{"id":55422,"date":"2022-05-26T17:59:02","date_gmt":"2022-05-26T14:59:02","guid":{"rendered":"https:\/\/yekvucut.com\/?p=55422"},"modified":"2022-05-26T17:59:02","modified_gmt":"2022-05-26T14:59:02","slug":"demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/","title":{"rendered":"Demokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi"},"content":{"rendered":"

“Reis beyefendi hazretleri bu tamamen akl\u0131 mant\u0131k\u0131n etraf\u0131nda haricinde bir \u015fey.”<\/em> Bu konu\u015fma T\u00fcrk milletin y\u00fcre\u011finde uzunca bir s\u00fcre kapanmayan bir yaraya sebep olmu\u015ftu.\u00a0 Bu c\u00fcmleler T\u00fcrkiye\u2019nin Ba\u015fvekili, demokratik yollarla se\u00e7ilmi\u015f ilk ba\u015fbakan\u0131m\u0131z Adnan Menderes\u2019in darbeciler taraf\u0131ndan g\u00f6stermelik yarg\u0131lanmas\u0131 s\u0131ras\u0131nda yapt\u0131\u011f\u0131 a\u00e7\u0131klamalard\u0131. 27 May\u0131s darbesiyle Anayasa ve TBMM feshedilirken d\u00f6nemin Ba\u015fbakan\u0131 Adnan Menderes, D\u0131\u015fi\u015fleri Bakan\u0131 Fatin R\u00fc\u015ft\u00fc Zorlu ve Maliye Bakan\u0131 Hasan Polatkan idam edildi. Peki, hazin s\u00fcrece nas\u0131l gelindi? Gelin hep birlikte inceleyelim. Adnan Menderes siyaset d\u00fcnyas\u0131na damgas\u0131n\u0131 vurmadan \u00f6nce ilk ad\u0131m\u0131n\u0131, 1930\u2019da Fethi Okyar\u2019\u0131n kurdu\u011fu Serbest Cumhuriyet F\u0131rkas\u0131\u2019yla att\u0131. Ayd\u0131n il ba\u015fkanl\u0131\u011f\u0131n\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131 partinin k\u0131sa s\u00fcre sonra kapat\u0131lmas\u0131 \u00fczerine Cumhuriyet Halk Partisi\u2019ne ge\u00e7ti. Menderes, Ayd\u0131n ziyareti s\u0131ras\u0131nda Atat\u00fcrk\u2019le tan\u0131\u015ft\u0131. Atat\u00fcrk\u2019le ger\u00e7ekle\u015ftirdi\u011fi sohbet belki de hayat\u0131n\u0131 de\u011fi\u015ftirdi. Nitekim 1931 se\u00e7imlerinde aday olmad\u0131\u011f\u0131 halde milletvekili se\u00e7ildi. Daha sonra da kendisini aday listesine koyan ki\u015finin Atat\u00fcrk oldu\u011funu \u00f6\u011frendi. Menderes, CHP\u2019de d\u00f6rt d\u00f6nem boyunca milletvekilli\u011fi yapt\u0131. Bu s\u00fcre zarf\u0131nda e\u011fitimine de devam etti ve Ankara Hukuk Fak\u00fcltesi\u2019ni bitirdi. Siyaset sahnesinde parlamaya ba\u015flamas\u0131 ise 1945 y\u0131l\u0131nda \u00c7ift\u00e7iyi Toprakland\u0131rma Kanunu\u2019nun Meclis\u2019te g\u00f6r\u00fc\u015f\u00fclmesiyle ba\u015flad\u0131. \u00c7ok ge\u00e7meden parti i\u00e7i muhalefetin \u00f6nc\u00fclerinden biri haline geldi. Siyaset hayat\u0131n\u0131n d\u00f6n\u00fcm noktalar\u0131ndan bir di\u011feri de 7 Haziran 1945\u2019te partiye sunulan ve \u201cD\u00f6rtl\u00fc Takrir\u201d olarak an\u0131lan \u00f6nergeydi. Menderes ve arkada\u015flar\u0131, demokratikle\u015fme i\u00e7in yasalarda ve parti y\u00f6netiminde de\u011fi\u015fikler yap\u0131lmas\u0131 i\u00e7in \u00f6nerge sundu. Ancak \u00f6nerge CHP Parti Meclisi taraf\u0131ndan reddedildi. Ard\u0131ndan Menderes ve iki arkada\u015f\u0131 partiden uzakla\u015ft\u0131r\u0131ld\u0131. \u00d6nergede imzas\u0131 bulunan Celal Bayar da hem milletvekilli\u011finden hem de partiden istifa etti. Menderes i\u00e7in as\u0131l s\u00fcre\u00e7 bu olaydan sonra ba\u015flad\u0131. \u201cD\u00f6rtl\u00fc Takrir\u201d \u00f6nergesi nedeniyle CHP\u2019den istifa eden Celal Bayar, Fuat K\u00f6pr\u00fcl\u00fc ve Refik Koraltan\u2019la birlikte 7 Ocak 1946\u2019da Demokrat Parti\u2019yi kurdu. Demokrat Parti, tek parti diktat\u00f6rl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn uygulamalar\u0131 ile usanan halk\u0131n deste\u011fini hemen ald\u0131.<\/p>\n

CHP’nin bask\u0131c\u0131 y\u00f6netiminin son bulmas\u0131<\/h2>\n

Bu destek o kadar y\u00fcksekti ki 1946\u2019da yap\u0131lan me\u015fhur \u201ca\u00e7\u0131k oy gizli tasnif\u201d se\u00e7imlerinde bile Demokrat Parti 61 milletvekili kazanm\u0131\u015ft\u0131.\u00a0 4 y\u0131l sonra 14 May\u0131s 1950\u2019de yap\u0131lan ve bu kez \u201cGizli Oy A\u00e7\u0131k Tasnif\u201d ile oylar\u0131n say\u0131ld\u0131\u011f\u0131 genel se\u00e7imlerinde zafer kazand\u0131 ve iktidara geldi. Parti, se\u00e7imlerde y\u00fczde 53 oy ald\u0131. 416 milletvekili ile Meclis\u2019e girerken, CHP sadece 69 sandalye kazanabilmi\u015fti. B\u00f6ylece 27 y\u0131ld\u0131r s\u00fcren CHP\u2019nin bask\u0131c\u0131 y\u00f6netimi son bulmu\u015f oldu. 22 May\u0131s 1950, Menderes\u2019in Ba\u015fbakanl\u0131k koltu\u011fundaki ilk g\u00fcn\u00fcyd\u00fc. B\u00f6ylece 10 y\u0131l s\u00fcrecek DP iktidar\u0131 resmen ba\u015flad\u0131. Celal Bayar da Cumhurba\u015fkan\u0131\u2019yd\u0131. (\u015eurada S verilecek video gelecek ard\u0131ndan konu\u015fmaya devam edece\u011fim.) Menderes\u2019in, Ba\u015fbakan olduktan sonra ilk icraat\u0131, se\u00e7im vaatlerinden biri olan din \u00fczerindeki bask\u0131lar\u0131 kald\u0131rmakt\u0131. 16 Haziran 1950\u2019de T\u00fcrk\u00e7e okunan ezan\u0131n yeniden Arap\u00e7a okunmas\u0131n\u0131 sa\u011flad\u0131. Menderes t\u00fcm bunlar\u0131n yan\u0131nda halkla i\u00e7 i\u00e7e olan bir siyaset\u00e7iydi. Bu nedenle vatanda\u015f ona her zaman destek oluyordu. On y\u0131ll\u0131k iktidar\u0131 s\u00fcresinde \u00f6nemli de\u011fi\u015fimlere imza att\u0131. Bunlardan biri de tar\u0131m alan\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fen makinele\u015fmeydi. Karayollar\u0131n\u0131n yap\u0131m\u0131na h\u0131z vermesi, yeni sanayi tesislerinin kurulmas\u0131 ve barajlar \u00f6ne \u00e7\u0131kan icraatlar\u0131 oldu. B\u00f6ylece \u00fclke kalk\u0131nma s\u00fcrecine girdi. T\u00fcrkiye uygun d\u0131\u015f siyasi ikliminin de etkisiyle Demokrat Parti iktidar\u0131, 1950-1954 y\u0131llar\u0131 aras\u0131nda ekonomik olarak en iyi d\u00f6nemini ya\u015fad\u0131\u2026 B\u00fct\u00fcn bu icraatlar, 1954 se\u00e7imlerinde Demokrat Parti\u2019yi daha da g\u00fc\u00e7lendirerek oy oran\u0131n\u0131n y\u00fczde 56\u2019ya \u00e7\u0131kmas\u0131n\u0131 sa\u011flad\u0131. \u00d6yle ki art\u0131k milletvekili sandalyelerinin y\u00fczde 93\u2019\u00fc Demokrat Parti\u2019dendi.<\/p>\n

Demokrasiye kurulan pusu<\/h3>\n

Bu durumu hazmedemeyen vesayet odaklar\u0131 ise ad\u0131m ad\u0131m demokrasiye pusu kurmaya ba\u015flad\u0131. T\u00fcrkiye Cumhuriyeti’nin en y\u00fcksek oyunu alarak iktidarda kalmay\u0131 ba\u015faran DP, ilk y\u0131llar\u0131ndan itibaren sivil ve askeri kanad\u0131n muhalefeti ile kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kald\u0131. 27 May\u0131s Darbesine giden yollar t\u00fcrl\u00fc tuzaklarla d\u00f6\u015fendi. Bu tuzaklardan biri de 1950\u2019lerin ortas\u0131nda Londra Konferans\u0131 s\u0131ras\u0131nda K\u0131br\u0131sl\u0131 Rumlar\u0131n kurdu\u011fu EOKA \u00f6rg\u00fct\u00fcn\u00fcn T\u00fcrklere kar\u015f\u0131 ba\u015flatt\u0131\u011f\u0131 sald\u0131r\u0131lard\u0131. K\u0131br\u0131s\u2019taki olaylar T\u00fcrkiye\u2019de b\u00fcy\u00fck tepkilere neden oldu. O g\u00fcnlerde Atat\u00fcrk\u2019\u00fcn Selanik\u2019te do\u011fdu\u011fu evin bombaland\u0131\u011f\u0131 yalan\u0131 kulaktan kula\u011fa yay\u0131ld\u0131. Bu haber \u00fczerine \u0130stanbul’da ya\u015fayan gayrim\u00fcslimler bir anda hedef haline geldi. Selanik’te Atat\u00fcrk’\u00fcn do\u011fdu\u011fu evin yan\u0131ndaki T\u00fcrk konsoloslu\u011funun bah\u00e7esine at\u0131lan iki bombadan birinin patlad\u0131\u011f\u0131, evin ve konsolosluk binas\u0131n\u0131n camlar\u0131n\u0131n k\u0131r\u0131ld\u0131\u011f\u0131 haberi ile Ankara, \u0130stanbul ve \u0130zmir’de halk soka\u011fa d\u00f6k\u00fcld\u00fc. 6 Eyl\u00fcl 1955’te ba\u015flayan 6-7 Eyl\u00fcl Olaylar\u0131nda, az\u0131nl\u0131klar\u0131n ya\u015fad\u0131klar\u0131 semtlerde yang\u0131nlar \u00e7\u0131kar\u0131ld\u0131. Kiliselere ve mezarl\u0131klara sald\u0131r\u0131lar d\u00fczenlendi. 6-7 Eyl\u00fcl olaylar\u0131n\u0131n organizat\u00f6rlerinden biri olan Orhan Birgit\u2019in CHP\u2019de siyaset yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131 1974 y\u0131l\u0131nda turizm ve tan\u0131tma bakanl\u0131\u011f\u0131 yapt\u0131\u011f\u0131n\u0131 da hat\u0131rlatal\u0131m ve bir parantez daha a\u00e7al\u0131m. 6-7 Eyl\u00fcl olaylar\u0131na ili\u015fkin Yass\u0131ada’da dava a\u00e7\u0131lmas\u0131nda en b\u00fcy\u00fck rol ise Fuad K\u00f6pr\u00fcl\u00fc’n\u00fcn oldu. 27 May\u0131s 1960 darbesinden sadece 8 g\u00fcn sonra bir gazeteye r\u00f6portaj veren K\u00f6pr\u00fcl\u00fc, 6-7 Eyl\u00fcl Olaylar\u0131yla ilgili d\u00f6nemin Ba\u015fbakan Yard\u0131mc\u0131s\u0131 Fatin R\u00fc\u015ft\u00fc Zorlu ve Ba\u015fbakan Adnan Menderes’i su\u00e7layarak \u201cBu m\u00fcessif hadisenin ba\u015f tertip\u00e7isi ve m\u00fcsebbibi bizzat Menderes’ti. K\u0131br\u0131s’\u0131 fethetmek i\u00e7in bu \u015fekilde bir yol takip etmeyi do\u011fru bulmu\u015ftur.\u201d ifadelerini kulland\u0131.<\/p>\n

H\u00fck\u00fcmet aleyhine g\u00f6steriler d\u00fczenlendi<\/h3>\n

Atat\u00fcrk’\u00fcn evinin bombalanmas\u0131 hadisesinin de bir tertip oldu\u011funu ileri s\u00fcren K\u00f6pr\u00fcl\u00fc, \u201cBizzat tertip\u00e7isi Menderes’tir. Kendisine bu akl\u0131 yine K\u0131br\u0131s fatihlerinden Zorlu vermi\u015ftir.\u201d iddias\u0131nda bulundu. Bu iddialar \u00fczerine, darbeden sonra Yass\u0131ada’da alelacele bir 6-7 Eyl\u00fcl Olaylar\u0131 davas\u0131 a\u00e7\u0131ld\u0131 ve Adnan Menderes ile Fatin R\u00fc\u015ft\u00fc Zorlu alt\u0131\u015far y\u0131l hapis cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131r\u0131ld\u0131. DP’nin kurucular\u0131ndan ve D\u0131\u015fi\u015fleri Bakan\u0131 olan Fuad K\u00f6pr\u00fcl\u00fc ile hayli uzun s\u00fcren bir \u00e7eki\u015fme i\u00e7ine giren Zorlu, 1957 se\u00e7imlerinden sonra 25 Kas\u0131m 1957’de D\u0131\u015fi\u015fleri Bakanl\u0131\u011f\u0131 koltu\u011funa oturdu. Fuad K\u00f6pr\u00fcl\u00fc’n\u00fcn ki\u015fisel husumeti nedeniyle b\u00f6yle bir r\u00f6portaj verdi\u011fi ve Zorlu’nun mahk\u00fbm edilmesini istedi\u011fi iddia edilmi\u015fti. 6 Eyl\u00fcl 1955 g\u00fcn\u00fc ba\u015flayan olaylar iki g\u00fcn boyunca devam etti. Menderes t\u00fcm bu hadiselere ra\u011fmen y\u0131lmad\u0131. 1957 se\u00e7imlerinde Demokrat Parti, ilk kez oy kayb\u0131 ya\u015fasa da iktidar\u0131 b\u0131rakmad\u0131. Ancak se\u00e7imlerden sonra tansiyon hi\u00e7 d\u00fc\u015fmedi. 1946\u2019da \u00e7ok partili hayata ge\u00e7ilmesinin ard\u0131ndan, 1950 y\u0131l\u0131nda iktidara gelen Demokrat Parti, 10 y\u0131l iktidarda kald\u0131. Demokrat Parti iktidar\u0131n\u0131n son d\u00f6nemlerinde \u00fclkede ya\u015fanan gerilim, zaman zaman \u015fiddetle kendini g\u00f6sterdi. CHP Genel Ba\u015fkan\u0131 \u0130smet \u0130n\u00f6n\u00fc’n\u00fcn baz\u0131 yurt gezilerinin engellendi\u011fi ve sald\u0131r\u0131ya u\u011frad\u0131\u011f\u0131 yalanlar\u0131 \u00f6ne s\u00fcr\u00fcld\u00fc. \u00dcniversite \u00f6\u011frencileri, h\u00fck\u00fcmet aleyhine g\u00f6sterilere ba\u015flad\u0131. \u0130stanbul Beyaz\u0131t Meydan\u0131’nda \u00f6\u011frencilerin eylemleri esnas\u0131nda Orman Fak\u00fcltesi \u00f6\u011frencisi Turan Emeksiz, seken bir kur\u015funun ba\u015f\u0131na isabet etmesi sonucu hayat\u0131n\u0131 kaybetti.<\/p>\n

\u201c555K\u201d: \u201c5\u2019inci ay\u0131n 5\u2019inde saat 5\u2019te K\u0131z\u0131lay’da\u201d<\/h3>\n

Emeksiz’in polis kur\u015funuyla hayat\u0131n\u0131 kaybetti\u011fi y\u00f6n\u00fcndeki haberlerle olaylar daha da \u015fiddetlendi. \u0130n\u00f6n\u00fc\u2019n\u00fcyle Ankara\u2019dan U\u015fak\u2019a giden CHP\u2019li gen\u00e7ler, \u00f6n\u00fcnden ge\u00e7tikleri DP il binas\u0131n\u0131 ta\u015flad\u0131. Kar\u015f\u0131l\u0131k olarak DP binas\u0131ndan CHP\u2019lilere 1 \u00e7ay barda\u011f\u0131 at\u0131ld\u0131. \u0130n\u00f6n\u00fc \u015fehirden ayr\u0131l\u0131rken de gerilim ya\u015fand\u0131. O g\u00fcn CHP\u2019ye yak\u0131n olan bas\u0131n yay\u0131n kurulu\u015flar\u0131 \u0130smet \u0130n\u00f6n\u00fc\u2019n\u00fcn ta\u015fland\u0131\u011f\u0131n\u0131, ba\u015f\u0131na isabet eden bir ta\u015fla yaraland\u0131\u011f\u0131n\u0131 yazd\u0131. Ancak o g\u00fcn\u00fcn g\u00f6rg\u00fc tan\u0131klar\u0131 iddialar\u0131 yalanlad\u0131. \u00dclkede ya\u015fanan eylemler nedeniyle \u0130stanbul ve Ankara’da s\u0131k\u0131y\u00f6netim ilan edildi. 5 May\u0131s 1960 tarihinde Ankara’da bir \u00f6\u011frenci grubu, \u201c555K\u201d yani \u201c5\u2019inci ay\u0131n 5\u2019inde saat 5\u2019te K\u0131z\u0131lay’da\u201d koduyla g\u00f6steri d\u00fczenledi. Adnan Menderes, kendisine kar\u015f\u0131 eylem yap\u0131lan yere giderek eylemcilerin aras\u0131na girdi. O s\u0131rada bir gen\u00e7 Menderes’in bo\u011faz\u0131n\u0131 s\u0131kt\u0131. Menderes gence \u201cNe istiyorsun\u201d diye sordu. Gen\u00e7, \u201cH\u00fcrriyet istiyorum\u201d cevab\u0131n\u0131 verdi. Menderes ise \u201cBir ba\u015fbakan\u0131n bo\u011faz\u0131n\u0131 s\u0131k\u0131yorsun bundan ala h\u00fcrriyet mi var?\u201d ifadelerini kulland\u0131. 21 May\u0131s’ta da Harp Okulu \u00f6\u011frencileri soka\u011fa \u00e7\u0131kt\u0131 ve Zafer An\u0131t\u0131’na kadar \u201csessiz\u201d y\u00fcr\u00fcy\u00fc\u015f yapt\u0131. 27 May\u0131s Darbesinden \u00f6nce ya\u015fanan son geli\u015fmelerdi bunlar. T\u00fcrk Silahl\u0131 Kuvvetleri i\u00e7indeki 38 ki\u015filik cunta, 27 May\u0131s 1960\u2019ta sabaha kar\u015f\u0131 y\u00f6netime el koydu. Darbe gerek\u00e7eleri de \u201cDemokrat Parti\u2019nin \u00fclkeyi bask\u0131 rejimine ve karde\u015f kavgas\u0131na g\u00f6t\u00fcrd\u00fc\u011f\u00fc\u201d iddias\u0131yd\u0131.<\/p>\n

Alparslan T\u00fcrke\u015f’in \u00e7a\u011fr\u0131s\u0131yla ba\u015flayan darbe<\/h4>\n

\u201cSevgili vatanda\u015flar, d\u00fcn gece yar\u0131s\u0131ndan itibaren, b\u00fct\u00fcn T\u00fcrkiye\u2019de deniz, hava, kara T\u00fcrk Silahl\u0131 Kuvvetleri el ele vererek memleketin idaresini ele alm\u0131\u015ft\u0131r. Bu hareket, silahl\u0131 kuvvetlerimizin m\u00fc\u015fterek i\u015f birli\u011fi sayesinde kans\u0131z ba\u015far\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r. Sevgili vatanda\u015flar\u0131m\u0131z\u0131n, s\u00fck\u00fbn i\u00e7inde bulunmalar\u0131n\u0131 ve resmi s\u0131fat\u0131 ne olursa olsun hi\u00e7 kimsenin soka\u011fa \u00e7\u0131kmamalar\u0131n\u0131 rica ederiz.\u201d Darbe, Alparslan T\u00fcrke\u015f\u2019in 27 May\u0131s 1960 y\u0131l\u0131nda radyodan yapt\u0131\u011f\u0131 bu anonsla duyuruldu. \u201c\u00dclkenin gitgide bask\u0131 rejimine g\u00f6t\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc\u201d iddias\u0131yla Milli Birlik Komitesi taraf\u0131ndan ger\u00e7ekle\u015ftirilen darbe sonras\u0131nda, b\u00fct\u00fcn antidemokratik y\u00f6ntemler devreye sokuldu. Milli Birlik Komitesi, Anayasa ve TBMM’yi feshetti, siyasi faaliyetleri ask\u0131ya ald\u0131, Cumhurba\u015fkan\u0131 Celal Bayar, Ba\u015fbakan Adnan Menderes, h\u00fck\u00fcmet \u00fcyeleri, DP’li milletvekilleri, Genelkurmay Ba\u015fkan\u0131 Orgeneral R\u00fc\u015ft\u00fc Erdelhun ile asker ve baz\u0131 \u00fcst d\u00fczey kamu g\u00f6revlileri g\u00f6zalt\u0131na al\u0131nd\u0131. Adnan Menderes, darbe s\u0131ras\u0131nda K\u00fctahya\u2019dayd\u0131. Albay Muhsin Batur taraf\u0131ndan g\u00f6zalt\u0131na al\u0131narak Ankara’ya g\u00f6t\u00fcr\u00fcld\u00fc ve daha sonra di\u011fer tutuklu DP \u00fcyeleriyle Yass\u0131ada’da hapsedildi. Kurmaca yarg\u0131lamalara 14 Ekim 1960\u2019ta, Yass\u0131ada\u2019da ba\u015fland\u0131.<\/p>\n

27 May\u0131s darbesi sonras\u0131 yap\u0131lan propagandalar<\/h4>\n

27 May\u0131s darbesi yap\u0131ld\u0131ktan sonra Askeri Cunta taraf\u0131ndan \u00fclkenin \u00e7ok tehlikeli bir u\u00e7urumdan son dakikada kurtar\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u015feklinde yo\u011fun bir propaganda yap\u0131lmaya ba\u015fland\u0131. Y\u00f6netime h\u00e2kim olunmu\u015ftu fakat h\u00e2kimiyetin s\u00fcrd\u00fcr\u00fclmesi gerekiyordu. Bu sebeple de propaganda y\u00f6ntemleri kullan\u0131lmal\u0131yd\u0131. Cunta, idareyi ele al\u0131r almaz DP iktidar\u0131n\u0131 ak\u0131llara durgunluk veren su\u00e7lamalarla itham etmeye ba\u015flad\u0131. M\u00fcdahalenin sebepleriyle birlikte me\u015fruiyetini de kamuoyuna anlatmak istiyorlard\u0131. Askeri cuntan\u0131n iddia etti\u011fi sebepler aras\u0131nda \u015funlar yer al\u0131yordu: Devrilen iktidar, \u0130stanbul Beyaz\u0131t Meydan\u0131nda h\u00fck\u00fcmet aleyhine g\u00f6sterilerde bulunmu\u015f \u00f6\u011frencilerin aras\u0131ndan y\u00fczlercesini gizlice \u00f6ld\u00fcrm\u00fc\u015f ve cesetlerini bilinmeyen yerlere g\u00f6mm\u00fc\u015f veya Et-Bal\u0131k Kurumu\u2019nun kombinalar\u0131nda k\u0131yma \u015fekline d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrerek hayvan yemi haline getirmi\u015fti. Harp Okulunun 1500 \u00f6\u011frencisini toptan imha etmenin haz\u0131rl\u0131klar\u0131n\u0131n yap\u0131l\u0131yordu. Kars ve Ardahan, Sovyet Rusya\u2019ya sat\u0131lm\u0131\u015ft\u0131. DP iktidar\u0131 \u00fclkede bir i\u00e7 sava\u015f \u00e7\u0131karmay\u0131 planl\u0131yor ve kendi adamlar\u0131n\u0131 silahland\u0131r\u0131yordu. DP\u2019li y\u00f6neticiler devlet hazinesini soymu\u015ftu. \u0130ddialar bunlard\u0131.<\/p>\n

“Bebek Davas\u0131”<\/h4>\n

Bizzat Cemal G\u00fcrsel taraf\u0131ndan halka duyurulan bu yalanlarla gazetelerde de s\u00fcrekli haberler \u00e7\u0131kar\u0131yorlard\u0131. Cunta y\u00f6netimi idareyi ele ald\u0131ktan sonra bu korkun\u00e7 iddialar\u0131 ispat etmek i\u00e7in ara\u015ft\u0131rmalara ba\u015flad\u0131. Et-Bal\u0131k Kurumunun buzdolaplar\u0131nda ve gizli mezarlarda \u00f6ld\u00fcr\u00fclen \u00f6\u011frencilerin cesetleri arand\u0131. Bu i\u015fte bilgi sahibi olabilecek ki\u015filere i\u015fkenceler yap\u0131ld\u0131. \u0130\u00e7 sava\u015f i\u00e7in haz\u0131rland\u0131\u011f\u0131 \u00f6ne s\u00fcr\u00fclen silahlar ve sorumlular\u0131 arand\u0131. Bir taraftan da DP\u2019lilerin bankalardaki paralar\u0131na ve \u00f6zel kasalar\u0131na el konuldu. Ve t\u00fcm bu yalanlar gazete man\u015fetlerinde ilk s\u0131ralardayd\u0131. Menderes\u2019e t\u00fcrl\u00fc iftiralar at\u0131ld\u0131. \u201cBebek Davas\u0131\u201d bu iftiralardan biriydi. Menderes, sanat\u00e7\u0131 Ayhan Aydan\u2019\u0131n karn\u0131ndaki bebe\u011fi \u00f6ld\u00fcrtmekle su\u00e7land\u0131. \u0130stanbul radyosunda davay\u0131 anlatan spiker bile hislerine h\u00e2kim olamay\u0131p partizanca davran\u0131yordu: \u201cMasum halk\u0131m\u0131z\u0131n reylerini \u00e7almak ve t\u00fcrl\u00fc entrikalar \u00e7evirmek suretiyle iktidar mevkiine gelen d\u00fc\u015f\u00fcklerin eleba\u015flar\u0131n\u0131n milletin paras\u0131yla saltanat s\u00fcrd\u00fckleri devirlerde ne gibi d\u00fc\u015f\u00fck ve s\u00fcsl\u00fc i\u015flerle me\u015fgul olduklar\u0131 bir kere daha meydana \u00e7\u0131kt\u0131.\u201d<\/p>\n

27 May\u0131s\u2019tan geriye, darbeye \u00f6nce \u00e7anak sonra alk\u0131\u015f tutanlar kald\u0131<\/h4>\n

Ancak tabii bebe\u011fin do\u011fum s\u0131ras\u0131nda eceliyle \u00f6ld\u00fc\u011f\u00fc tespit edilince dava d\u00fc\u015ft\u00fc. Yass\u0131ada’daki yarg\u0131lamalar, 14 Ekim 1960’ta ba\u015flay\u0131p 15 Eyl\u00fcl 1961’de karara ba\u011fland\u0131. Toplam 19 dosyada toplanan davalar, \u201canayasay\u0131 ihlal\u201d davas\u0131yla birle\u015ftirildi. 592 san\u0131ktan 288’i i\u00e7in idam istendi. Karar\u0131 a\u00e7\u0131klayan Y\u00fcksek Adalet Divan\u0131, 15 san\u0131\u011f\u0131 idam cezas\u0131na \u00e7arpt\u0131rd\u0131. Eski Cumhurba\u015fkan\u0131 Celal Bayar, eski Ba\u015fbakan Adnan Menderes, eski D\u0131\u015fi\u015fleri Bakan\u0131 Fatin R\u00fc\u015ft\u00fc Zorlu, eski Maliye Bakan\u0131 Hasan Polatkan’\u0131n idam kararlar\u0131 oy birli\u011fiyle al\u0131nd\u0131. Celal Bayar hakk\u0131ndaki karar, ya\u015f haddi nedeniyle m\u00fcebbet hapis cezas\u0131na \u00e7evrildi. Fatin R\u00fc\u015ft\u00fc Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eyl\u00fcl 1961’de sabaha kar\u015f\u0131, Adnan Menderes ise 17 Eyl\u00fcl 1961’de idam edildi. Menderes idam edilmeden \u00f6nce \u015funlar\u0131 s\u00f6yledi: \u201cD\u00fcnyadan ayr\u0131ld\u0131\u011f\u0131m \u015fu anda, ailemi ve \u00e7ocuklar\u0131m\u0131 \u015fefkatle and\u0131\u011f\u0131m\u0131 kendilerine bildirin. Vatan\u0131 ve milleti Allah refah i\u00e7inde b\u0131raks\u0131n.\u201d\u00a0 Ve sanki idam edilmeyecekmi\u015f gibi \u201ckimseye k\u0131rg\u0131n de\u011filim.\u201d dedi. 27 May\u0131s\u2019tan geriye ise darbeye \u00f6nce \u00e7anak sonra alk\u0131\u015f tutan kesimler kald\u0131. Darbeciler, 27 May\u0131s ihanetini \u201cH\u00fcrriyet ve Anayasa Bayram\u0131” ilan etti. Bug\u00fcn Menderes\u2019in kabri binlerce insan\u0131n ziyaret etti\u011fi bir an\u0131t mezara d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fc. Ancak ne yaz\u0131k ki darbeyi \u201cH\u00fcrriyet ve Anayasa Bayram\u0131\u201d olarak kutlayanlar h\u00e2l\u00e2 var. \u00d6rne\u011fin; Atat\u00fcrk\u00e7\u00fc D\u00fc\u015f\u00fcnce Derne\u011fi, her 27 May\u0131s\u2019\u0131n y\u0131l d\u00f6n\u00fcm\u00fcnde darbeye destek mesaj\u0131 yay\u0131nl\u0131yor. Kurmaca yarg\u0131lamalarla 27 May\u0131s darbe d\u00f6nemi, T\u00fcrkiye tarihinde kara bir leke olarak zihinlere kaz\u0131nd\u0131. T\u00fcm yalan ve iftiralara ra\u011fmen \u00fczerinden y\u0131llar ge\u00e7se de Adnan Menderes ve arkada\u015flar\u0131 h\u00e2l\u00e2 rahmet ve \u00f6zlemle an\u0131l\u0131yor. Biz de Yass\u0131ada\u2019daki hukuksuz yarg\u0131lamalar sonucu \u015fehit edilen Menderes ve arkada\u015flar\u0131na Allah\u2019tan rahmet diliyoruz.<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

“Reis beyefendi hazretleri bu tamamen akl\u0131 mant\u0131k\u0131n etraf\u0131nda haricinde bir \u015fey.” Bu konu\u015fma T\u00fcrk milletin y\u00fcre\u011finde uzunca bir s\u00fcre kapanmayan…<\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":55427,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[4598],"tags":[3903,563],"yoast_head":"\nDemokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi | Yekvucut<\/title>\n<meta name=\"robots\" content=\"index, follow, max-snippet:-1, max-image-preview:large, max-video-preview:-1\" \/>\n<link rel=\"canonical\" href=\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/\" \/>\n<meta property=\"og:locale\" content=\"tr_TR\" \/>\n<meta property=\"og:type\" content=\"article\" \/>\n<meta property=\"og:title\" content=\"Demokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi | Yekvucut\" \/>\n<meta property=\"og:description\" content=\"“Reis beyefendi hazretleri bu tamamen akl\u0131 mant\u0131k\u0131n etraf\u0131nda haricinde bir \u015fey.” Bu konu\u015fma T\u00fcrk milletin y\u00fcre\u011finde uzunca bir s\u00fcre kapanmayan...\" \/>\n<meta property=\"og:url\" content=\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/\" \/>\n<meta property=\"og:site_name\" content=\"Yekvucut\" \/>\n<meta property=\"article:published_time\" content=\"2022-05-26T14:59:02+00:00\" \/>\n<meta property=\"og:image\" content=\"https:\/\/yekvucut.com\/wp-content\/uploads\/2022\/05\/27-mayis-darbesi-adnan-menderes.jpg\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:width\" content=\"1200\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:height\" content=\"627\" \/>\n\t<meta property=\"og:image:type\" content=\"image\/jpeg\" \/>\n<meta name=\"author\" content=\"busra0933\" \/>\n<meta name=\"twitter:card\" content=\"summary_large_image\" \/>\n<meta name=\"twitter:label1\" content=\"Yazan:\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data1\" content=\"busra0933\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:label2\" content=\"Tahmini okuma s\u00fcresi\" \/>\n\t<meta name=\"twitter:data2\" content=\"11 dakika\" \/>\n<script type=\"application\/ld+json\" class=\"yoast-schema-graph\">{\"@context\":\"https:\/\/schema.org\",\"@graph\":[{\"@type\":\"WebPage\",\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/\",\"url\":\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/\",\"name\":\"Demokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi | Yekvucut\",\"isPartOf\":{\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/#website\"},\"primaryImageOfPage\":{\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#primaryimage\"},\"image\":{\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#primaryimage\"},\"thumbnailUrl\":\"https:\/\/yekvucut.com\/wp-content\/uploads\/2022\/05\/27-mayis-darbesi-adnan-menderes.jpg\",\"datePublished\":\"2022-05-26T14:59:02+00:00\",\"dateModified\":\"2022-05-26T14:59:02+00:00\",\"author\":{\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/#\/schema\/person\/b952d453743f6f7cab9bc594996f0516\"},\"breadcrumb\":{\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#breadcrumb\"},\"inLanguage\":\"tr\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"ReadAction\",\"target\":[\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/\"]}]},{\"@type\":\"ImageObject\",\"inLanguage\":\"tr\",\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#primaryimage\",\"url\":\"https:\/\/yekvucut.com\/wp-content\/uploads\/2022\/05\/27-mayis-darbesi-adnan-menderes.jpg\",\"contentUrl\":\"https:\/\/yekvucut.com\/wp-content\/uploads\/2022\/05\/27-mayis-darbesi-adnan-menderes.jpg\",\"width\":1200,\"height\":627,\"caption\":\"T\u00fcrkiye demokrasi tarihinin kara lekesi: Adnan Menderes ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n idam edili\u015finin 61. y\u0131l\u0131\"},{\"@type\":\"BreadcrumbList\",\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#breadcrumb\",\"itemListElement\":[{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":1,\"name\":\"Anasayfa\",\"item\":\"https:\/\/yekvucut.com\/\"},{\"@type\":\"ListItem\",\"position\":2,\"name\":\"Demokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi\"}]},{\"@type\":\"WebSite\",\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/#website\",\"url\":\"https:\/\/yekvucut.com\/\",\"name\":\"Yekvucut\",\"description\":\"Ak\u0131l ve vicdan sahiplerine\",\"potentialAction\":[{\"@type\":\"SearchAction\",\"target\":{\"@type\":\"EntryPoint\",\"urlTemplate\":\"https:\/\/yekvucut.com\/?s={search_term_string}\"},\"query-input\":\"required name=search_term_string\"}],\"inLanguage\":\"tr\"},{\"@type\":\"Person\",\"@id\":\"https:\/\/yekvucut.com\/#\/schema\/person\/b952d453743f6f7cab9bc594996f0516\",\"name\":\"busra0933\"}]}<\/script>\n<!-- \/ Yoast SEO plugin. -->","yoast_head_json":{"title":"Demokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi | Yekvucut","robots":{"index":"index","follow":"follow","max-snippet":"max-snippet:-1","max-image-preview":"max-image-preview:large","max-video-preview":"max-video-preview:-1"},"canonical":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/","og_locale":"tr_TR","og_type":"article","og_title":"Demokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi | Yekvucut","og_description":"“Reis beyefendi hazretleri bu tamamen akl\u0131 mant\u0131k\u0131n etraf\u0131nda haricinde bir \u015fey.” Bu konu\u015fma T\u00fcrk milletin y\u00fcre\u011finde uzunca bir s\u00fcre kapanmayan...","og_url":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/","og_site_name":"Yekvucut","article_published_time":"2022-05-26T14:59:02+00:00","og_image":[{"width":1200,"height":627,"url":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-content\/uploads\/2022\/05\/27-mayis-darbesi-adnan-menderes.jpg","type":"image\/jpeg"}],"author":"busra0933","twitter_card":"summary_large_image","twitter_misc":{"Yazan:":"busra0933","Tahmini okuma s\u00fcresi":"11 dakika"},"schema":{"@context":"https:\/\/schema.org","@graph":[{"@type":"WebPage","@id":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/","url":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/","name":"Demokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi | Yekvucut","isPartOf":{"@id":"https:\/\/yekvucut.com\/#website"},"primaryImageOfPage":{"@id":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#primaryimage"},"image":{"@id":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#primaryimage"},"thumbnailUrl":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-content\/uploads\/2022\/05\/27-mayis-darbesi-adnan-menderes.jpg","datePublished":"2022-05-26T14:59:02+00:00","dateModified":"2022-05-26T14:59:02+00:00","author":{"@id":"https:\/\/yekvucut.com\/#\/schema\/person\/b952d453743f6f7cab9bc594996f0516"},"breadcrumb":{"@id":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#breadcrumb"},"inLanguage":"tr","potentialAction":[{"@type":"ReadAction","target":["https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/"]}]},{"@type":"ImageObject","inLanguage":"tr","@id":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#primaryimage","url":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-content\/uploads\/2022\/05\/27-mayis-darbesi-adnan-menderes.jpg","contentUrl":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-content\/uploads\/2022\/05\/27-mayis-darbesi-adnan-menderes.jpg","width":1200,"height":627,"caption":"T\u00fcrkiye demokrasi tarihinin kara lekesi: Adnan Menderes ve arkada\u015flar\u0131n\u0131n idam edili\u015finin 61. y\u0131l\u0131"},{"@type":"BreadcrumbList","@id":"https:\/\/yekvucut.com\/gundem\/demokrasiye-kurulan-pusu-27-mayis-darbesi\/#breadcrumb","itemListElement":[{"@type":"ListItem","position":1,"name":"Anasayfa","item":"https:\/\/yekvucut.com\/"},{"@type":"ListItem","position":2,"name":"Demokrasiye kurulan pusu: 27 May\u0131s Darbesi"}]},{"@type":"WebSite","@id":"https:\/\/yekvucut.com\/#website","url":"https:\/\/yekvucut.com\/","name":"Yekvucut","description":"Ak\u0131l ve vicdan sahiplerine","potentialAction":[{"@type":"SearchAction","target":{"@type":"EntryPoint","urlTemplate":"https:\/\/yekvucut.com\/?s={search_term_string}"},"query-input":"required name=search_term_string"}],"inLanguage":"tr"},{"@type":"Person","@id":"https:\/\/yekvucut.com\/#\/schema\/person\/b952d453743f6f7cab9bc594996f0516","name":"busra0933"}]}},"menu_order":0,"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/55422"}],"collection":[{"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=55422"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/55422\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/55427"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=55422"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=55422"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/yekvucut.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=55422"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}