Türkiye’nin tüm uyarılara rağmen bağımsızlık referandumunda ısrar eden Mesud Barzani bölgesel yönetim liderliğinden de oldu. İsrail ve ABD’ye güvenen Barzani veda konuşmasında hayal kırıklığını açıkladı.
1 Kasım’da Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) başkanlığını bırakacağını bir mektupla parlamentoya ileten böglesel yönetimin başkanı Başkanı Mesud Barzani, akşam saatlerinde televizyondan bir konuşma yaptı.
Başkan Mesud Barzani, Irak ordusu ve çoğunluğu Şii milslerden oluşan Haşdi Şabi güçlerinin ABD’nin silahlarıyla Kürtlerin kontrolündeki bölgelere ‘saldırdığını’ savunurken, “ABD buna neden sessiz kaldı?” diye sordu, “Dağlarımız dışında kimse Kürtlerin arkasında durmuyor” yorumunu yaptı.
Reuters’ın aktardığın konuşmaya göre Barzani, “Kerkük için iyi bir hazırlık yapmıştık. Maalesef 16 Ekim gecesi bu büyük ihanet gerçekleşti. Biz kan akmasın diye uğraşırken Haşdi Şabi ve Irak güçleri ilerlemeye devam etti.” suçlamasını yaptı.
Bağımsızlık referandumunu Bağdat ile sournlara ‘barışçıl bir çözüm bulmak’ için düzenlediklerini savunurken, Bağdat hükümetini referandumunu ‘bahane ederek Kürtlere saldırmakla’ suçladı. Kürt lider, “Irak artık Kürtlerin haklarına inanmıyor” yorumunu yaptı.
Barzani: Bundan böyle hayatıma peşmerge olarak devam edeceğim
Barzani, gün içinde kapalı oturum düzenleyen IKBY Parlamentosu’na bir mektup gönderip, 1 Kasım’da görevi bırakacağını belirtti. Kürt lider, görev süresinin uzatılması gibi bir kararı kabul etmeyeceğini ifade etti.
IKBY Parlamento Başkan Yardımcısı afer Emniki’nin okuduğu mektupta Barzani, “1 Kasım’dan görevlerimi yerine getirmeyeceğim. Görev süremin herhangi bir şekilde uzatılmasını reddediyorum. Ben Mesud Barzani, bundan böyle hayatıma peşmerge olarak devam edeceğim ve Kürt hakları için mücadele edeceğim” ifadelerini kullandı.
Barzani, Kürdistan Başkanlığı Yasası’nın değiştirilmesi ya da başkanlık dönemini uzatılması kabul edilemez” diye devam ediyor.
Mektubun parlamentoda okunmasının ardından milletvekilleri Barzani’nin istifasını onayladı.
Milletvekilleri yapılan oylamada başkanlık makamının dondurulması yönünde karar alırken, Barzani’nin IKBY’nin Yüksek Siyaset Konseyi Başkanlığı görevinde kalmasına da onay verdi.
Oturumda bölgesel ve başkanlık seçimlerinin 8 ay ertelenmesi de kararlaştırıldı.
Daha önce bu iki seçimin de 1 Kasım’da yapılması planlanmış ancak Kerkük vilayetinin Bağdat yönetiminin kontrolüne geçmesinin ardından seçimler ertelenmişti.
Milletvekillerinin oturumu sürerken, Barzani’nin istifasına karşı çıkan protestocular Erbil’deki parlamento binasını bastı. Reuters haber ajansının görgü tanıklarına dayandırdığı habere göre parlamento binasında silah sesleri duyuldu.
Ajansın haberine göre parlamentoya zorla girenler peşmerge olduklarını iddia etti.
Görev süresi 2013’te doldu
IKBY’nin seçimle göreve gelen ilk başkanı olan Barzani’nin 2013’te biten görev süresi önce 2 yıl uzatılmış ardından 2015’te bir kez daha 2 yıllık görev uzatımına gidilmişti. O dönemde parlamentonun faaliyetleri askıya alınmıştı.
Referandum sonrası eleştiriler
Barzani’nin inisiyatifiyle 25 Eylül’de IKBY’de yapılan ve referandumuna katılan seçmenlerin yaklaşık yüzde 93’ü bağımsızlığa “Evet” demişti.
Irak hükümetinin “yasa dışı” olduğu gerekçesiyle tanımadığı referanduma katılım oranı ise yaklaşık yüzde 43 olmuştu.
Referandumdan 3 hafta sonra Irak ordusu ve Şii Haşdi Şabi milisleri Kerkük vilayetinde operasyon başlatmış, peşmerge güçleri geri çekilmişti.
Vilayette kontrolün Irak hükümetine geçmesinin ardından IKBY Başkanı Mesud Barzani özellikle muhaliflerince eleştirilmişti.
Bölgede ana muhalefet partisi konumundaki Goran (Değişim) Hareketi, Kerkük vilayetinin kontrolünün Bağdat’a geçmesinin ardından Barzani’nin istifasını istemişti.