İngiltere’den gönderilecek göçmenler için tesisler açıldı

Ruanda Hükümeti, İngiltere’den gönderilecek göçmen ve sığınmacıların yerleştirileceği üç tesisin açılışını yaptı. Basın açıklaması yapan Ruanda Hükümet Sözcü Yardımcısı Alain Mukurarinda, göçmenleri ağırlamak için hazırlıkların sürdüğünü ve bu ayın sonuna doğru ilk grubu beklediklerini duyurdu.. Mukurarinda, “İlk göçmenlerin Ruanda’ya varış tarihi henüz belli değil. Yaklaşık 50 kişiden oluşan ilk grubun muhtemelen önümüzdeki birkaç hafta içinde geleceğini düşünüyoruz” diye konuştu. Göçmenlerin, Hope Hostel, Desire Otel ve Hallmark rezidanslarında ağırlanacağı açıklandı. Mukurarinda, “İngiltere’ye kaçak giren göçmenlerin yanı sıra aileler, bekarlar ve yaşlılar dahil olmak üzere tüm kategorilerdeki insanları bekliyoruz ve bu yüzden onları ağırlamak için farklı tesisler hazırladık.” dedi.

5 yıl ağırlanacaklar

Göçmenleri hapsetmeyeceklerini ve sadece ev sahipliği yapacaklarını söyleyen Mukurarinda, göçmenlerin seyahat haklarının olduğunu aktardı. Mukurarinda, “Göçmenler ve sığınmacılar, tıpkı Ruandalılar gibi hareket özgürlüğüne sahip olacaklar” ifadesini kullandı. İngiltere ile imzaladıkları sözleşmeye göre, göçmenlerin 5 yıl boyunca tesislerde ağırlanacağını, daha sonra iltica başvurusu yapma hakkına sahip olacakları açıklandı. İngiltere ve Ruanda, İngiltere’de yaşa dışı olarak bulunan göçmen ve sığınmacıları Ruanda’ya göndermek için 14 Nisan’da Göç ve Ekonomik Kalkınma Ortaklığı anlaşması imzalamıştı.

İngiltere göçmen ve sığınmacıları Ruanda’ya gönderiyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Fransa’da eski Cumhurbaşkanı François Mitterrand dönemindeki hükümete, Ruanda’da Tutsilere karşı soykırım yapılacağına dair bilgi verildiği ortaya çıktı. Mitterrand hükümetine giden bilgiler belgelerle ortaya kondu. Belgelerin Ulusal Arşivler Dairesi’nde saklandığı bildirildi. Fransız gazetesi Le Monde’nin yayınladığı yeni belgelere göre, Ruanda’da soykırım yapılacağı yolunda düzenli bilgiler Mitterrand yönetimine sürekli bildirilmiş. Ortaya çıkan belgeler, François Mitterrand yönetiminin 1990’dan 1994’deki soykırıma kadar, Ruanda’daki Hutu rejimine silah ve siyasi destek verdiğini de bir kez daha kanıtlıyor. Ortaya çıkan delillere göre, dönemin Fransız hükümeti Ruanda’daki giderek kötüye giden durumu yakından izlediği halde hatta sivillere yönelik katliamları da gördüğü halde yapılan soykırımı durdurmadı. Üstelik Fransa yönetimi Ruanda Soykırımı yapılırken sivillerin canavarca katledilmesine göz yumdu. Sivillere yönelik yapılan soykırıma çanak tuttu.

“Fransa Ruanda Soykırımı sırasında silah tedarik ediyordu”

Le Monde yayınladığı haberde şunları kaydetti: “Soykırım beklenmeyen bir fırtına değildi, hazırlıkları adım adım yapılıyor, nefret ideolojisinin ortamı yaratılırken, silahlar da içinde olmak üzere tümü lojistik araç ve gereçler tedarik ediliyordu.” Kamuya açılan belgelerde Jacques Pelletier isimli bakanın Mitterand’a Ruanda’da kötüye giden durumla ilgili endişesini dile getirdiği mektup yer alıyor.

Ruanda Soykırımı Fransa’nın tarihinde bir utanç sayfası

Doğu Afrika ülkesi olan Ruanda, 1994 yılında Fransa’nın desteğiyle bir iç savaşa sürüklendi. Ruanda’da büyük bir soykırım gerçekleşti. Saldırılar Hutu milliyetçilerinin Tutsileri aşağı melez ırk olarak görmesiyle başladı. Saldırı esnasında ölenler için kılını kıpırdatmayan Fransa daha sonra “Ruanda’da katliam, soykırım var ve biz bunu durduracağız” dedi ve ülkenin meşru hükumeti olan Hutu gücüne soykırımı durdurması için silah yardımında bulundu ve adeta soykırıma çanak tuttu. Üstelik bu da yetmezmiş gibi ülkenin batısına asker indirdi ve o bölgeyi kendi kontrolüne aldı. Bölgeye “Turkuvaz” adı verildi. Buraya kimsenin girmesine izin vermeyen Fransa, içeride de katliamın devam ettirdi. Hutular, Fransa koruması altında katliam devam etti. Hutu ordusu Fransa hükümeti tarafından silahlandırıldı. Fransa böylece Tutsilere son darbeyi vurdu. Irkçı saldırılar, dakikada 6, yüz günde yaklaşık bir milyon insanın soykırıma kurban gitmesine sebep oldu. Soykırımdan sadece 300 bin kişi kurtulabildi. 250 bin kadına tecavüz edildi. Yüzbinlerce insan hayatına engelli olarak devam etti. Milyonlarca insan da ülkesinden göç etmek zorunda kaldı.

Fransa, Ruanda Soykırımı gerçekleşmeden önce uyarıldı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Yerel yetkili Richard Gasana, gazetecilere yaptığı açıklamada, ülkenin Gatsibo bölgesinde eski Murambi Valisi Jean Baptiste Gatete’nin emriyle öldürülen soykırım kurbanlarının olduğu bir toplu mezarın keşfedildiğini belirtti.

Gasana, soykırım sırasında Kiziguro Katolik Kilisesi’ne sığındıktan sonra buradan çıkarılarak öldürülen kurbanların mezarlarının yaklaşık 30 metre derinlikte olduğunu ve kazı çalışmalarının 3 hafta sürmesinin beklendiğini dile getirdi.

Murambi bölgesinin valiliğini 1987-1993 yıllarında yapan ve sonrasında bölgedeki siyasi etkinliğini sürdüren Gatete, Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından yargılanmış ve 40 yıl hapse mahkum edilmişti.

Resmi rakamlara göre, ülkede 2018-2019 yıllarında yaklaşık 118 bin soykırım kurbanının kalıntılarına ulaşıldı.

Ruanda’da 1994’te Hutular, dönemin Devlet Başkanı Juvenal Habyarimana’nın uçağının düşmesinden sorumlu tuttukları Tutsilere karşı soykırım başlatmıştı. Ülkede 100 gün süren katliamda 800 binden fazla Tutsi hayatını kaybetmişti.

Ruanda’da 5 bin kişilik toplu mezar bulundu yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Mahkemenin aldığı kararda, “Kamu yararı açısından haklı sınırlamalar olabileceği” gerekçe gösterilerek, araştırmacı François Graner’in Ruanda soykırımı dönemine ait Fransa Cumhurbaşkanlığı arşivlerinin açılması talebi reddedildi.

Graner’in de üyesi olduğu Fransa’nın Afrika politikaları ve Ruanda soykırımındaki rolü hakkında akademik çalışmalar yapan Survie Derneği, kararın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) götürüleceğini açıkladı.

Dernek, verilen kararın hukuki olmaktan ziyade siyasi bir özellik taşıdığını, bunun soykırım dönemine ait 10 bin sayfadan fazla belgenin 50 yıl boyunca erişime kapalı tutulması anlamına geldiğini belirtti.

Fransa’da 2015’te, eski Cumhurbaşkanı François Hollande tarafından soykırım dönemine dair Elysee Sarayı’ndaki bazı arşivlerin açılması kararlaştırılmıştı. Ruanda soykırımı dönemine dair arşivler üzerindeki “devlet sırrı” yasağının kaldırılmasına rağmen, dönemin Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand tarafından ikinci bir yasağın konulduğu ve bu nedenle arşivlere erişilemediği belirtiliyor.

Ruanda’da 1994 yılında 800 binden fazla kişinin ölümüyle sonuçlanan soykırımda Fransa’nın oynadığı rol uzun süre tartışılmış, Fransa yönetiminin taraflara silah temin ettiği ve soykırım uygulayan Hutuları eğittiği iddia edilmişti.

Ruanda’da dönemin Fransa Genelkurmay Başkanı Jacques Lanxade ile emekli generaller Christian Quesnot, Jean-Pierre Huchon ve Jean-Claude Lafourcade’nin de aralarında bulunduğu 20 üst düzey komutan hakkında soruşturma başlatılmıştı.

Haziran ayında da, gazeteci Patrick de Saint-Exupery, soykırım sırasında “Turkuaz Operasyonu” adı altında 2 bin 500 Fransız askerinin soykırımın önüne geçmek için bölgeye gönderildiğini belirterek, bu askerlere verilen gizli emirle soykırım yapan Hutuları yeniden silahlandırmalarının istendiğini kaydetmişti.

1994’te çoğunluğu Tutsilerden olmak üzere bir kısım ılımlı Hutuların da içinde bulunduğu 1 milyona yakın insan, 100 gün içinde vahşice katledildi.

Ruanda’da askeri kuvvetlerini konuşlandıran Birleşmiş Milletler (BM) de, mevcut kadrolarını bölgeden çekerek insanları ölüme terk etmekle suçlandı.

Katolik Kilisesi, soykırımda oynadığı rol nedeniyle Ruandalılardan özür dilemişti.

Fransa’nın kamu yararı 1 milyon Ruandalı’dan daha değerli yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Aşırıcı Hutu milislerinin 1994 yılında yaklaşık 800 bin Tutsi ve ılımlı Hutu’yu öldürdüğü soykırım hakkındaki yazılarıyla bilinen gazeteci Patrick de Saint-Exupery, “XXI” dergisi için yazdığı “Afrika’daki suçlarımız” başlıklı makalede, Fransız arşivlerine dayanarak Fransa’nın Ruanda’daki soykırımı işleyenlere yardım ettiğini ileri sürdü. Makalesinde, soykırım sırasında “Turkuaz Operasyonu” adı altında 2 bin 500 Fransız askerinin soykırımın önüne geçmek için bölgeye gönderildiğini anımsatan Saint-Exupery, bu askerlere verilen gizli emirle soykırım yapan Hutuları yeniden silahlandırmalarının istendiğini kaydetti.

İddialarını eski Cumhurbaşkanı François Hollande’ın Nisan 2015’te Ruanda ile ilgili arşivlerin açılması talimatıyla 80’den fazla belgeyi inceleyen bir yetkiliye dayandıran Saint-Exupery, Hutuları silahlandırma talimatının, dönemin Cumhurbaşkanı François Mitterand’ın Genel Sekreteri Hubert Vedrine’in yazılı emriyle verildiğini bildirdi. Saint-Exupery, emrin 17 Mayıs 1994’te Ruanda’ya silah ambargosu uygulanmasıyla ilgili Birleşmiş Milletler kararının ardından verildiğini de kaydetti.

Ruanda Soykırımı’na Fransa destek olmuş yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.