Rusya-Ukrayna krizinin ardından Rusya’nın Avrupa’ya sevk ettiği petrol ve doğal gazda fiyatlar zirveyi gördü. Enerjide kritik öneme sahip Ukrayna, başta buğday olmak üzere çelik tedarikinde de önemli bir rol oynuyor. Rusya, Avrupa’nın ithal ettiği doğal gazın yaklaşık üçte birini temin ediyor. Söz konusu sevkiyatların da yaklaşık yüzde 25’i Ukrayna üzerinden gönderiliyor. Müdahale sonrasında uluslararası piyasada ham petrolün varil fiyatı yüzde 6,37 arttı. 110 dolara tırmandı. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 6,70 arttı. 110 doları aştı. Mısır vadeli kontratları yüzde 3,7 artarak ton başına 267,7 dolara çıktı. Buğday fiyatı bir günde yüzde 8 artarak ton başına 343,6 dolara çıktı. Yüzyıllardır önemli bir buğday üreticisi konumunda olan ve Avrupa’nın “ekmek sepeti” olarak bilinen Ukrayna da dünyanın büyük 5’inci buğday ihracatçısı konumunda bulunuyor. Ukrayna’nın ihraç ettiği buğdayın neredeyse tamamı Karadeniz’deki limanlardan sevk ediliyor. Ukrayna, 2019’da 3,1 milyar dolar buğday ihraç ediyordu. Mısır ise yüzde 22,2 pay ve 685 milyon dolar seviyesindeydi. Ayrıca yılda yaklaşık 21 milyon ton çelik üreten Ukrayna, üretiminin yüzde 60’ını ise ağırlıklı olarak Avrupa olmak üzere ihraç ediyor. Ülkenin demir üretimi de 2021 itibarıyla 20 milyon ton düzeyinde gerçekleşmişti.
Ukrayna, enerjide önemli yere sahip
Rusya‘nın Ukrayana‘ya askeri müdahelesinin ardından Avrupa’da mart vadeli kontratlarda doğal gaz fiyatları yüzde 27 arttı. Rus enerji şirketi Gazprom, sözleşmeler doğrultusunda Ukrayna üzerinden doğal gaz sevkiyatına devam edildiğini açıkladı. Dünyanın en uzun petrol boru hattı olarak bilinen Dostluk da Ukrayna üzerinden Avrupa’ya giden önemli hatlardan birisi olarak ön plana çıkıyor. Günlük yaklaşık 100 bin varil petrol sevk edilen Dostluk boru hattı, ağırlıklı olarak Slovakya ve Çekya gibi Doğu Avrupa ülkelerine enerji sağlıyor. Artan jeopolitik gerilim petrol fiyatlarını da etkilerken, Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3’ün üzerinde değer kazanarak 2014’ten bu yana ilk kez 103 doları gördü. Avrupalı çok sayıda şirketin de yatırımlarının bulunduğu Ukrayna’da demir ve çelik sektörünün de Rusya’nın saldırıları nedeniyle tehlikeye girebileceği tahmin ediliyor.
