece\u011fi d\u00fc\u015f\u00fcncesinden vuku bulmad\u0131 m\u0131?<\/p>\n

Duvarlar ise bir ay\u0131rma, ayr\u0131\u015ft\u0131rma y\u00f6ntemi olarak kald\u0131 belle\u011fimizde. Bir s\u00fcre sonra bu \u201ckoruma\u201d duvarlar\u0131n\u0131n ad\u0131n\u0131 \u201cutan\u00e7\u201d koyduk. Fukuyama\u2019n\u0131n \u201ctarihin sonu – liberalizmin zaferi\u201d olarak niteledi\u011fi ve d\u00f6nemin ger\u00e7ek anlamda y\u0131k\u0131ld\u0131\u011f\u0131 o g\u00fcnlere, Berlin\u2019e geri d\u00f6nelim hemen. Duvar deyince akla gelen ilk yerlerden biridir Berlin. 1952 y\u0131l\u0131nda \u00e7izilen s\u0131n\u0131r, ihtiyac\u0131 kar\u015f\u0131lamam\u0131\u015f olacakt\u0131 ki araya duvar \u00f6rme karar\u0131 al\u0131nd\u0131. II. D\u00fcnya Sava\u015f\u0131 s\u0131ras\u0131nda Do\u011fu Almanya\u2019dan Bat\u0131\u2019ya ka\u00e7\u0131\u015flar b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde Berlin\u2019den ger\u00e7ekle\u015fiyordu. Bu nedenle duvar 1961\u2019de, Do\u011fu Almanya\u2019n\u0131n i\u00e7inde ABD g\u00fcd\u00fcm\u00fcndeki kapitalist Bat\u0131 Berlin’i \u00e7evrelemek i\u00e7in, Do\u011fu Almanya meclisinin karar\u0131yla 12 A\u011fustos\u2019u 13 A\u011fustos\u2019a ba\u011flayan gecede \u00f6r\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fc.\u00a0Meclis karar\u0131 ile yapt\u0131r\u0131lan bu duvar tam 46 km uzunlu\u011fundayd\u0131. Ve art\u0131k Berlin Duvar\u0131 So\u011fuk Sava\u015f\u0131n simgesi haline gelmi\u015fti. D\u00fcnyan\u0131n iki kutbu vard\u0131. Her iki taraf da hem cismen hem fikren birbirini \u201c\u00e7evrelemek\u201d gayesindeydi.<\/p>\n

<\/p>\n

Bir devrin sonuna yakla\u015f\u0131l\u0131yorken Sovyetlerin ba\u015f\u0131na Gorba\u00e7ov ge\u00e7mi\u015fti. Baz\u0131 kesimler taraf\u0131ndan reformistlikle itham edilen Gorba\u00e7ov\u2019un \u201cglasnost-perestroyka\u201d ile Sovyetlerin \u00f6mr\u00fcn\u00fc uzatma \u00e7abas\u0131, d\u00f6nemin Amerika Birle\u015fik Devleri Ba\u015fkan\u0131 Ronald Reagan taraf\u0131ndan i\u00e7tenlikle kar\u015f\u0131lan\u0131yordu. Reagan, Berlin duvar\u0131yla ilgili \u015f\u00f6yle konu\u015fmu\u015ftu: \u201cG\u00fcvenlik ve \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc bir arada istiyoruz. Bu duvar\u0131 y\u0131k\u0131n!\u201d<\/p>\n

Berlin Duvar\u0131 y\u0131k\u0131ld\u0131. Ancak y\u0131k\u0131l\u0131\u015f\u0131 ilgin\u00e7 g\u00f6r\u00fcnt\u00fclere sahne oldu. Duvar\u0131n \u00fcst\u00fcne \u00e7\u0131km\u0131\u015f onlarca insan, a\u015fa\u011f\u0131dan yukar\u0131dakilere ba\u011f\u0131ran y\u00fczlercesi, duvar\u0131n \u00fczerindeki grafitiler, sloganlar, heyecanla eline ge\u00e7eni betona savuran insanlar\u2026 O g\u00fcn, Berlin\u2019de duvarlar y\u0131k\u0131ls\u0131n istedik. S\u00f6z konusu duvar hem sosyo-politik etkileri hem de temsil ettikleri a\u00e7\u0131s\u0131ndan ilgin\u00e7 ve bir o kadar da trajikomik de\u011fil miydi? \u00dcstelik Berlin Duvar\u0131 yaln\u0131z de\u011fil. ABD\u2019yi Meksika\u2019dan, \u0130srail\u2019i Bat\u0131 \u015eeria\u2019dan, Suudi Arabistan\u2019\u0131 Irak ve Yemen\u2019den ay\u0131rmak i\u00e7in in\u015fa edilen duvarlar bu \u00f6rneklerden sadece birka\u00e7\u0131.<\/p>\n

Ve biz yakla\u015f\u0131k yirmi y\u0131ld\u0131r d\u00fcnyan\u0131n k\u00fcreselle\u015fti\u011finden, s\u0131n\u0131rlar\u0131 kald\u0131rd\u0131\u011f\u0131m\u0131zdan bahsediyoruz, \u00f6yle de\u011fil mi? Peki, ulus-devlet anlay\u0131\u015f\u0131na pek de uymayan bu laflar\u0131n; diyalo\u011fun, ileti\u015fimin ve etkile\u015fimin artt\u0131\u011f\u0131 bug\u00fcnlerde, haritalara \u00e7ekti\u011fimiz ayr\u0131\u015ft\u0131r\u0131c\u0131 \u00e7izgilerin daha da anlams\u0131z hale gelmesi gerekmiyor muydu? K\u00fcresel akt\u00f6rler, ulus-devlet anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131n aksi y\u00f6n\u00fcnde bir tablo sunarken bir yandan da devletlerin s\u0131n\u0131rlar\u0131n\u0131 tahkim etmek i\u00e7in duvar in\u015fa etti\u011fine tan\u0131k oluyoruz. Bir \u00fclke i\u00e7in b\u00f6yle bir engel in\u015fa etmenin f\u0131rsat maliyeti nedir diye bakmak gerekiyor. Zaten herkesin g\u00f6zetlendi\u011fini bildi\u011fi, hissetti\u011fi bir d\u00fcnyada, s\u0131n\u0131rlar\u0131 duvarlarla koruma fikrine neden geri d\u00f6nd\u00fck?<\/p>\n

Eski ve ilkel bir y\u00f6ntem gibi g\u00f6r\u00fcnmesine ra\u011fmen, bug\u00fcn d\u00fcnyan\u0131n en \u00e7ok konu\u015ftu\u011fu konulardan biri olmaya devam ediyor \u201cduvar\u201d meselesi. Yani ya\u015fad\u0131k, filmini \u00e7ektik, izledik\u2026 Doyamad\u0131k bir daha ya\u015f\u0131yoruz! Bu kez \u201cduvar\u201d ABD\u2019nin Meksika s\u0131n\u0131r\u0131na almak istedi\u011fi \u00f6nlem olup \u00e7\u0131kt\u0131 kar\u015f\u0131m\u0131za. Meksika s\u0131n\u0131r\u0131na duvar \u00f6rme d\u00fc\u015f\u00fcncesi Donald Trump\u2019\u0131n se\u00e7im vaadi olarak dile gelmi\u015fti. Hatta bu mesele ABD\u2019de daha \u00f6nceden defalarca g\u00fcndem olmu\u015ftu. Beyaz Saray hala Meksika s\u0131n\u0131r\u0131ndan yasa d\u0131\u015f\u0131 g\u00f6\u00e7men ve uyu\u015fturucu giri\u015finin engellenmesi i\u00e7in duvar\u0131n \u00f6r\u00fclmesinin kritik oldu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyor. Bu nedenle Trump duvar\u0131n \u00f6r\u00fclmesi konusunda \u0131srarc\u0131 davran\u0131yor. Oysa ABD\u2019nin tehdit addetti\u011fi mesele Trump\u2019\u0131n g\u00f6\u00e7men d\u00fc\u015fmanl\u0131\u011f\u0131ndan ba\u015fka bir \u015fey de\u011fil. Hele ki g\u00fcney s\u0131n\u0131r\u0131ndaki ter\u00f6r tehdidine ra\u011fmen 4 milyon m\u00fclteciye kucak a\u00e7an T\u00fcrkiye ile k\u0131yaslad\u0131\u011f\u0131m\u0131zda, ABD\u2019nin Meksika s\u0131n\u0131r\u0131na duvar \u00f6rme fikrinin alt\u0131 hepten bo\u015fal\u0131yor.<\/p>\n

<\/p>\n

2018 y\u0131l\u0131n\u0131n ba\u015flar\u0131nda CNN International taraf\u0131ndan ula\u015f\u0131lan belgelere g\u00f6re, Kongre’ye bilgi veren yetkililer, Trump’\u0131n plan\u0131n\u0131n 1400 kilometresini yeni duvar\u0131n in\u015fas\u0131 ve yakla\u015f\u0131k 1870 kilometrelik k\u0131sm\u0131n\u0131 ise yeniden in\u015fa edilecek b\u00f6l\u00fcm olu\u015fturuyor. Duvar\u0131n esas uzunlu\u011fu 3 bin 145 kilometre olarak hesaplan\u0131yor ve bunun California, Arizona, New Mexico ve Texas eyaletlerinden ge\u00e7en yakla\u015f\u0131k 1000 kilometrelik b\u00f6l\u00fcm\u00fcnde \u00e7e\u015fitli bariyerler bulunuyor. Trump\u2019\u0131n t\u00fcm \u0131srar\u0131na ra\u011fmen demokratlar duvar\u0131n yap\u0131lmas\u0131na kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131yor. Duvar yap\u0131lmal\u0131 m\u0131 sorusunun cevab\u0131 hen\u00fcz verilmemi\u015fken, maliyetinin nas\u0131l kar\u015f\u0131lanaca\u011f\u0131 gibi konular ise g\u00fcndem olmaya devam ediyor.<\/p>\n

Trump\u2019\u0131n Meksika s\u0131n\u0131r\u0131nda g\u00fcvenlik alma fikri ABD\u2019nin ulusal perspektifinden ele al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda anla\u015f\u0131l\u0131r olabilir elbette. Ancak dikkat \u00e7ekici olan; devletin \u201cm\u00fclkiyet\u201d anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131n g\u00fcn\u00fcm\u00fczde hala siyasi s\u0131n\u0131r fikriyle, yani harita \u00fczerindeki bir \u00e7izgi olmakla kalmay\u0131p teritoryal ayr\u0131m yaratan bir cisme d\u00f6n\u00fc\u015ferek \u00fcretiliyor olmas\u0131.<\/p>\n

Meksika s\u0131n\u0131r\u0131na \u00f6r\u00fclecek duvar, ABD taraf\u0131n\u0131 ister istemez savunmac\u0131, antagonist, milliyet\u00e7i ve hatta militer bir kolektif logos geli\u015ftirmeye yak\u0131nla\u015ft\u0131racak. \u00c7\u00fcnk\u00fc s\u0131n\u0131r\u0131n ard\u0131ndaki insanlar tehlikeli ya da d\u00fc\u015fman olarak alg\u0131land\u0131\u011f\u0131 i\u00e7in olu\u015fturulan temass\u0131zl\u0131k, g\u00f6\u00e7men kimli\u011fi sebebiyle kar\u015f\u0131 tarafa ge\u00e7mesi engellenenlere kar\u015f\u0131 korkular\u0131m\u0131z\u0131 tetikleyecek. Ancak hat\u0131rlatmakta fayda var; Berlin Duvar\u0131 bile al\u0131nan \u00fcst d\u00fczey g\u00fcvenlik \u00f6nlemlerine ra\u011fmen yasa d\u0131\u015f\u0131 ka\u00e7\u0131\u015flara tam anlam\u0131yla engel olamam\u0131\u015ft\u0131.<\/p>\n

Modern devlet, otoritesini fiziksel olarak dayatmaktan vazge\u00e7erek psikolojik olarak yol al\u0131r ve g\u00f6zetimi modern kurumlar arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla sa\u011flar. \u00d6nceleri kabile reisi olarak konumlanan iktidar, bug\u00fcn g\u00f6r\u00fcn\u00fcr-g\u00f6r\u00fcnmez bir\u00e7ok uzvuyla hayat\u0131m\u0131z\u0131 kontrol etmiyor mu? Bu panoptik bak\u0131\u015f eski modelden \u00e7ok daha b\u00fcy\u00fck bir g\u00fc\u00e7t\u00fcr diyebiliriz. Bu g\u00fc\u00e7 \u00f6yle bir g\u00fc\u00e7t\u00fcr ki d\u00fcnyadaki her geli\u015fmeden haberdar, hatta bu geli\u015fimlerin yarat\u0131c\u0131s\u0131 ve g\u00f6zetleyicisi rol\u00fcndedir. \u0130ktidar, sanattan siyasete t\u00fcm alanlar\u0131 kendi hegemonyas\u0131n\u0131 kurmak ve in\u015fa etti\u011fini de korumak gayesinde.<\/p>\n

Bir topra\u011f\u0131 ilhak etmek Bat\u0131\u2019n\u0131n Wilson\u2019dan beri ilmek ilmek dokudu\u011fu anlay\u0131\u015f i\u00e7in ne kadar kaba bir y\u00f6ntem ise g\u00fcn\u00fcm\u00fczde Meksika s\u0131n\u0131r\u0131na duvar in\u015fa etmek de o derece kaba bir y\u00f6ntem. Oysa hepimiz biliyoruz ki Bat\u0131 bu tarz kaba s\u00f6ylemler yerine \u201cbir \u00fclkeye \u00f6zg\u00fcrl\u00fck g\u00f6t\u00fcrmeyi\u201d her zaman tercih etmi\u015ftir. Yasaklayan olmak yerine, ikna edip bah\u015feder.<\/p>\n

Zaten Trump\u2019a y\u00fckselen seslerin hepsi de onun bu kaba tavr\u0131na bir tepki. \u00c7\u00fcnk\u00fc bu kaba tarz, liberal Bat\u0131 anlay\u0131\u015f\u0131n\u0131n m\u00fclk edinme y\u00f6ntemlerini egale edip eski usule d\u00f6nd\u00fcren bir \u00e7e\u015fit turnusol ka\u011f\u0131d\u0131. Ancak biz biliyoruz ki d\u00fcnyay\u0131 domine eden bu anlay\u0131\u015f bireylerin kap\u0131lar\u0131n\u0131 kilitlemek yerine, onlar\u0131 evlerinden \u00e7\u0131kmamaya ikna ediyor. Yani r\u0131zayla, \u00f6rt\u00fcl\u00fc r\u0131zayla yahut zorla bile olsa sonu\u00e7 ayn\u0131. Kap\u0131y\u0131 kilitlemek de kap\u0131y\u0131 a\u00e7mamaya ikna etmek de bir y\u00f6ntem sadece. Tek fark, kap\u0131y\u0131 zorla kilitledi\u011finizde \u00e7\u0131kacak seslere haz\u0131rl\u0131kl\u0131 olman\u0131z gerekti\u011fi…<\/p>\n

Ve siz yine de kimselere k\u0131zmay\u0131n. \u00c7\u00fcnk\u00fc ilk \u00e7iti kim \u00e7ektiyse odur sorumlu!<\/p>\n

Ay\u015feg\u00fcl Y\u0131lmaz<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Bir tu\u011fla ya da bir ta\u015f di\u011ferlerinin \u00fcst\u00fcne y\u0131\u011f\u0131ld\u0131\u011f\u0131nda ba\u015flar duvar\u0131n hik\u00e2yesi. Kendisi hi\u00e7 bilmez, kimi kimden ay\u0131rm\u0131\u015ft\u0131r, kimi korumu\u015ftur,…<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":21997,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[4598],"tags":[91,2963,90,67,2964],"yoast_head":"\n