Analist Paul Melly, Afrika devletlerinin silahlı gruplarla savaşmak için, dünyadaki çeşitli çatışmalarda etkili olduklarını kanıtlayan Türk İHA’larından giderek daha fazla edinmeye yöneldiğini yazdı. İngiltere merkezli BBC gazetesi Afrika’nın Türk SİHA’larına olan ilgisine dair haber yayınladı. Haberde, “Ukrayna, Rusya’nın işgaline karşı ilk mücadelesini hızlandırırken ve Batı’dan ağır topçular ve roketatarlar gelmeye başlamadan çok önce, Kiev hükümetinin halihazırda konuşlandırabileceği ve kullanabileceği güçlü bir silah vardı: Bayraktar TB2 SİHA.” denildi.

Afrika devletleri için sevkiyat sürüyor

Türk yapımı Bayraktar TB2 SİHA, 2020 Dağlık Karabağ savaşında Azerbaycan’ın Ermeni zırhlı kuvvetlerini yenmesine ve geniş toprakları geri almasına yardım etmedeki etkinliğini zaten kanıtlamıştı. BBC haberinde SİHA’ların başarısının kıtaları aştığını yazdı. Ancak SİHA’nın yeteneklerinin hayranları Doğu Avrupa ve Kafkasya ile sınırlı değil.

Son haftalarda, Burkina Faso’dan güneye hareket eden cihatçı savaşçıların sızmasını engellemek için mücadele eden Batı Afrika eyaleti Togo’ya teslim edilen Bayraktar TB2’lerin bir sevkiyatı görüldü. Mayıs ayında Nijer, Sahra Çölü’nün güneyindeki Sahel bölgesinde ve Çad Gölü çevresindeki isyancı gruplara karşı askeri operasyonları için bu çok yönlü ve uygun fiyatlı dronlardan yarım düzine satın aldı.

Diğer Afrikalı müşteriler Etiyopya, Fas ve Tunus’u içerirken, Angola da ilgilerini dile getirdi. Ancak Türklerin bu güçlü gözetleme ve saldırı silahlarını kıtada ilk kullanan ülke, 2019’da doğudaki isyancıları püskürten, BM tarafından tanınan Libya hükümetiydi. Afrikalı alıcılar, Türk SİHA’ları ile özellikle daha fakir ülkeler için, insanlı jetlerden oluşan geleneksel bir hava saldırı kuvveti geliştirmek için gereken ekipman ve yıllarca elit eğitimi için gereken büyük maliyet olmadan önemli hava gücü geliştirme şansı sağlıyor.

Türk SİHA’ları cazibe odağı

Sahel’in çalılık arazisinde tecrit edilmiş ordu ve jandarma karakollarına, sınır geçişlerine ve sivillere pusu kuran ve sürpriz saldırılar düzenleyen yüksek motivasyonlu ve hareketli cihatçı militan gruplarını dizginlemek gibi karmaşık bir zorlukla karşı karşıyalar. İşte bu nedenle Türk SİHA’ları, özellikle de Nijer ve Togo gibi devletler için özel bir cazibe odağı. Ayrıca, halkın eski sömürge gücü Fransa’ya güvenleri çok azalmışken hem Togo hem de Nijer için Türkiye ile tedarik ortaklığı aynı zamanda siyasi açıdan da faydalı.

Ankara’nın bakış açısına göre de çekici şeyler var: “İHA diplomasisi” ve askeri ortaklık, Erdoğan’ın Sahra’nın güneyindeki dış politikasında önemli bir araç haline geldi ve havaalanları /altyapı inşası ile diğer kilit önemdeki konuların gelişimine de önemli avantaj sağladı.

Afrika devletleri neden Bayraktar TB2 satın alıyor? yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Fransız kanalı BFM TV, Bayraktar TB2‘yi Ukrayna için “güçlü müttefik” şeklinde tanımladı. Türk yapımı SİHA’ların tüm dünyada başarılara imza attığı belirtilerek Kızılelma konseptine dikkat çekildi. Fransa basınından BFM TV, “Ukrayna, Rusya’ya karşı yıpratma savaşında güçlü bir müttefik buldu: Bayraktar TB2 SİHA.” dedi.

Fransız TV kanalı: 3 yıl boyunca sipariş defteri dolu

Fransız TV kanalı, “Türkiye’de üretilen Bayraktar, şimdi tüm dünyada eşi benzeri olmayan bir başarıya imza atıyor. Baykar’ın genel müdürü (Haluk Bayraktar) 22 farklı ülke ile sözleşmeleri olduğunu söylüyor.” ifadeleri kullanıldı. Tasarım kapasitesinin Bayraktar TB2‘ler için ayda 20 adede çıkarıldığı, önümüzdeki üç yıl boyunca sipariş defterinin dolu olduğu belirtilerek, “Şirket, doğrudan Ukrayna’da bir fabrika kurmayı umuyor.” notuna yer verildi. Söz konusu insansız hava aracının düşük maliyetli olduğu ve Rus askeri noktalarında hasara yol açtığına da vurgu yapıldı.

BFM TV, Haluk Bayraktar’ın, “Ukrayna’yı stratejik ortağımız olarak görüyoruz. Ukrayna’yı destekleyen mühendislik teknik ekibimiz var. Aynı zamanda Ukrayna’yı bir üretim üssü haline getirmek istiyoruz.” şeklindeki açıklamalarını izleyicilerine aktardı.

“Baykar iki tip drone üretiyor: TB2 ve Akıncı” bilgisinin paylaşıldığı haberde; “Şimdi 2023 için planlanan Kızılelma adlı yeni ve daha etkileyici bir model üzerinde çalışıyorlar. Ukrayna Savunma Bakanı’na göre, Kiev, Rusya’ya karşı savaşın başlamasından bu yana 50 TB2 SİHA aldı.” açıklamasına yer verildi.

Bayraktar TB2 özelliklerini de ayrıca sıraladılar. “Bayraktar TB2, 20 saatten fazla otonomluk sunuyor. Saatte 250 kilometre hızla hareket ediyor ve 6 bin 800 metre yükseklikte uçuyor. 150 kilometrekarelik bir menzili kapsıyor. 4 adet lazer güdümlü füze taşıyabilme kapasitesine sahip. Liste fiyatı 4 milyon dolar civarında.”

Fransız kanalı Türkiye’nin SİHA gücünü konuşuyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Ukrayna için Litvanya hükümeti geçen ay sonunda yardım kampanyası başlattı. Ukrayna’ya bağışlanmak üzere Bayraktar TB2 satın alacaklarını duyurmuştu. Bunun üzerine bağış kampanyasında 6 milyon avroya yakın para toplandı. Türkiye ve Bayraktar üreticisi Baykar şirketi, SİHA’nın karşılıksız verileceğini ve toplanan paranın Ukrayna’ya insani yardım için kullanılmasını istedi.

Ukrayna için destek veren Türkiye’ye teşekkür

Litvanya Savunma Bakanı Arvydas Anušauskas Facebook hesabından, Türkiye’nin Litvanya halkının Ukrayna’ya yardım etme arzusundan etkilendiğini yazdı. Bakan, beklenmedik bir şekilde Türkiye ve üretici firmanın Temmuz’dan önce hazır olacak şekilde Litvanya’ya en son model bir Bayraktar TB2 hediye edeceğini belirtti ve Türkiye’ye teşekkür etti. Bakan toplanan bağışın 1,5 milyon avroluk kısmının Savunma Bakanlığı’nın SİHA’ları silahlandırmak için kullanacağını, 4,4 milyon avronun ise Ukrayna’ya insani yardım için bağışlanacağını ekledi.

Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar da, Litvanya Milli Savunma Bakanı’nın tweetini alıntılayarak, “Gerçek Dostluk” mesajını paylaştı. Bodnar, ayrıca Baykar Teknoloji’nin tweetini alıntılayarak, Bayraktar kardeşlere de teşekkür etti.

SİHA almak için yardım kampanyasını başlatan gazeteci ve aktivist Andrius Tapinas da Facebook hesabından, Türkiye’nin süreci hızlandırma sözü verdiğini ve SİHA’nın üç hafta içinde hazır olabileceğini yazdı.

Litvanya’da, bazı bölgeleri Rusya işgali altındaki Ukrayna’ya göndermek üzere, Bayraktar TB2 SİHA alınması için düzenlenen bağış kampanyasında üç günde 5 milyon avro toplanmıştı.

Ukrayna son yıllarda Türkiye’den 20’den fazla Bayraktar TB2 SİHA satın almıştı. Son olarak 27 Ocak’ta 16 tane daha sipariş vermiş, bu siparişler Mart ayı başında Ukrayna’ya teslim edilmişti.

Hangi ülkelerde Türkiye yapımı İHA bulunuyor?

Türkiye’nin İHA satışları her geçen gün artıyor. İhracat verilerinde ticaret anlaşmalarında satılan İHA sayısına dair özel bir bilgi içermese de 15’ten fazla ülkenin Türk yapımı Bayraktar ve TAI araçları sipariş ettiği tahmin ediliyor.

Suriye, Libya ve daha yakın zamanda Dağlık Karabağ’daki çatışmalarda etkili olduğunu kanıtlayan Bayraktar TB2 özellikle talep görüyor.

Eylül 2020’de başlayan ve 44 gün boyunca Ermenistan ve Azerbaycan arasında devam eden çatışmalarda Azeri kuvvetleri, Ermenistan’ın askerlerini, askeri araçlarını, topçularını ve hava savunma sistemlerini Türk yapımı insansız hava araçlarıyla hedef aldı. Araçlar Azerilerin tartışmalı bazı bölgelerdeki kontrolü yeniden kazanmalarına yardımcı oldu.

Geçen yıl Mayıs ayında Polonya Savunma Bakanı, Türkiye’den 24 SİHA alacaklarını söyledi; böylece bunu yapan ilk NATO üyesi oldu.

Ukrayna için SİHA’lar ile büyük destek yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Sanayi ihracatında güçlü adımlarla ilerliyoruz. Dünya gökyüzünde parlayan milli yıldızlarımızı konuşacak. Türkiye Bayraktar TB2 SİHA’ları daha önce 15 ülkeye ihraç etmişti. Şimdi ise bu ülkelere bir yenisi daha eklendi. Bayraktar TB2 SİHA için toplam 16 ülkeyle ihracat sözleşmesi imzalanmış oldu. Ayrıca Bayraktar TB2’den sonra Türkiye’nin savunma sanayisi ihracatına TİHA’lar da katıldı. 420 bin uçuş saatini başarıyla tamamlayan Akıncı TİHA da ilk ihracat sözleşmesini aldı. Türk savunma sanayisi, ihracatta 5 yıl içinde dünyada ilk 10’a girmeyi hedefliyor. Bayraktar Akıncı Taarruzi İnsansız Hava Aracı’nın ilk ihracat sözleşmesini imzaladı. Artık ileri teknolojiyle tasarlanmış son derece güçlü savunmamız ile uluslararası arenadaki yerimiz daha da güçlü.

Hedef: En çok ihracat yapan 10 ülke arasına girmek

SAHA İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı ve Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar, sektörün 2021 performansını değerlendirdi. Türkiye’nin adım adım millileşme vizyonunun olumlu çıktıları ile karşılaştığını ifade eden Bayraktar, sektörün bu yılki en büyük başarısının bu vizyon ile gerçekleştirilen ihracat artışı olduğunu belirtti. Savunma ve havacılık sanayisi, 2021’de ilk kez 3 milyar doları aşarak rekor kırdı. 3,22 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.  Buna ek olarak Bayraktar, Türkiye’nin sanayi sektöründeki ihracatının son 15 yılda dolar bazında katlanarak arttığının altını çizdi:

“2006’dan 2021’e savunma ve havacılık sektöründe ihracat hacmimiz dolar bazında yaklaşık 7 kat büyüdü. Bu gerçekten büyük bir başarı. Türkiye’nin savunma ve havacılık ihracatının toplamı dünya savunma ihracatının yüzde 1’i mertebesinde gerçekleşiyor. Halen bu alanda toplam ihracatın yüzde 75’ini ABD, Rusya, Fransa, Almanya ve Çin gerçekleştiriyor.”

“İhracat hacmi bu trendle gelişmeye devam ederse, 5 yıl içinde Türk savunma sanayisi sektörü ihracatında ilk 10 ülke arasında olacağız. Yüksek teknoloji ihracatının sağlayacağı kilogram başına katma değer tam bağımsız ve müreffeh bir Türkiye’nin öncelikleri arasında yer alıyor. Böylece bugün savunma ithalatını yüzde 60 oranında azaltan Türkiye, sektörümüzde artan firma ve proje sayısını temel aldığımızda kısa ve orta vadede ihracat odaklı çalışmalarla önemli bir noktaya ulaşacak.” ifadelerini kullandı.

“Bayraktar Akıncı TİHA’nın ilk ihracat sözleşmesini de tamamladık. Böylece sözleşme kapsamında Bayraktar Akıncı TİHA ve yer sistemlerini 2023 yılı içinde teslim edeceğiz. Baykar, AR-GE aşamasından itibaren tüm projelerini kendi öz kaynağı ile yürütüyor. Gelirlerinin yüzde 85’ten fazlasını ihracattan elde ediyor. Böylece bu ihracat gelirleri sayesinde geliştirdiği yüksek teknolojili insansız savaş uçağı MİUS (Muharip İnsansız Uçak Sistemi) ve Bayraktar TB3 gibi platformlar için araştırma ve geliştirme kaynağı oluşturuyor. Baykar örneği sektörün irili ufaklı birçok firmasının ihracat sürecinde rol aldığı bir yolculuğu anlatıyor. Baykar’ın gerçekleştirdiği ihracat sayesinde yerli ürünlere talep artıyor. Böylece savunma ve havacılık ekosistemi kolektif bir ihracat başarısına imza atıyor. Bununla birlikte Türkiye bir yandan katma değerli stratejik ürünler geliştiriyor. Öte yandan yapılan ihracatların katma değeri yıldan yıla artıyor.”

Güçlendikçe büyüyoruz

15-20 yıl önceki Türkiye algısı ile şimdiki algı aynı değil. Çünkü Türkiye önceden mermiyi bile ithal ediyordu. Ancak şimdi zırhlı araçları, hava araçlarını, deniz platformlarını, mühimmatları, İHA ve SİHA’lar gibi önemli savunma ürünlerini yerli ve milli olarak üretiyor. Bu araçları aralarında NATO ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerin de olduğu dünyanın 169 ülkesine ihraç ediyor. Dahası yerli ürün üretmek Türkiye’nin bir vizyonu haline geldi. Bununla birlikte sanayi sektörünü giderek büyütmeyi hedefliyor.

Akıncı TİHA da ihracattaki yerini aldı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

The New York Times gazetesi Etiyopya’daki iç savaşta Bayraktar TB2 detayına dikkat çekti. Etiyopya‘da merkezi hükümete karşı isyan başlatan Tigray Halk Kurtuluş Cephesi, SİHA’larla mücadele edemeyince geri çekilme kararı aldı. Etiyopya’da merkezi hükümete karşı isyan başlatan Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) Başkanı Debretsion Gebremichael, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Gutterres’e bir mektup göndererek barış için birliklerine geri çekilmeleri çağrısı yaptığını açıkladı. 13 aylık savaşta yeni bir dönüm noktası yaşandı.

Bayraktar TB2 ile geri çekildiler

TPLF Sözcüsü Getachew Reda da birliklerin, Amhara ve Afar bölgelerinden çekildiğini duyurdu. BM, 17 Aralık’ta Etiyopya‘daki tüm taraflara, sivilleri korumak ve insan hakları ihlallerine son vermek için derhal harekete geçme çağrısı yapmıştı. Kuzeydeki isyancıların Tigray’dan sonra Amhara ve Afar eyaletlerine saldırması sonrası insani kriz daha da derinleşmişti. Etiyopya ordusu, TPLF’in işgal ettiği pek çok bölgeyi geri almaya başlamıştı.

New York Times gazetesi dönüm noktasının perde arkasını yazdı. ‘Yabancı silahlı insansız hava araçları Etiyopya iç savaşında sonucu belirledi’ başlığını kullandı. Gazetenin haberine göre, Nobel ödüllü Abiy Ahmed askerlerini ‘kahraman’ olarak selamlarken savaşın kaderini değiştiren gerçek kahramanların Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran’dan alınan İHA’lar olduğu ifade edildi.

Haberde, bir çok ülkenin ilgisini çeken Bayraktar TB2’lerin Libya ve Dağlık Karabağ’da olduğu gibi Etiyopya’da da kazanananı belirlediği ifade edildi. Bayraktar TB2 SİHA’lar Addis Ababa’ya giden otoyaldaki isyancıları ve onlara destek veren ikmal konvoylarını art arda vurduğu belirtilen haberde, New York Times’a konuşan isyancı liderlerden Tsadkan Gebretensae, “Bir keresinde gökyüzünde 10 SİHA vardı. Etkisini hayal edin, kolay hedef olduk” dedi.

Bayraktar TB2 Etiyopya’da kazananı belirledi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Türkiye’nin üretim uzmanlığı ve yerli ve milli imkanlarla geliştirdiği SİHA‘lar, askeri operasyonlarda birçok başarı elde etti. Suriye, Libya ve son olarak da Dağlık Karabağ’daki askeri operasyon başarıları dünyanın gündeminden düşmüyor. ABD ordusundan emekli Yarbay Scott Crino Kuveyt’e yaptığı ziyarette milli ve özgün Silahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA) Bayraktar TB2‘ler hakkında açıklamalarda bulundu.

Savaşların gidişatını değiştirdi

İHA ve SİHA‘ların konvansiyonel çatışmalara etkisi üzerine konuşan Scott Crino, “SİHA’ların Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki etkileri göz ardı edilemez. SİHA’lar daha gelişmiş silahlara karşı etkin bir rol üstlenerek savaşın seyrini değiştirebilecek bir teknolojiye sahip. Savaşların geleceği açısından İHA ve SİHA önemli bir konumda bulunuyor.” dedi.

Yerli imkanlarla üretilen Bayraktar TB2 SİHA’lar hakkında konuşan Crino, “SİHA kullanımına ilişkin en şaşırtıcı gelişme, geçen yıl Azerbaycan ile Ermeniler arasındaki savaşta meydana geldi. Bu savaşta, Azerbaycan’ın insansız hava araçlarını kullanması, tartışmasız zaferlerinin anahtarıydı. Ermeniler ilk başta kendilerinden emindi fakat Bayraktar TB2’ler Azerbaycanlılar tarafından kullanılmaya başlanınca havada hakimiyeti de kazanıp savaşın gidişatını değiştirdiler. Bayraktar TB2’ler Ermenistan’ın ağır zırhlılarını paramparça etti.” ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin uzmanlığı diğer ülkeler tarafından takip edilmeli

Scott Crino, “İHA ve SİHA endüstrisinde caydırıcılık ve imalat açısından en gelişmiş ülkeler hangileridir?” sorusuna yanıt verdi.

Crino yaptığı açıklamada, “Türk yapımı Bayraktar TB2 SİHA’lardan bahsetmiştim ama SİHA teknolojisinin mevcut durumunu daha iyi anlamak için tekrar değineceğim. Bayraktarlar Suriye, Libya ve Kafkasya’daki savaşlarda çok başarılıydılar. Tüm bunların sebebi uyarlanabilir savaş sistemleri oluşturmanın ötesinde Türkiye’nin üretim uzmanlığında yatıyor. Türkiye’nin deneyimi ve birikimi diğer ülkelerin takip etmesi gereken sağlam bir şablon.” dedi.

ABD ve İsrail’in kurduğu oyunda yeni aktör Türkiye

ABD‘li siyaset kuramcısı Francis Fukuyama, Türk SİHA’ları bölgesinde yarattığı güçlü etkilerden “American Purpose” dergisinde yayımlanan “Orta Doğu’da homurdanmak” başlıklı makalesinde övgüyle bahsetmişti. Fukuyma hikayesinde: “Dronlarla oynamaya ilk başladığım 2010’ların başlarında, FT’de bir insansız hava aracına sahip olsaydım herkesin yapabileceğini ve bunun küresel politika için büyük etkileri olacağını tahmin ettim.” Silahlı drone teknolojisi alanında ABD ile İsrail‘in oyun kurduğunu ancak daha sonraki yıllarda Türkiye’nin bu alanda hızlı şekilde yeni bir aktör olarak ortaya çıktığını belirtmişti.

Türkiye’nin üretim uzmanlığı diğer ülkelere örnek gösteriliyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Türkiye, son yıllarda Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) drone üretiminde önde gelen ülkelerden biri haline geldi. Türk İHA ve SİHA’ları Libya, Suriye veya Azerbaycan gibi savaş bölgelerinde başarılı görevler gerçekleştirdi. Bu başarılı görevlerinin ardından küresel siparişler de ardı ardına gelmeye başladı. Katar, Azerbaycan, Ukrayna ve Libya gibi çok sayıda ülkenin ardından AB üyesi Polonya da bu yılın mayıs ayında başarılı Türk SİHA’sı Bayraktar TB2′yi satın aldığını duyurmuştu.

Ukrayna yeni drone siparişi verdi

Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeriy Zalujnıy de Report haber ajansına yaptığı açıklamada, Türkiye’den dört Bayraktar TB2 drone sistemi daha alacağını, her bir sistemin altı drone içerdiğini ve toplam 24 drone tedarik edileceğini belirtti.

Zalujnıy bu bağlamda, 2021-2022 döneminde 4 adet Bayraktar TB2 tipi insansız hava aracı (İHA) sistemi daha satın almayı planladıklarını açıkladı. Ayrıca, bu sene 1 adet TB2 İHA kompleksini envanterlerine kattıklarını söyledi. Zalujnıy, gelecekte bu tür droneları yerli üretim olarak envanterlerine dâhil etme niyetinde olduklarını dile getirdi.  Bunları almanın yeterli olmadığını onları etkili bir şekilde kullanmayı öğrenmeleri gerektiğini de sözlerine ekledi.

Ukrayna Genelkurmay Başkanı bu kapsamda ise “İlk olarak, onları nasıl etkili bir şekilde kullanacağımızı öğrenmemiz gerekiyor. Sonrasında ise onları kullanma taktiklerini iyi bilmemiz gerekiyor. Kapsamlı bir yaklaşım benimsemek zorundayız. Bayraktar alımı bununla da bitmiyor. Şimdi bu sistem ve araçları kullanma yöntemlerini inceliyoruz.” dedi.

Ukrayna Kasım 2018’de Türkiye’den ilk Bayraktar İHA’larını satın aldı. Sözleşme altı SİHA, iki kontrol istasyonu ve 200 güdümlü füze içeriyordu. Türkiye Mart 2021’de de Ukrayna için yeni bir parti drone üretmeye başladı.

Türk İHA-SİHA’ları en iyiler arasında

Ukrayna Savunma Bakanı Andriy Taran, Ukrayna ve Türkiye Dışişleri ve Savunma Bakanlarının geçen aralık ayında Kiev’de gerçekleştirdikleri görüşme öncesinde, Türk İHA ve SİHA’larının dünyanın en iyileri arasında olduğunu ifade etmiş ve “Türk SİHA’larının en etkili modern silah olduğu konusunda kimseyi ikna etmeye gerek yok. Bunu herkes, Suriye’de, Libya’da ve en son Dağlık Karabağ’daki çatışmalarda gördü. (…) Satın aldığımız Türk Bayraktarlarının yüksek etkinliğine ben ve Devlet Başkanımız bizzat tatbikatlarda şahit olduk. Satın almanın yanı sıra, Ukrayna’da beraber üretmek ve teknoloji transferi yapmak istiyoruz. Ukrayna, Türk firmalarla kendi teknolojilerini paylaşabilir, bu herkesin ortak faydasına bir proje” değerlendirmelerinde bulundu.

Ukrayna Türkiye’ye büyük çaplı yeni drone siparişi verdi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Türkiye yerli SİHA ile dünya gündeminde yer almaya devam ederken, başarıları da yayılmaya devam ediyor. Azerbaycan, Katar, Ukrayna ve Tunus ve NATO ülkesi Polonya’nın ardından Irak da Türk SİHA’larına talip oldu. Irak Savunma Bakanı Cuma İnad, Türkiye’nin ilk milli ve yerli silahlı insansız hava aracı (SİHA) Bayraktar TB2, T129 ATAK helikopter ve gelişmiş silahlarından satın almak için taleplerini iletti. 19 Ağustos tarihinde İstanbul’da düzenlenen Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’na (IDEF’21) katılan Irak Savunma Bakanı İnad, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile bir araya gelmişti. Peki dünyaya nam salan yerli SİHA üretimine nasıl karar verilmişti?

Milli ve Yerli SİHA üretimi nasıl başladı?

Bayraktar TB2, Türk ordusunun yanı sıra Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri, Katar Silahlı Kuvvetleri ve Ukrayna Silahlı Kuvvetleri envanterine dahil edildi. Polonya Türkiye’den 24 adet Bayraktar TB2 satın aldı. Türkiye’de üretilen İHA ve SİHA’ları satın alan diğer ülkeler Ukrayna, Sırbistan, Katar, Tunus ve Libya. Azerbaycan, Türkiye’den ithal ettiği İHA ve SİHA’lar ile askeri alanda üstünlük elde etti. Dağlık Karabağ’daki çatışmalar öncesinde de Türkiye’nin askeri İHA ve SİHA alanında dünyanın önde gelen ülkeleri arasına girdiği çok sayıda savunma endüstrisi analisti tarafından dile getirilmişti. Askeri İHA alanında ABD ve İsrail’e bağımlı kalmak istemeyen Türkiye’nin imalata başlamasıyla büyüyen sektör, bugün ileri teknolojileri kullanan araçlar üretiyor.

Türkiye’nin bu alanda gelişmiş araçlar üretmesinde PKK’ya karşı olan askeri mücadelesinde İHA ve SİHA’ların çok sık kullanılmasının önemli bir rolü var. Türkiye, “terörle mücadele” politikası kapsamında ilk İHA’larını 1995 yılında ABD’den satın aldı. GNAT 750 model bu İHA’ların eskimesi üzerine Türkiye, 2000’li yıllarda İsrail’den İHA satın almaya başladı. Ancak İsrail’den alınan Heron tipi İHA’lar ile ilgili sürekli sorunlar yaşandı; araçlardan birkaçı düştüğü için kullanılamaz hale geldi, birkaçı teknik nedenlerle uçamadı. Bunun üzerine Heron’ların bir kısmının İsrail’e iade edildi. 2010 yılında İsrail ile Mavi Marmara krizinin yaşanması, ABD Kongresi’nin yine bu yıllarda Predator ve Reaper tipi İHA’ların satışına izin vermemesi, Türkiye’yi kendi İHA’larını üretmesi konusunda teşvik etti.

SİHA’lar çok gelişmiş ve büyük başarı elde etti

Irak‘ta yerel bir televizyona yaptığı açıklamada İnad; “Türkiye’den Bayraktar TB2, 12 adet T129 ATAK helikopter ve 6 adet de insansız hava aracına karşı savunma sistemleri satın almak için teklif ve sözleşme istedik. Bayraktar SİHA alımı konusunda uzlaşmaya vardık.” dedi. İnad, “Türkiye’nin Bayraktar TB2 isimli SİHA’ları çok gelişmiş ve büyük başarı elde etti.” açıklamasında bulunurken, “Bunlar, geceleri bile hizmet verme kapasitesine sahip olduğu için DEAŞ terörüyle mücadelemizde işimize yarar. Irak ordusu bu teknolojiden yoksun.” ifadelerini de kullandı.

Yerli SİHA için yeni talep Irak’tan yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Alman gazetesi Handelsblatt, Bayraktar TB2 Türk İHA ve SİHA’larını gündemine taşıdı. Gazetedeki haberde, İHA/SİHA’ların Suriye, Libya ve Karabağ’da kendilerini ispat ettiklerine değinildi. Ukrayna ve Polonya’ya da ihraç edilmesine yer verildi. “Ukrayna ve Polonya satın aldı, çok daha fazla ülke sırada” tespitinde bulunuldu. Uzmanlar Bayraktar TB2 SİHA için “savaşta devrimin yeni standardı” tanımlamasını kullandı. Baykar Savunma Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar‘a da yer verilirken haberde övgüyle bahsedildi. “41 yaşındaki Türk girişimci ülkesinin olası savaşlarda daha iyi kartlara sahip olmasını sağladı” açıklamasında bulunuldu. Ortadoğu uzmanı Charles Lister’ın, “Bayraktar TB2 insansız hava araçları 20’nci yüzyıldaki Rus AK-47 makineli tüfeğine benzer şekilde savaşta devrimin yeni standardı” tanımlamasına yer verildi. Haberde ayrıca “Rusya, Türk İHA’larının Ukrayna’nın doğusundaki durumu tersine çevirmesinden endişe ediyor.” denildi.

Bayraktar TB2 tanıtımının yapıldığı vurgulandı

Handelsblatt gazetesi haberinde, Türk yapımı Bayraktar TB2 İHA ve SİHA’lara ilişkin Milli Savunma Bakanlığının sosyal medya hesaplarından ve TRT’nin kanallarından düzenli olarak videolar paylaşıldığı da vurgulandı. ABD’nin düşünce kuruluşlarından Dış Politika Araştırma Enstitüsünün Ortadoğu Programı Direktörü Aaron Stein’ın görüşüne de yer verildi. Stein, Türkiye’nin bu videoları yayarak sosyal medya çağında insansız hava araçlarının kullanımına öncülük ettiğini vurguladı. Stein, gözetleme, keşif ve çatışma bölgelerinde insansız hava araçlarının kullanımının yeni olmadığını hatırlattı, “Ancak Türkiye bunu yeni bir seviyeye taşıdı ve ülkelerin nasıl stratejik etkiler elde edebileceğini ve silah satışlarına uluslararası ilgiyi nasıl artırabileceğini gösterdi” ifadesini kullandı.

Handelsblatt gazetesi daha önce de Türkiye ekonomisini övmüştü

Alman basını Türkiye ekonomisindeki pozitif gelişmelere kayıtsız kalamamıştı. Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını, küresel ekonomiyi etkilemeye devam ederken 2009 küresel krizine göre dört kat daha fazla istihdam kaybı yaşanıyordu. Dünyaca ünlü ekonomistlerin yaptıkları açıklamalara göre istihdamda yaşanan derin kriz de etkilerini hissettirdi. Dünya genelinde birçok ekonomi devi, salgın sürecinde iflas bayrağını çekerken, Türkiye’nin izlediği ekonomik başarı grafiği, yabancı basında ses getirdi. Alman ekonomi gazetesi Handelsblatt, geçen yılın 3’üncü çeyreğindeki güçlü toparlanmanın ardından pozitif büyüme kaydeden Türkiye ekonomisinin başarısını kaleme alan bir övgü yazısı yayınlamıştı.

Bayraktar TB2 Rusya’yı kızdırmayı başardı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Teknik aksaklıklar nedeniyle son zamanlarda sık sık tartışma konusu olan F-35 Müşterek Taarruz Uçağı Programı’na (JSF) bir eleştiri de Norveç’ten geldi. Dağlık Karabağ, Suriye ve Libya’da ortaya koyduğu etkinlikle operasyonların seyrini değiştiren Türk yapımı İHA ve SİHA’lar, Norveç basınının gündeminde yer aldı. Türkiye’nin, üretici ortağı olduğu ve daha sonra çeşitli bahanelerle çıkarıldığı F-35 savaş uçakları ile Bayraktar TB2 insansız hava araçları karşılaştırıldı.

ABD bu kuyuya para atmayı bırakmalı

Dış politika araştırmacısı Asle Toje imzalı “Norveç’in kaç tane F-35‘e ihtiyacı var?” başlıklı yazısında, F-35 savaş uçağı programının bir güven krizi içinde olduğunu, projenin ABD’nin eski Savunma Bakanı Vekili Christopher Miller’dan Kongre Savunma Komitesi’nin başkanı Adam Smith’e kadar herkes tarafından eleştirildiğini kaydetti. Smith’in, Brookings Enstitüsü’nde yaptığı konuşmada, “ABD bu kuyuya para atmayı bırakmalı.” dediği anımsatıldı. İngiltere’nin 138 olan F-35 siparişini 48’e düşürdüğü bildirildi.

Bir F-35 fiyatına 22 TB2 savaş uçağı filosu satın alabilirsiniz

Konuyu Türk yapımı Bayraktar TB2‘lere getiren Norveçli uzman, “Son dönemde Ermeni savunmasını parçalayan Türk Bayraktar TB2 insansız hava araçlarının her biri 5 milyon krona (4.9 milyon TL) mal oldu. Yani, bir F-35 fiyatına 22 TB2 savaş uçağı filosu satın alabilirsiniz.” bilgisini paylaştı. F-35’lerin nispeten ucuz beşinci nesil avcı uçağı olacak şekilde tasarlandığını aktaran Toje, ancak uçakların dünyanın en pahalı silah platformuna dönüştüğüne dikkat çekti.

Bir F-35’i uçurmak halihazırda saatte 360 bin krona (yaklaşık 360 bin TL) mal oluyor. F-16’nın yerini alacağı belirtilen uçaklarla ilgili bu durumun ise pek olası görünmediği bildirilerek, şöyle denildi:

“Pek çok hata ve ihmal, geçici olarak düşük bir hazırlık düzeyine yol açtı. F-35 ile ilgili temel sorun, çok pahalı olmasıdır. 2012’den bu yana, F-35’in 66 yıllık yaşam döngüsü boyunca tahmini maliyeti 1.11 milyar dolardan 1.27 milyar dolara yükseldi. F-35’in üstünlüğü ve karşılanamayan işletme maliyetleri, muhtemelen İHA’ların turboşarj gelişimine katkıda bulundu. Bunların modern çatışmalarda çok etkili olduğu kanıtlandı ve F-35’e kıyasla uygun fiyatlı.”

F-35 savaş uçaklarını bırak Bayraktar TB2’ye bak yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.