Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı savaş, petrol kasırgasına yol açabilir. Avrupa Birliği ve ABD’nin, dünyanın en büyük petrol ve gaz üreticilerinden Rusya’ya uyguladığı ambargolar sonrası, brent petrolün varil fiyatının daha da yükselmesi bekleniyor. Finans devleri açıklamalar yaparak yaklaşan kriz için önlem alınmasına dair uyarılarda bulunuyor.

Petrol kasırgasına karşı Finans devleri uyarıyor

Finans devleri petrol kasırgasına karşı tedbir alınmalı dedi. ABD merkezli yatırım bankası JPMorgan’ın CEO’su Jamie Dimon, petrol fiyatlarının bu yıl içinde varil başına 175 dolara yükselebileceğini öne sürdü. İngiliz ekonomi gazetesi Financial Times’a konuşan Dimon, “Dünyanın, petrol fiyatlarında tarihteki en büyük artışa hazırlıklı olması gerekiyor.” açıklamasında bulundu.

ABD’li banka Goldman Sachs da petrol piyasasının dengeye gelmesi için Brent ham petrolünün 12 ay içinde varil başına ortalama 140 dolar olacağını düşünüyor.

Emtia ticaret şirketi Trafigura’nın başkanı Jeremy Weir, petrolün “parabolik” gidebileceğini söylüyor.

Hedge fonlarından devlete ait enerji şirketlerine uzanan bir müşteri danışmanlığı şirketi olan Energy Aspects, “belki de şimdiye kadarki en çok yükselen petrol piyasasıyla” karşı karşıya olunduğunu söylüyor.

Petrol krizini zorlayan nedenler ne?

Rusya‘nın yaptırımlardan etkilenen petrol üretimi giderek daha zor bir pazar rotasıyla karşı karşıya kalırken, arzın çok daha fazla düşebileceğine dair meşru korkular var. AB, Rus petrolünün deniz yoluyla taşınmasını yasakladı ve Rusya’yı ham petrolünü Ukrayna’daki hareketlerine göz yummak isteyen alıcılara her zamankinden daha uzak mesafelere göndermeye zorladı. Hindistan ve Çin, Avrupa’daki birçok alıcının kendi kendine onay vermesinin ardından ağır indirimli kargoları yakaladı.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinden sonra emtia kompleksine yayılmadan önce Avrupa’ya doğal gaz arzını sıkmasıyla başlayan enerji krizi henüz bitmiş değil. Halihazırda enflasyonla delik deşik olmuş bir dünya ekonomisi için ciddi sonuçlarla birlikte iyileşmeden önce daha da kötüleşmesi muhtemel görünüyor.

Petrol kasırgasına karşı uzmanlar uyarıyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Ukrayna, enerjide önemli yere sahip

Rusya‘nın Ukrayana‘ya askeri müdahelesinin ardından Avrupa’da mart vadeli kontratlarda doğal gaz fiyatları yüzde 27 arttı. Rus enerji şirketi Gazprom, sözleşmeler doğrultusunda Ukrayna üzerinden doğal gaz sevkiyatına devam edildiğini açıkladı. Dünyanın en uzun petrol boru hattı olarak bilinen Dostluk da Ukrayna üzerinden Avrupa’ya giden önemli hatlardan birisi olarak ön plana çıkıyor. Günlük yaklaşık 100 bin varil petrol sevk edilen Dostluk boru hattı, ağırlıklı olarak Slovakya ve Çekya gibi Doğu Avrupa ülkelerine enerji sağlıyor. Artan jeopolitik gerilim petrol fiyatlarını da etkilerken, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3’ün üzerinde değer kazanarak 2014’ten bu yana ilk kez 103 doları gördü. Avrupalı çok sayıda şirketin de yatırımlarının bulunduğu Ukrayna’da demir ve çelik sektörünün de Rusya’nın saldırıları nedeniyle tehlikeye girebileceği tahmin ediliyor.

Rusya-Ukrayna krizi: Petrol fiyatları zirvede yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Küresel akaryakıt fiyatı salgınla birlikte tavan yaptı. 2020 yılında 30 dolarlara kadar düşen petrol fiyatları normalleşme adımları sonrasında artan taleple hızlı bir şekilde yükselerek 80 doların üzerine çıktı. Üretimden ulaşıma kadar birçok alanda talep yığılması gerçekleşti. Enerji kaynaklarına yoğun talep gösterilmesi emtiaları adeta karaborsaya düşürdü. Ham petrolün tırmanışı sonrası benzin fiyatları da dünya genelinde yükseldi.

Türkiye akaryakıt fiyatı sıralamasında 32. sırada

İngiltere gibi ülkelerde 1973 ve 1979 dünya petrol krizlerini aratmayacak şekilde benzincilerde uzun araç kuyrukları oluştu. Avrupa’nın en büyük ekonomisine sahip Almanya’da bile akaryakıt fiyatı 1,81 dolara yükseldi. Ülkedeki tüketiciler araçlarının depolarına benzin doldurmak için komşu ülkelere gitti. Globalpetrolprices.com’daki verilere göre kasım ayında dünyada benzin ortalama fiyatı litre başına 1.24 dolar iken, Türkiye’de bu rakam 0,76 dolar. Türkiye’nin petrol zengini ülkeler ile arasında çok az fark bulunuyor. Cezayir ve Kuveyt gibi ülkelerde 0,33 dolar olan litre fiyatı Irak’ta 0,51 dolar, Brezilya 1,21 dolar. ABD 099, Hırvatistan 1,64 gibi Türkiye’nin üzerinde rakamlarla vatandaşına akaryakıt veriyor.

Sitedeki verilere göre; Türkiye 168 ülke içinde 32’inci sırada yer alıyor. Türkiye’nin üzerinde yer alan ucuz ülkelerin neredeyse yüzde 90’ının petrol ihracatçısı ülkeler. Rusya, Irak, Azerbaycan ve Venezuela gibi petrol zengini ülkeler dünyada en ucuz benzini vatandaşlarına sunuyor. ABD gibi meşhur Teksas bölgesi petrollerine sahip ülkede bile petrolün litre fiyatı 0,99 dolar. Türkiye gibi petrol ve doğal gazda dışa bağımlı bir ülke, petrol ihracatçıların ardından en ucuz fiyatla satışa sunan ülke olarak aradan sıyrılıyor.

Akaryakıt fiyatı pahalılığında Türkiye dünyada kaçıncı sırada? yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Doğalgaz açısından zengin olan Etiyopya’da her gün yeni gaz ve petrol yatakları keşfediliyor. Doğalgaz rezervinin 225 milyar metreküp seviyesine ulaşması bekleniyor. Demir ve altın madenleri açısından da zengin olduğu belirtiliyor. İki ülke arasında halen 400 milyon dolarlık bir ticaret hacmi bulunuyor. Türkiye’nin bu ülkede yatırımları ise 2,5 milyar dolar düzeyine ulaştı.

TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen Türkiye- Etiyopya arasında imzalanan sözleşme kapsamında şu faaliyetler yer alıyor:

Mineral, petrol ve gaz aranması ile işletilmesinin geliştirilmesi teşvik edilecek.

*Petrol ve gaz altyapıları inşa edilip bunların ve mevcutların bakımı sağlanacak.

*Gaz teknolojilerinin uygulanması alanlarında ortak projelerin tespit edilip geliştirilecek.

*Türkiye, mineral ve hidrokarbon alanlarında eğitim verip deneyimlerini paylaşacak.

*Kamu veya özel şirketlerin her iki ülkede madencilik ve hidrokarbon sektörlerine yatırım yapmaya teşvik edilecek.

*Uygun görüldüğünde Madencilik ve Hidrokarbon Çalışma Grubunun kurulacak.

Türkiye Afrika’da petrol kuyuları açacak yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

ABD’deki büyük şirketlerin iflas başvuruları şu anda rekor bir hızla ilerliyor ve 2009’daki mali kriz sırasında ulaşılan seviyeleri aşmaya hazırlanıyor.

17 Ağustos itibarıyla her biri 1 milyar dolardan fazla varlığa sahip 45 şirket, iflas başvurusunda bulundu.

Finans krizinin en derinleştiği 2009 yılının aynı döneminde iflas başvurusu yapan işletme sayısı 38 iken, 2019’da bu sayı 18’i buldu.

Toplamda, 50 milyon dolardan fazla borcu olan 157 şirket, bu yıl iflas başvurusunda bulundu ve pek çok kişi daha fazlasının geleceğini düşünüyor.

New Generation Research’ün baş işletme sorumlusu Ben Schlafman, “Bu iflas döngüsünün ilk vuruşundayız. Krizin derinliklerine indikçe, bu durum endüstrilere yayılacaktır. İnişli çıkışlı bir yolculuk olacak” açıklamasında bulundu.

Koronavirüs salgınının işletmeler üzerindeki etkisini hafifletmek için hükümet trilyonlarca dolar destek sağlamasına rağmen, iflaslardaki artış, Covid-19’un ABD ekonomisi üzerindeki ağır ve kalıcı etkisinin altını çiziyor.

Bill Clinton yönetiminde ABD çalışma sekreteri olan Robert Reich, “Haftalık 600 dolarlık federal işsizlik yardımlarının sona erdirilmesi, milyonlarca Amerikalıyı yoksulluğa itecek. Mal ve hizmet satın alacak paraları olmayacak. Sonuç olarak, tüm ekonomi zarar görecek. Küçük işletmeler zaten güvencesiz oldukları için en çok zararı da onlar görmeye devam edecek.” dedi.

Bugüne kadar enerji alanında faaliyet gösteren Chesapeake, Whiting Petroleum ve Diamond Offshore Drilling de dahil 33 işletme iflas başvurusu yaptı. Bu sayı geçen yılın aynı döneminde 14 olarak kayıtlara geçmişti.

50 milyon dolardan fazla varlığa sahip perakende işletmeleri de ciddi şekilde etkilendi ve 24’ü iflas başvurusunda bulundu. Yani 2019 rakamlarına göre üç kat arttı.

Lüks mağazalar zinciri Neiman Marcus, 6,7 milyar dolarlık borçla Mayıs ayında iflas başvurusunda bulunmak zorunda kaldı. Milyarlarca dolar borca ​​batmış bir başka isim olan JCPenney de Mayıs ayında iflas başvurusunda bulundu. Bir zamanlar Abraham Lincoln ve John F Kennedy’yi müşterileri arasında sayan saygıdeğer takım elbise perakendecisi Brooks Brothers, Temmuz ayında da aynısını yaptı.

Ekonomik Analiz Bürosu’nun ön tahminine göre, artan iflaslarla ilgili en son veriler, ABD ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde yıllıklandırılmış rakamla yüzde 32,9 ile 1940’lardan bu yana en keskin düşüşünü gerçekleştirdi.

Bazı işletmeler Mayıs ve Haziran aylarında yeniden açılmaya çalıştı, ancak birkaç ABD eyaletinde koronavirüs vakalarında ve ölümlerde son zamanlarda yaşanan alevlenme, iyileşmeyi durdurduğu için bu işletme sahiplerini tekrar kapanmaya zorladı.

New Generation Research’ten Bay Schlafman, “Bunu söylemek bana acı veriyor, ancak Amerika’da iflas büyüyen bir sektör” dedi.

ABD’de milyon dolarlık iflas dalgası büyüyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Dünya genelinde en yaygın fiyat referansı olarak kullanılan Brent türü ham petrolün varil fiyatı, geçen yılın ilk yarısında ortalama 66 dolarken, bu yılın aynı döneminde yüzde 40 düşüşle ortalama 39,5 dolara geriledi ve şirketlerin bilançolarını olumsuz etkiledi.

AA muhabirinin 12 petrol firmasının bilançolarından derlediği verilere göre, Amerikalı ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips, Halliburton, Schlumberger, Baker Hughes ile Hollandalı Royal Dutch Shell, İngiliz BP, Fransız Total, İtalyan Eni, Rus Rosneft ve Norveçli Equinor’un toplam zararı bu yılın ilk yarısında 80 milyar dolar oldu. Bu firmalar geçen yılın ilk 6 ayında toplam 46,5 milyar dolar net kar elde etmişti.

Aynı dönemde, söz konusu şirketlerin toplam geliri 240 milyar dolar (yüzde 37,8) düşüşle 395 milyar dolara geriledi. Firmalar, geçen yılın ocak-haziran döneminde toplam 635 milyar dolar gelir sağlamıştı.

Yılın ilk yarısında petrol devleri arasında en fazla zarar eden şirket, 21,2 milyar dolarla İngiliz BP oldu. Bu şirketi 18,1 milyar dolar zararla Hollandalı Royal Dutch Shell ve 10,8 milyar dolar zararla ABD’li Schlumberger izledi.

Petrol devlerinin ilk yarıdaki zararı 80 milyar dolar yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Adını bulunduğu bölgedeki körfezden alan ve Fortune 500 listesinde de yer alan şirketin 900 milyon dolarlık bir DIP finansmanı görüşmelerini sürdürdüğü iddia edilirken mevcut bazı borçlarını çevirmek için kreditörlerle çalıştığı ve bunu da iflas kredisine dahil ederek toplam 2 milyar dolarlık finansman yaratmaya çalıştığı belirtildi. Oklahoma merkezli Chesapeake’in mali raporlarına göre şirketin toplam borcu ise 9 milyar dolardan fazla.

Kaynakların aktardığına göre, görüşmelerin tamamlanmasının ardından Chapter 11 mevzuatı kapsamında iflas başvurusunun perşembe günü veya gelecek hafta yapılması planlanıyor.

Yaklaşık 2 bin 500 çalışanı bulunan Chesapeake’in, pazartesi günü yapması gereken borç faiz ödemesini yapamadığı söylenirken 1 Temmuz’da vadesi gelen yeni bir borcun daha olduğu belirtiliyor.

Şirket, mayıs ayında yaptığı açıklamada, iflas koruma başvurusu yapabileceğini söylemiş ve operasyonlarına devam edebilme becerisine dair ciddi bir endişe olduğu belirtiliyordu.

Kaya gazı ve petrolü çıkarma konusunda uzmanlaşan Chesapeake, 1989 yılında kurulmuş ve 1993 yılında halka arz edilmişti. Aralık 2019’da 190 dolardan işlem gören Chesapeake hisseleri, petrol fiyatlarındaki sert düşüş ve koronavirüs salgın sonrası 18 dolara indi.

Enerjide ilk küresel iflas yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Açıklamada, kredi derecelendirme kuruluşunun mart ayındaki brent petrolün varil fiyatına ilişkin tahmininin 50-70 dolar seviyelerinde olduğu fakat son dönemdeki gelişmeler ışığında bu tahminin bu yıl için 35 dolara, gelecek yıl için ise 45 dolara çekildiği belirtildi.

Açıklamada değerlendirmelerine yer verilen Moody’s Kıdemli Analisti Alexander Perjessy ise “2020 yılında küresel ekonomide, bütün gelişmiş ekonomilerde şu anda daha derin bir resesyonun gerçekleşmesini bekliyoruz. Özellikle seyahatlerin azalmasıyla petrol talebindeki düşüş tahminlerimizin ötesinde.” yorumunu yaptı.

Düşük fiyatlar petrol ihracatçısı ülkeleri baskılayacak yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Dünyanın en büyük petrol üreticisi ve tüketicisi ABD’de, düşük petrol fiyatları nedeniyle sektörde 200’den fazla şirket iflas ederken, gelecek yıl da devam etmesi beklenen bu süreçte endüstrinin kayıplarının şimdiden milyarca doları bulduğu hesaplanıyor.

Houston Üniversitesi Enerji Ekonomisti Ed Hirs, bankalar ve yatırımcılardan yeni kredi çıkmamasının petrol endüstrisinde faaliyet gösteren birçok şirketi iflasa sürüklediğini söyledi.

ABD’li şirketlerin Covid-19 salgınından önce sondaj programlarını önemli ölçüde azalttığı bilgisini paylaşan Hirs, “Petrol sahalarında faaliyet gösteren çalışanlar işlerini ilk kaybedenler oldu. Yaklaşık 70 bin çalışanın işini kaybettiği tahmin ediliyor.” dedi.

Hirs, ABD petrol endüstrisinin görünümü ve kısa dönem ham petrol üretimine ilişkin gösterge kabul edilen petrol sondaj kulesi sayısının 9 hafta üst üste düşüş göstererek bu dönemde 425 adet azaldığını ve 9-15 Mayıs haftasında 258’e gerileyerek Temmuz 2009’dan bu yana en düşük seviyesini kaydettiğini aktardı.

Merkezi Teksas’ta bulunan uluslararası hukuk firması Haynes and Boone’un raporuna göre, aynı dönemde ABD petrol endüstrisindeki firmaların toplam borcu yaklaşık 130 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

ABD’nin Teksas eyaleti, ilk çeyrekte 98 şirketle ülkenin en çok iflas açıklayan petrol firmasına sahip olan bölgesi olarak öne çıkıyor. Bunu, iflasını açıklayan 12 şirketle Colorado, 11 şirketle Louisiana, 10 şirketle New York ve 6’şar şirketle Oklahoma ile California eyaletleri takip ediyor.

Norveç merkezli bağımsız enerji araştırma kuruluşu Rystad Energy’nin raporunda ise petrol fiyatlarının ortalama 30 dolar seviyesinde seyretmesi durumunda, gelecek yıl ABD’de 170 şirketin daha iflas edebileceği uyarısında bulundu.

ABD petrol endüstrisinde 200’den fazla şirket iflas etti yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Suudi Arabistan’ın batılı ülkelerle ilişkilerinin geleceği İngiliz The Guardian gazetesinin de gündeminde. Gazetede yayımlanan bir haberde, Körfez ülkelerinin, gelirlerinin azalmasıyla daha fazla silah alamayacağı hatta mevcut anlaşmalardan da vazgeçebileceği yorumu yapıldı.

Suudi Arabistan milli gelirinin yüzde 8’ini silahlanmaya ayırıyor. 2019’da milli gelirlerine oranla silah harcamaları ise şöyle; Suudi Arabistan yüzde 8 (62 milyar dolar), Rusya yüzde 3,9 (65,1 milyar dolar), ABD yüzde 3,4 (732 milyar dolar), Hindistan yüzde 2,4 (71,1 milyar dolar), Çin yüzde 1,9 (261 milyar dolar).

Dünyanın 5. büyük silah alıcısı Suudiler, başta İngiltere ve ABD’den silah ve askeri eğitim satın alıyor. Birleşik Arap Emirliklerinde ise harcamalarına dair verileri paylaşmadığı için etkinin ne kadar büyük olacağı kestirilemiyor. Körfez ülkelerinin gelirlerinin azalması mevcut anlaşmalarla ilgili de soru işaretleri yaratıyor.

Uzmanlar bu ülkelerin daha fazla silah satın alamayacağı, hatta mevcut anlaşmalardan vazgeçeceği ya da erteleyeceği değerlendirmesinde bulunuyor.

Emekli CIA çalışanı Orta Doğu uzmanı Bruce Riedal, “şüphesiz bu bir dönemin sonu” yorumunu yaptı.

Küresel silah ticareti ve yolsuzluk uzmanı Andrew Feinstein ise Suudi Arabistan’ın Batılı ülkelerle silah satışı üzerine ilişkilerini geliştirdiğine dikkat çekti, “Suudiler 1 numaralı silah alıcısı olmazsa batılı ülkelerden destek de alamayacaktır” diyerek ilişkilerinin bozulabileceğini işaret etti.

Geliri petrole dayanan ülkelerde yeni dönem yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.