Kredi Derecelendirme Kurulu\u015flar\u0131. Di\u011fer bir deyi\u015fle; modern d\u00fcnyan\u0131n finansal tetik\u00e7ileri ya da m\u00fcdahale g\u00fc\u00e7leri. Yapt\u0131klar\u0131 \u015feyi basit\u00e7e anlatmak gerekirse; bir ekonominin veya bir \u015firketin geri \u00f6deme kabiliyetini \u00f6l\u00e7mek denilebilir.<\/p>\n
Bu kurulu\u015flar de\u011ferlendirme sonucu \u00e7\u0131kan seviyeleri tan\u0131mlamak A’dan D’ye bir dizi harf ve harf kombinasyonu kullanmaktalar. Bu harfler bize ilgili \u015firketin ya da \u00fclkenin bor\u00e7lanabilme veya yat\u0131r\u0131m yap\u0131labilirlik riskini g\u00f6sterir. Uluslararas\u0131 piyasalarda nam\u0131 en \u00e7ok y\u00fcr\u00fcyen 3 tane firma var; Standard and poors, Moody\u2019s ve Fitch. Bu \u00fc\u00e7\u00fc taraf\u0131ndan verilen notlar sermaye ak\u0131\u015f\u0131n\u0131n ana belirleyicisi konumunda.<\/p>\n
\u015eimdi derecelendirme nedir, ne gibi sonu\u00e7lar\u0131 vard\u0131r gibi konulara de\u011finelim. Yukarda da a\u00e7\u0131klad\u0131\u011f\u0131m\u0131z gibi bu arkada\u015flar bir \u00fclkenin bir ekonominin sermaye a\u00e7\u0131s\u0131ndan ne kadar g\u00fcvenilir oldu\u011funu \u00f6l\u00e7\u00fcyorlar. Ve bu \u00f6l\u00e7\u00fcmde A\u2019dan D\u2019ye bir dizi harf kullan\u0131yorlar. Bir \u00fclkenin derecesi artarsa, sermaye ekonomiye girmeye ba\u015flar, d\u00fc\u015ferse de o ekonomiden sermaye ka\u00e7\u0131\u015f\u0131 ba\u015flar diyebiliriz.<\/p>\n
Bu noktada sorgulanmas\u0131 gereken konu, derecelendirme kurulu\u015flar\u0131n\u0131n ger\u00e7ekten bir ekonominin g\u00fcc\u00fcn\u00fc m\u00fc \u00f6l\u00e7t\u00fc\u011f\u00fc yoksa hangi ekonominin g\u00fc\u00e7l\u00fc olaca\u011f\u0131na m\u0131 karar m\u0131 verdi\u011fidir.<\/p>\n
Ge\u00e7ti\u011fimiz y\u0131llar bize, kredi derecelendirme kurulu\u015flar\u0131n\u0131n itibar\u0131n\u0131n azald\u0131\u011f\u0131n\u0131 g\u00f6steriyor. O kadar \u015faibeli bir sicilleri var ki saymakla bitmez. Kald\u0131 ki \u0130flas etmi\u015f i\u015fletmelerin, \u00e7\u00f6k\u00fc\u015flerinden hemen \u00f6nce derecelendirme kurulu\u015flar\u0131 taraf\u0131ndan y\u00fcksek derecelendirilmi\u015f olmalar\u0131 bu \u015f\u00fcphenin as\u0131ls\u0131z olmad\u0131\u011f\u0131n\u0131 bize ispat ediyor. Dot Com balonu (2002), Enron (2001) ve Parmalat (2003) skandal\u0131, Lehman Brothers\u2019\u0131n iflas\u0131 (2008) ve daha niceleri.<\/p>\n
Benzer \u015fekilde, derecelendirme kurulu\u015flar\u0131n\u0131n \u00fclke krizlerini tahmin edememesi, derecelendirmelerin g\u00fcvenilirli\u011fi konusunda da \u00e7e\u015fitli tart\u0131\u015fmalar\u0131 beraberinde getiriyor. Meksika Pesosu Krizi (1994), Asya Mali Krizi (1997), ABD Mortgage Krizi (2007) ve Avrupa Bor\u00e7 Krizi (2009-2013) kredi derecelendirme kurulu\u015flar\u0131n\u0131n tahmin edemedi\u011fi\/etmedi\u011fi\/ etmek istemedi\u011fi birka\u00e7 \u00f6rnek ekonomik kriz olarak de\u011ferlendirilebilir.<\/p>\n
Derecelendirme kurulu\u015flar\u0131na \u015f\u00fcpheyle yakla\u015f\u0131lmas\u0131n\u0131n iki ana nedeni var. Birincisi; kredi derecelendirme s\u00fcre\u00e7lerinin \u015feffaf olmayan yap\u0131s\u0131. \u0130kincisiyse; ilan ettikleri oranlardan hukuki olarak hi\u00e7bir sorumluluklar\u0131n\u0131n bulunmamas\u0131. Bu durum, kredi derecelendirme kurulu\u015flar\u0131n\u0131n yanl\u0131\u015f kararlar\u0131 i\u00e7in herhangi bir yapt\u0131r\u0131mla kar\u015f\u0131la\u015fmayacaklar\u0131 anlam\u0131na geliyor.<\/p>\n
2009 krizinden sonra piyasaya baz\u0131 d\u00fczenlemeler getirildi ama Derecelendirme kurulu\u015flar\u0131n\u0131n en b\u00fcy\u00fck \u00fc\u00e7\u00fc olan Standart and Poors, Fitch ve Moodsy\u2019s hedge fonlar\u0131n notlar\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcrmeleri gerekti\u011fi yerde art\u0131rd\u0131klar\u0131 i\u00e7in ceza almaktan ka\u00e7amad\u0131lar. Fakat cezalar maalesef cayd\u0131r\u0131c\u0131 de\u011fil, hatta \u201coperasyon\u201d zarar\u0131 yaz\u0131labilecek kadar k\u00fc\u00e7\u00fck. Bu nedenle milyar \u00f6l\u00e7ekli sermaye yap\u0131s\u0131 g\u00f6z \u00f6n\u00fcnde bulunduruldu\u011funda bu kurulu\u015flar\u0131 etik d\u0131\u015f\u0131 eylemlerinden al\u0131koymad\u0131\u011f\u0131 a\u015fikar. \u00c7\u00fcnk\u00fc en b\u00fcy\u00fck \u00fc\u00e7 Kredi Derecelendirme Kurulu\u015fu hala s\u00fcrekli tutars\u0131z derecelendirme faaliyetlerine devam ediyor.<\/p>\n
Sonu\u00e7 olarak bu kurumlar\u0131n itibarlar\u0131 ve g\u00fcvenilirlikleri b\u00fcy\u00fck \u00f6l\u00e7\u00fcde zarar g\u00f6rm\u00fc\u015f durumda. Sahte raporlar, aldat\u0131c\u0131 derecelendirmeler, aleyhlerine sonu\u00e7lanan mahkeme kararlar\u0131 ve daha bir \u00e7ok etik d\u0131\u015f\u0131 durum kaybolan bu g\u00fcvenin tesisini g\u00fc\u00e7le\u015ftirmekte.<\/p>\n
Herkes\u00e7e bilinmektedir ki Kredi Derecelendirme Kurulu\u015flar\u0131 sermaye ak\u0131\u015f\u0131n\u0131n rotas\u0131n\u0131 belirleme a\u00e7\u0131s\u0131ndan kilit kurumlard\u0131r. Birilerinin bir \u00fclke ekonomisini ya da bir \u015firketi Ak m\u0131 kara m\u0131 oldu\u011fu anla\u015f\u0131ls\u0131n diye de\u011ferlemesi gerekiyor. Ne olursa olsun, ka\u00e7\u0131n\u0131lmaz olarak piyasa risklerini de\u011ferlendirecek birileri olmal\u0131. D\u00fcr\u00fcst, \u015feffaf ve cesur.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
Kredi Derecelendirme Kurulu\u015flar\u0131. Di\u011fer bir deyi\u015fle; modern d\u00fcnyan\u0131n finansal tetik\u00e7ileri ya da m\u00fcdahale g\u00fc\u00e7leri. Yapt\u0131klar\u0131 \u015feyi basit\u00e7e anlatmak gerekirse; bir…<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":49402,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[4594],"tags":[],"yoast_head":"\n