Hollanda ordusunun, Endonezya Ulusal Devrimi yaşanırken şiddet kullandığı kanıtlandı. Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Endonezya’nın bağımsızlık savaşı esnasında Hollanda ordusunun “sistemli ve aşırı şiddet uygulamadığını” kabul ederek yaşananlardan dolayı özür diledi. Rutte, Hollanda hükümetinin, Endonezya’nın 1945-1950’deki bağımsızlık savaşı sırasında Hollandalı askerlerin şiddet eylemlerine müsamaha gösterdiğini savunan raporla ilgili basının sorularını yanıtladı. Başbakan Rutte, “Bugün Hollanda hükümeti adına, bizim tarafımızdan gelen sistemli ve aşırı şiddet için Endonezya halkına en derin özürlerimi sunuyorum” ifadelerini kullandı. Rutte, daha önceki hükümetlerin bu konuya kayıtsız kaldığını söyleyerek tekrar özür diledi. Rutte, “Ayrıca, uygun şekilde davranan savaş gazileri de içinde olmak üzere Hollanda’da Endonezya’daki sömürge savaşının sonuçlarıyla yaşamak zorunda kalan herkesten de özür dileriz” diye konuştu.
Hollanda ordusu işkence yaptı
Hollanda Kraliyet Dil, Coğrafya ve Etnoloji Enstitüsü (KITLV), Hollanda Askeri Tarih Enstitüsü (NIMH) ve Savaş, Holokost ve Soykırım Enstitüsü (NIOD), ortak bir çalışma yaptı. Hollanda askerlerinin Endonezya’nın 1945-1950’deki bağımsızlık savaşı sırasındaki “sistematik şiddet eylemleri” konuşuldu. Araştırmadaki verilere yönelik video konferans yöntemiyle toplantı yapıldı. Toplantıda, Hollanda hükümetinin söz konusu şiddet eylemlerini görmezden geldiği söylendi. Araştırmacılar, Hollandalı askerlerin Endonezyalılara uyguladığı şiddetin yaygın ve kasıtlı olduğunu belirtti. Hollanda hükümetinin askeri, idari ve adli makamlarca yeterli soruşturmayı yapmayarak şiddet eylemlerine müsamaha gösterdiği vurgulandı. Araştırmacılar, Endonezya’nın bağımsızlık mücadelesi yaşanırken görevde olan Hollandalı siyasetçi, bürokrat, askeri personel, adli makamlar ve güvenlik güçlerinin şiddet eylemlerinden haberdar olduğunu söyledi. Uzmanlar, Hollandalı askerlerin savaş sırasında sık ve yaygın şekilde şiddete başvurduğunu belirtti. Yargısız infazlarda bulunduklarını, öldürme, tecavüz ve işkence eylemleri gerçekleştirdiklerini dile getirdi. Ayrıca askerlerin gayriinsani şartlarda tutuklama yaptığını ifade etti.
“Bulgular sürpriz değildi”
Hollanda İtibar İadesi Komitesi (The Committee of Dutch Debts of Honor (KUKB)) Başkanı Jeffry Pondaag, araştırmayla ilgili yerel medyaya açıklamalarda bulundu. Bulguların sürpriz olmadığını söyledi. Pondaag, Hollanda‘nın kendini açıkça savaşın sorumlusu ilan etmedikçe bu tür bulguların haber niteliği taşımadığını belirtti. “İki tarafın savaştığı her yerde karşılıklı şiddet ve suçlamalar olur. Fakat burada sadece Hollanda’nın sorumluluğundan bahsediliyor.” dedi.
