BLOOMBERG: SİHA’lar Erdoğan’ın Türkiye’nin Küresel Gücünü Genişletmesine Yardımcı Oluyor

ABD menşeli Bloomberg TV’nin gazete haberi:

Türkiye’nin seçkin uçuş ekibi Ankara semalarında Türk bayrağının ay ve yıldızını çizerken yerdeki Türkler ise Orta Doğu ülkesini ölümcül savaş dronlarının kilit küresel tedarikçisi haline getirdiği için kahraman olarak adlandırdıkları Selçuk Bayraktar ile fotoğraf çektirmek için yarıştı.

Aynı zamanda Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın damadı olan Bayraktar’ın şirketi Baykar da bir askeri üssün pistinde daha hızlı ve daha uzağa uçacak ayrıca mevcut uçaklardan daha fazla silah taşıyacak yeni nesil insansız savaş uçaklarını sergiledi.

Yeni nesil insansız hava araçları, Ukrayna’nın TB2 model dronları Rus güçlerine karşı etkili bir şekilde kullanmasının ardından dışarıda giderek büyüyen bir şirketin artan tutkularını yansıtıyor.

Son yıllarda Baykar, silahlı insansız hava araçlarından savaş uçaklarına ve savaş gemilerine kadar uzanan ürünleriyle Erdoğan‘ın kendi kendine yeten bir savunma sanayii kurma çabasının önemli bir parçası haline geldi. Bunların tamamı, çatışmalarla boğuşan bir bölgede giderek daha iddialı hale gelen dış politikasını desteklemeyi amaçlıyor. Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden bu yana İHA’ların dışarıya satışları da istikrarlı bir şekilde arttı ve Türkiye’ye Orta Doğu’nun çok ötesinde daha fazla siyasi etki sağladı.

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü mezunu Bayraktar, Ankara’nın eteklerindeki Hava Kuvvetleri üssünde verdiği nadir bir röportajda Türkiye’nin yurt dışındaki ağırlığını artırmak amacıyla şirketin yeteneklerini ve uluslararası satışlarını daha da genişletme hedeflerini ortaya koydu. Baykar yakında Türkiye’nin yeni inşa edilen mini uçak gemisi TCG Anadolu’dan havalanacak iki gelişmiş İHA’dan en az birinin seri üretimine başlayacak. Ayrıca Baykar şirketi, mevcut TB2 ve Akıncı İHA’larının yanı sıra yeni geliştirilen TB3 ve Kızılelma ile Afrika’dan Avrupa ve Asya’ya kadar olan pazarlardaki payını genişletmeye çalışıyor.

Baykar’ın baş teknoloji sorumlusu olarak görev yapan Bayraktar, yeni İHA’ların Türkiye’nin Karadeniz ve Kafkasya’dan Doğu Akdeniz ile Kuzey Afrika kıyılarına kadar uzanan askeri nüfuzunda “devrim yaratacağını” ifade ederek, “Uçuş süreleri ve operasyon yarıçaplarındaki artış sayesinde Türkiye’nin kıtalar üzerinde gözetleme ve nokta atışı saldırılar gerçekleştirmesine olanak sağlayacaklar.” dedi.

TB2’nin satışları son birkaç yılda hızla arttı.

Baykar; TB2 dronlarını 31 ülkede sattığını söylüyor. Bu satışlar çoğunlukla gelişmekte olan ülkelere yapılırken bu rakam dört yıl öncesine göre çok büyük bir artış. Stockholm Uluslararası Barış Enstitüsünden (SIPRI) araştırmacı Peter Wezeman, “TB2’nin satışları son birkaç yılda hızla arttı. (…) Ülkeler birbiri ardında çeşitli büyüklükte partiler sipariş ediyor.” diye belirtti.

Türkiye’nin İHA kullanımı dünyanın en istikrarsız bölgelerinden birinde savaşın değişen yüzünü de gösteriyor. İHA’lar Ankara’nın Türkiye’nin güneydoğusu, Kuzey Irak ve Suriye’de ayrılıkçı PKK’ya karşı on yıllardır sürdürdüğü kontrgerilla harekatının seyrini değiştirdi. Yapımı ve konuşlandırması nispeten ucuz olan bu dronlar son yıllarda Azerbaycan ve Libya gibi uzak bölgelerdeki çatışmaların Türkiye’nin müttefikleri lehine dönmesine de katkıda bulundu.

Orta Doğu’nun ötesinde bile Türk İHA’ları NATO dışında faaliyet gösteren ya da siyasi veya mali nedenlerle ABD veya İsrail’den temin edemeyen ülkeler için özellikle değerli olacaktır. Londra’daki Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsünden savunma uzmanı Fabian Hinz’e göre yeni İHA’lar Türkiye’nin sofistike insansız hava araçları üreten az sayıdaki ülke arasında sahip olduğu, uygun fiyata yüksek kaliteli savaş teknolojisi tedarikçisi olma ününü pekiştirecek.

Hinz, “ABD ile ister müttefik olun ister sorunlarınız olsun Türk İHA’larını neredeyse hiçbir siyasi maliyet olmadan satın alabilirsiniz. (…) Türkiye ayrıca bazı teknoloji transferlerine ve diğer üreticilerin yapmakta çok daha isteksiz olduğu yerel lisans üretimine olanak sağlamaya daha açık görünüyor.” şeklinde vurguladı.

Wezeman, “Türkiye’nin silahlı insansız hava aracı tedarikçisi olarak yükselişi dikkati çekici. Bunun Türk silah endüstrisinin hızlı gelişiminin, Türkiye’nin silah ihracatçısı rolünün ve bölgesel bir güç olma çabalarının bir parçası olduğuna şüphe yok.” şeklinde konuştu.

ABD’nin Rusya’dan hava savunma sistemleri satın aldığı için Türkiye’ye yaptırım uygulaması Türkiye’nin F35 savaş uçakları alımını engelledi. Bu durum Türkiye’nin kendi insansız savaş uçaklarını geliştirme çabalarını hızlandırdı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, damadının şirketinin yanı sıra kamu tarafından işletilen Türk Havacılık ve Uzay Sanayiinin teknoloji geliştirmesini destekledi.

Bayraktar ayrıca daha yüksek irtifalara tırmanan ve öncekilerden çok daha uzun süre uçabilen yeni Akıncı’nın Suudi Arabistan ile yapılan müzakerelerin merkezinde yer aldığını belirterek anlaşma kapsamında Suudilerle ortaklaşa üretileceğini dile getirdi.

Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü Türkiye Araştırmaları Programı Direktörü Soner Çağatay, “TB3, özellikle de Anadolu uçak gemisine monte edilirse Türkiye’nin kabiliyetleri açısından bir tür kuantum sıçraması anlamına gelir. Bu da Türkiye’yi ayrı bir kategoriye, kıtalar ve okyanuslar arasında insansız hava araçlarını kullanma açısından birkaç yüz milin ötesine geçme yeteneğine sahip küçük bir seçkin ülkeler grubuna sokar.” diye altını çizdi.