Star Gazetesi, K\u00f6rfez\u2019de ya\u015fanan Katar krizini ve bu krizde T\u00fcrkiye\u2019nin rol\u00fcn\u00fc, etkin haber sitelerinden olan Middle East Eye\u2019\u0131n (MEE) \u0130ngiliz Genel Yay\u0131n Y\u00f6netmeni David Hearst ile konu\u015ftu. MEE, Katar\u2019a sunulan 13 maddelik i\u015fgal listesinde kapat\u0131lmas\u0131 istenen medya organlar\u0131ndan biriydi. Daha \u00f6nce Guardian\u2019da da 29 y\u0131l boyunca d\u0131\u015f politika ba\u015fyazarl\u0131\u011f\u0131 yapan tecr\u00fcbeli gazeteci, Ortado\u011fu\u2019daki siyasi dengelere h\u00e2kim Bat\u0131l\u0131 yazarlardan biri olarak tan\u0131n\u0131yor.<\/p>\n
Katar\u2019a y\u00f6nelik abluka karar\u0131yla ba\u015flayal\u0131m. Hik\u00e2ye asl\u0131nda M\u0131s\u0131r\u2019da ba\u015flad\u0131. \u00d6nce Mursi darbeyle devrildi. Ard\u0131ndan T\u00fcrkiye\u2019de 15 Temmuz kanl\u0131 darbe giri\u015fimi ya\u015fand\u0131. Son olarak Katar\u2019a uygulanan abluka. Katar, bu zincirin son halkas\u0131 m\u0131?<\/strong><\/p>\n Evet, kesinlikle. Ge\u00e7en hafta Abdulrahman El Ra\u015fid (El Arabiya\u2019n\u0131n eski y\u00f6neticisi) Katar\u2019\u0131n Rabia katliam\u0131yla ayn\u0131 sonla kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya oldu\u011funu s\u00f6yledi. Eski Dubai Polis \u015eefi Thahi Khalfan ise 2 Temmuz\u2019da Twitter\u2019dan \u015f\u00f6yle yazd\u0131: \u201c2 Temmuz\u2019da Mursi devrildi, 3 Temmuz\u2019da da Katar devrilecek\u201d. Bunlar elbette tesad\u00fcf olamaz. D\u00f6rt sene \u00f6nce M\u0131s\u0131r\u2019daki darbeyi destekleyenlerle bug\u00fcn Katar\u2019\u0131n kar\u015f\u0131s\u0131nda yer alanlar\u0131n ayn\u0131 oldu\u011fu a\u015fik\u00e2r. Zincirdeki bir di\u011fer \u00f6nemli olay da 15 Temmuz.<\/p>\n 15 Temmuz\u2019a arka \u00e7\u0131kanlarla Mursi darbesine ve Katar ablukas\u0131na destek olanlar\u0131n ayn\u0131 gruplar olduklar\u0131n\u0131 s\u00f6yl\u00fcyorsunuz?<\/strong><\/p>\n Do\u011fru. Mursi\u2019ye kar\u015f\u0131 Sisi\u2019yi destekleyenlerle T\u00fcrkiye\u2019de darbecilere arka \u00e7\u0131kanlar birebir ayn\u0131. Bu konuda T\u00fcrk bas\u0131n\u0131 taraf\u0131ndan yeterince kan\u0131t sunuldu. BAE\u2019den gelen paralardan bahsediyorum. Ba\u015fka bir ifadeyle, T\u00fcrkiye\u2019deki darbe giri\u015fimi olmasayd\u0131 Katar ablukas\u0131 da olmayacakt\u0131.<\/p>\n “T\u00fcrkiye’nin dik duru\u015funu \u00f6ng\u00f6remediler”<\/b><\/p>\n Trump\u2019\u0131n pozisyonunu nas\u0131l g\u00f6r\u00fcyorsunuz bu noktada?<\/strong><\/p>\n Trump, Katar\u2019a y\u00f6nelik ablukada ba\u015f\u0131 \u00e7ekenlerin ABD\u2019deki m\u00fcttefiki durumunda. Fakat orada da bir b\u00f6l\u00fcnme var. Yerle\u015fik g\u00fc\u00e7lerden D\u0131\u015fi\u015fleri Bakanl\u0131\u011f\u0131 ve Savunma Bakanl\u0131\u011f\u0131 bu m\u00fcdahaleye kar\u015f\u0131 \u00e7\u0131k\u0131yor. Fakat esas mesele \u015furada: Katar haber ajans\u0131n\u0131 hackleyerek ba\u015flayan s\u00fcre\u00e7te ablukac\u0131lar, T\u00fcrkiye\u2019nin bu kadar net bir duru\u015f sergileyece\u011fini beklemiyorlard\u0131. Plan\u0131n\u0131n i\u015flememesinin sebebi bu.<\/p>\n T\u00fcrkiye\u2019nin duru\u015funa gelmeden \u00f6nce sormak istiyorum: ABD i\u00e7erisindeki b\u00f6l\u00fcnme var dediniz. Bunu biraz daha a\u00e7abilir misiniz?<\/strong><\/p>\n 13 maddelik bildiri yay\u0131nlanmadan evvel ABD D\u0131\u015fi\u015fleri Bakan\u0131 Rex Tillerson, \u201cTalepler \u2018inand\u0131r\u0131c\u0131\u2019 olmal\u0131\u201d dedi. Bu, ABD Ba\u015fkan\u0131 Trump\u2019\u0131n a\u00e7\u0131klamalar\u0131yla \u00e7eli\u015fiyordu. Trump s\u00fcrekli \u2018ter\u00f6rle m\u00fccadele vurgulu\u2019 K\u00f6rfez\u2019e destek a\u00e7\u0131klamalar\u0131 yapt\u0131. Talepler ger\u00e7ekten makul de\u011fil. \u00d6zg\u00fcr bir \u00fclkenin bu talepleri kabul etmesi beklenemez. Fakat e\u011fer Mursi\u2019ye darbe plan\u0131n\u0131 yapan ve ger\u00e7ekle\u015ftirenlerin g\u00f6z\u00fcnden bakarsan\u0131z sa\u00e7ma de\u011fil.<\/p>\n K\u00f6rfez \u00fclkelerini bu u\u00e7uk isteklere as\u0131l iten motivasyon nedir peki? 13 maddelik listeden bahsediyorum?<\/strong><\/p>\n Buradaki temel motivasyon tamam\u0131yla kar\u015f\u0131 devrimcilerin r\u00f6van\u015f iste\u011fi. Yani Arap Bahar\u0131\u2019na kar\u015f\u0131 olanlar\u0131 kastediyorum. BAE sadece Arap Bahar\u0131\u2019n\u0131n \u00f6c\u00fcn\u00fc almak istiyor. E\u011fer \u0130hvan d\u00fc\u015fmeseydi t\u00fcm bunlar ger\u00e7ekle\u015fmezdi. Koltuklar\u0131n\u0131 kaybetmekten korkan diktat\u00f6rlerin Arap Bahar\u0131\u2019n\u0131 bo\u011fma giri\u015fimini ya\u015f\u0131yoruz.<\/p>\n “Arap Bahar\u0131n\u0131n r\u00f6van\u015f\u0131n\u0131 almak istiyorlar”<\/b><\/p>\n El Cezire Arap Bahar\u0131 s\u00fcrecinde etkin bir rol oynam\u0131\u015ft\u0131. \u015eimdi K\u00f6rfez \u00fclkeleri kapat\u0131ls\u0131n istiyor mesela?<\/strong><\/p>\n El Cezire Arap Bahar\u0131\u2019n\u0131 simgeliyordu. Farkl\u0131 bir modeldi. Daha otonomdu. Klasik Arap rejimlerinde gazeteciler muhaberat ajanlar\u0131d\u0131r. El Cezire\u2019de ise gazetecilik yap\u0131l\u0131yor. Bu nedenle M\u0131s\u0131r\u2019da El Cezire sunucusu yakaland\u0131. Sisi\u2019ye g\u00f6re o bir muhbirdi.<\/p>\n Sizce ablukac\u0131 K\u00f6rfez \u00fclkelerinin yeni ad\u0131m\u0131 ne olacak?<\/strong><\/p>\n \u00c7ar\u015famba (yani bug\u00fcn) Kahire\u2019de bir toplant\u0131 var. Kesin de\u011fil ama Katar\u2019a y\u00f6nelik tav\u0131r biraz yumu\u015fayabilir. Bana \u00f6yle geliyor ki yeni talepler daha hafif, kabul edilebilir olacak. Bunu s\u00f6ylemek tehlikeli ama Katar \u00e7ok para kaybetmeyi g\u00f6ze ald\u0131. Gelece\u011fini korumak istiyor ancak bask\u0131lar \u00e7ok yo\u011fun. Bence, K\u00f6rfez\u2019in gelecek hamlesi ekonomik olacakt\u0131r. Diplomatik \u00e7abalar ba\u015far\u0131s\u0131z olursa, ger\u00e7ek anlamda a\u011f\u0131r ekonomik yapt\u0131r\u0131mlarla kar\u015f\u0131 kar\u015f\u0131ya kalacakt\u0131r.<\/p>\n Katar\u2019a askeri m\u00fcdahale g\u00fcndeme gelebilir mi?<\/strong><\/p>\n Evet, ancak T\u00fcrk askerinin varl\u0131\u011f\u0131 ihtimali d\u00fc\u015f\u00fcr\u00fcyor. Bir de ABD\u2019nin Udeyd \u00dcss\u00fc\u2019n\u00fcn varl\u0131\u011f\u0131 askeri m\u00fcdahaleyi engelliyor. ABD asla bu \u00fcss\u00fcn Suudi Arabistan m\u00fcdahalesiyle tehlikeye girmesini istemiyor.<\/p>\n T\u00fcrkiye\u2019ye de ekonomik yapt\u0131r\u0131m gelir mi?<\/strong><\/p>\n \u00d6yle g\u00f6z\u00fck\u00fcyor. T\u00fcrkiye\u2019ye de ula\u015fmak isteyeceklerdir fakat T\u00fcrkiye \u00e7\u00f6kertilemeyecek kadar g\u00fc\u00e7l\u00fc ve b\u00fcy\u00fck.<\/p>\n BAE’nin tek derdi \u0130hvan<\/b><\/p>\n Bat\u0131 bas\u0131n\u0131nda Katar\u2019\u0131 T\u00fcrkiye\u2019nin kurtard\u0131\u011f\u0131na dair de\u011ferlendirmeler \u00e7\u0131kt\u0131. Bunu az \u00f6nce siz de s\u00f6ylediniz. Peki, T\u00fcrkiye bunu nas\u0131l ba\u015fard\u0131?\u00a0<\/strong><\/p>\n T\u00fcrkiye Katar\u2019\u0131n egemenli\u011finin koruyucusu durumunda. Bir bak\u0131mdan arabulucu. Krizi diplomatik \u00a0yolla \u00e7\u00f6zmek istiyor. Di\u011fer yandan da \u0130ran ile birlikte kendi gelece\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcnerek hareket ediyor. Ancak kriz sand\u0131\u011f\u0131m\u0131z kadar basit de\u011fil. Geri d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fc de olmayacak gibi. Ankara\u2019n\u0131n hesab\u0131, \u2018Katar d\u00fc\u015ferse s\u0131rada biz var\u0131z\u2019 idi. Sadece stratejik de\u011fil, varolu\u015fsal da bir karar al\u0131nd\u0131. \u00c7\u00fcnk\u00fc Katar\u2019\u0131n d\u00fc\u015fmesi halinde T\u00fcrkiye izole edilecekti. Ancak T\u00fcrkiye misal Tunus gibi olmaz \u00e7\u00fcnk\u00fc T\u00fcrkiye b\u00fcy\u00fck bir \u00fclke.<\/p>\n S\u00fcrecin Katar i\u00e7in geri d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fc olmayacak dediniz. K\u0131sa vadede ne gibi sonu\u00e7lar bekliyorsunuz?<\/strong><\/p>\n Katar\u2019\u0131n K\u00f6rfez \u0130\u015fbirli\u011fi Konseyi\u2019nden (K\u0130K) kovulmas\u0131 g\u00fcndemde. D\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum ki Katar K\u0130K\u2019ten ayr\u0131l\u0131rsa, Kuveyt ve \u00dcrd\u00fcn de onu takip eder. Suudi ve BAE\u2019nin ambargosunun iki \u00f6nemli sonucu oldu. Birincisi, Katar\u2019\u0131n \u0130ran\u2019\u0131n kollar\u0131na itilmesi. \u0130kincisi \u0130ran\u2019\u0131n K\u00f6rfez\u2019i b\u00f6lecek kapasitesinin art\u0131r\u0131lmas\u0131.<\/p>\n BAE Katar\u2019\u0131n \u0130ran\u2019a itildi\u011fini g\u00f6rm\u00fcyor mu? Israrlar\u0131na bakt\u0131\u011f\u0131m\u0131zda Arap Bahar\u0131 r\u00f6van\u015f\u0131n\u0131n \u00f6tesinde de bir hesap olmal\u0131?<\/strong><\/p>\n Suudi Arabistan\u2019da yeni birinci veliaht olarak atanan Muhammed bin Selman\u2019\u0131n da ak\u0131l hocas\u0131 Abu Dhabi Prensi Muhammed bin Zayed \u0130hvan kar\u015f\u0131tl\u0131\u011f\u0131yla biliniyor. Tek amac\u0131 \u0130hvan\u2019\u0131 yok etmek. Yemen sava\u015f\u0131n\u0131n sebebi de buydu. Hatta Yemen\u2019de Kral Abdullah Husilerle g\u00f6r\u00fc\u015fm\u00fc\u015f ve oradaki \u0130hvan kolu olan \u0130slah\u2019\u0131 ezmek i\u00e7in i\u015f birli\u011fi teklif etmi\u015fti. Bu makyavelist proje \u00e7\u00f6kt\u00fc. Ancak hedef hep \u0130slah\u2019\u0131 yenmekti. Hi\u00e7 \u0130ran\u2019\u0131n etkisindeki Husiler\u2019in g\u00fc\u00e7lenece\u011fi tahmin edilmedi. \u015eimdi de Katar\u2019a ayn\u0131s\u0131 uygulan\u0131yor. Yemen\u2019de M\u0131s\u0131r\u2019da Suriye\u2019de \u0130hvan\u2019\u0131 yok etmeden durmayacaklar. BAE paralas\u0131n\u0131 m\u00fcdahale i\u00e7in harc\u0131yorlar.<\/p>\n Gazze’yi s\u0131k\u0131\u015ft\u0131r\u0131yorlar\u00a0<\/b><\/p>\n Middle East Eye\u2019de yay\u0131nlanan son yaz\u0131n\u0131zda Kahire\u2019deki Hamas\u2019\u0131n Gazze lideri Yahya Sinvar ile BAE destekli eski Fetih y\u00f6neticisi Muhammed Dahlan\u2019\u0131n Kahire\u2019deki g\u00f6r\u00fc\u015fmesine e\u011fildiniz. Size g\u00f6re Sinvar, Filistin-\u0130srail \u00e7at\u0131\u015fmas\u0131nda yeni bir bar\u0131\u015f el\u00e7isi olabilir. Hamas\u2019taki ge\u00e7mi\u015fi d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcld\u00fc\u011f\u00fcnde, Sinvar bu riski nas\u0131l alacak?<\/strong><\/p>\n Sinvar, hayat\u0131n\u0131n b\u00fcy\u00fck bir k\u0131sm\u0131nda hapisteydi. Hamas\u2019\u0131n esir ald\u0131\u011f\u0131 Gilad \u015ealit\u2019in serbest b\u0131rak\u0131ld\u0131\u011f\u0131 pazarl\u0131kta \u00f6zg\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcne kavu\u015ftu. Zor bir durumda. Gazze\u2019de Hamas\u2019\u0131n siyasi lideri ama tek yetkili mercii de\u011fil. Hamas\u2019\u0131n \u00fc\u00e7 kolu var. Gazze\u2019deki askeri \u00f6nderlik, Bat\u0131 \u015eeria\u2019daki siyasi \u00f6nderlik ve diaspora (yurt d\u0131\u015f\u0131nda ya\u015fayan \u00fcst d\u00fczey yetkililer). \u0130roniktir, askeri liderlik Gazze\u2019deyken, siyasi liderlik Gazze\u2019nin d\u0131\u015f\u0131nda. Sinvar\u2019\u0131n ald\u0131\u011f\u0131 kararlar di\u011fer iki kola dan\u0131\u015f\u0131lmad\u0131. \u0130\u00e7 m\u00fczakere y\u00fcr\u00fct\u00fclmedi. Herkes sessiz kald\u0131.<\/p>\n Gazze BAE-\u0130ran aras\u0131nda b\u00f6l\u00fcnecek mi? Hangi g\u00fc\u00e7 Gazze\u2019yi kontrol etmeli?<\/strong><\/p>\n BAE paray\u0131 sa\u011fl\u0131yor. Durum biraz daha farkl\u0131. Ana hedef, Katar\u2019\u0131n Gazze\u2019yi yeniden dizayn etmesinin \u00f6n\u00fcne ge\u00e7mek. Katar ekonomik anlamda bu y\u00fck\u00fc s\u0131rtl\u0131yordu. Dahlan arac\u0131l\u0131\u011f\u0131yla BAE, Gazze\u2019deki T\u00fcrkiye ve Katar etkisini k\u0131rmak istiyor. Ankara da bu oyunda bir taraf. \u0130srail\u2019le anla\u015farak gemilerini Ashdod liman\u0131na g\u00f6nderdi. Bu operasyon sadece Gazze ile ilgili de\u011fil. Bu hamleyle T\u00fcrkiye ve Katar\u2019\u0131n b\u00f6lgedeki etkinli\u011fini k\u0131rmay\u0131 ama\u00e7l\u0131yorlar. Motivasyonlar\u0131 bu. Hamas ne yapacak? Bilemiyorum.<\/p>\n Sinvar Hamas i\u00e7erisinde sert tutumuyla biliniyor. Dahlan\u2019a kar\u015f\u0131 neden taviz verece\u011fini d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorsunuz?<\/strong><\/p>\n Hamas\u2019\u0131n varl\u0131k nedeni \u0130srail\u2019le uzla\u015famaz olu\u015fu. Ancak Dahlan parayla geldi. Bu \u00e7ok \u00f6nemli. Sinvar\u2019\u0131n da bu nedenle duraksad\u0131\u011f\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcn\u00fcyorum. Katar olmadan Gazze ekonomik sorunlar\u0131n \u00fcstesinden gelemez.<\/p>\n<\/div>\n<\/div>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":" Star Gazetesi, K\u00f6rfez\u2019de ya\u015fanan Katar krizini ve bu krizde T\u00fcrkiye\u2019nin rol\u00fcn\u00fc, etkin haber sitelerinden olan Middle East Eye\u2019\u0131n (MEE) \u0130ngiliz…<\/p>\n","protected":false},"author":2,"featured_media":6522,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[4595],"tags":[282,611,67,737,450,231],"yoast_head":"\n