Hayatta kalan aile bireylerinden biri Köpekbalığı Adası’ndaki vahşeti şöyle ifade ediyor: “Almanlar beni adaya gönderdiler. Bir yıl orada kaldım. Yaklaşık 3.500 kişiydik; sadece 193 kişi geri dönebildi, 3.307’si adada öldü.” Adaya götürülenlerin yaptığı işlerin başında ise daha önce orada ölenlerin cesetlerindeki kafatası gibi belli kemikleri etlerinden sıyırarak temizlemek vardı. Temizlenen kafatasları “bilimsel” araştırma amacıyla Alman üniversitelerine gönderilmekteydi. Bütün bunlar yetmezmiş gibi Almanya’ya taşınan kafatasları ve kemikler Alman üniversitelerinde bilim adamlarının ırkçı deneylerinde kullanıldı. Almanya, 2018’de ırkçı deneyde kullandığı kafataslarını Namibya’ya teslim etti. Ancak Namibya halkından, yaşattıklarından dolayı henüz resmi olarak özür dilemedi.

Tanzanya ve Kamerun’da da Alman emperyalizminin ve ırkçılığının keskin yüzünü görmek mümkün. Almanya, 1884-1916 yılları arasında sömürdüğü Kamerun, Namibya ve Tanzanya’dan paha biçilmez eserler çaldı. Yıllar sonra bugün, bu eserleri iade edeceğini duyurdu. Peki çalınan hayatların da “iadesi” mümkün mü?

Almanya sömürdüğü Afrika’dan çaldığı eserleri iade edecek yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Almanya Namibya Soykırımı'nı tanımayı kabul etti. pic.twitter.com/u0668tyO2Q

— Yekvücut (@yekvucutcom) May 29, 2021

Almanya Namibya Soykırımı’nda 100 bin kişiyi katletti yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Alman Meclisi Bundestag, 17 Mart 2016 tarihli oturumunda “Namibya Soykırımı”nın tanınmasını öngören, Sol Parti ve Yeşiller Partisi imzalı bir önergeyi iktidar partisinin oylarıyla rededdetmişti.

Aynı Alman Meclisi, iki buçuk ay sonra asılsız “Ermeni Soykırımı” iddialarını kabul etti. (2 Haziran 2017) En son Temmuz 2016’da Namibya’da bir araya gelen tarafların gizli tutmak istedikleri görüşmelerin 28-29 Eylül 2017’de Almanya’nın başkentinde yeniden başladığı ortaya çıktı.

Namibya delegasyonu gizli olması gereken görüşmelerle ilgili çarpıcı bilgiler sızdırdı. Alman Hükümeti adına heyet başkanlığını 2005-2013 Meclis Dışişleri Komisyonu eski Başkanı ve milletvekili Ruprecht Polenz (CDU) yaparken, 1990 yılında bağımsızlığına kavuşan Namibya Cumhuriyeti adına eski diplomat Dr. Zed Ngavirue görüşmeleri yapıyor.

Merkel hükümetinin taleplerini “kabul edilemez” olarak niteleyen Namibya delegasyonundan Heror halkı temsilcileri, Alman heyetinin görüşmeleri tıkama noktasına getirdiklerini açıkladılar. Berlin’de Alman basınına bilgi veren Herero Temsilcisi John Cassaona, “Namibya’da böyle bir anlaşmayı kimse kabul etmez” dedi.

Öte yandan, Herero temsilcilerinin Almanya’yı Lahey’deki Uluslararası Ceza Mahkemesi ve New York’ta bir yerel mahkemeye şikâyet ettikleri davalar da devam ediyor. 1904-1908 Herero ve Nama katliamında yaklaşık 100 bin vatandaşını kaybeden Namibya’nın Almanya’dan üç talebi var: “Soykırımın Almanya tarafından tanınması, özür dilenmesi ve tazminatların ödenmesi.”

Namibya delegasyonu temsilcilerinden Heroruların Deutschlandfunk radyosuna verdiği bilgiye göre, Merkel hükümeti teklifinde, “Soykırım sözcüğünü kullanmayalım, resmi olarak özür dilemeyelim ve yapacağımız ödemeleri de tazminat olarak nitelemeyelim” dediler. Merkel hükümeti, bu üç kavramın Almanya tarafından resmi olarak kullanılması durumunda, İkinci Dünya Savaşı’nda Alman ordu mensuplarının İtalya ve Yunanistan ile birçok Avrupa ülkesinde uyguladığı katliamlar nedeniyle kaygılı.

Berlin’i hedef alan çeşitli tazminat taleplerinin gündemde olmasından, söz konusu kritik kavramları kullanarak örnek oluşturur (içtihat) kaygısı söz konusu.

Namibya delegasyonu ise bu üç kavramın kullanılmadan sorunun aşılamayacağını, Namibya halkını böyle bir anlaşmayı kabul etmeyeceğini duyurdu. Berlin’in penceresinden ise en son Polonya İçişleri Bakanı Mariusz Baszczak ve Dışişleri Bakanı Witold Waszczykowski, Polonya Meclisi Bilimsel Hizmetler biriminin 40 sayfalık raporuna dayanarak İkinci Dünya Savaşı’nda hayatını kaybeden 6 milyon sivil ve yaralanan 10 milyon sivil vatandaşları nedeniyle Almanya’dan 1 trilyon euro tazminat talep edecekleri olgusu dikkat çekiyor.

Polonya Başbakanı Beata Szydo da, resmi talebi yakında Berlin’e ileteceklerini açıklamıştı. Afrika’da en son bağımsızlığına kavuşan ülke özelliğini taşıyan Namibya, kurulduğu 1990 yılından bu yana Almanya’dan yaklaşık 800 milyon Euro değerinde yardım aldı.

Berlin’in Namibya’ya altyapı yatırımları ve konut ihtiyacını karşılayarak dolaylı tazminat ödemek istediği, ancak Namibya’nın talep ettiği üç kavramı da asla kabul etmeyeceği öğrenildi: “Soykırım, Özür, Tazminat.”

Namibya sorununda ise 5. tur görüşmeleriyle ilgili basına bilgi vermek istemeyen Alman Dışişleri Bakanlığı, Namibyalı delegasyon üyelerinin görüşmelerinin içeriğiyle ilgili Alman basınına bilgi vermesinden dolayı şaşkınlık yaşıyor. Gizli tutulması amaçlanan görüşmelerden sonra, Berlin heyetlerarası müzakerelerin 28-29 Eylül 2017’de Berlin’de yapıldığını resmi internet sayfasından duyurdu. Merkel Hükümeti, 11 Temmuz 2016’da Sol Parti’nin meclis soru önergesine (18/8859) verdiği yanıtta, dolaylı olarak 1904-1908 Namibya Katliamları’nı tanıdığını açıklamıştı. (Bundestag 18/9152) Alman meclisinde 17 Mart 2016’da yapılan oylamada ise iktidar partilerinin oylarıyla Namibya Katliamı’nın Alman Meclisi tarafından tanınması engellenmişti.

Namibya delegasyonu, tazminat görüşmelerini açıkladı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

1953’te yapılan anlaşmaya itiraz eden bazı Polonyalı siyasetçiler ise, anlaşmanın Sovyetler Birliği’nin baskısı altında yapıldığına dikkat çekiyor. Polonya Başbakanı Beata Szydlo konuyla ilgili, “Bana göre Polonya’nın tazminatları alma hakkı var. Polonya Devleti bu tazminatı onlardan isteme hakkına sahip.” ifadelerini kullandı. Daha önce Polonya Dışişleri Bakanı Mariusz Blaszczak de Varşova’nın yaklaşık 1 trilyon dolar tazminat isteyebileceğini açıklamıştı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Polonya, Nazi işgaline uğramıştı. Polonya, Alman işgali altında 5,5 milyon vatandaşını kaybetmişti. Bu, Nazilerin Polonya nüfusunun 5’te 1’ini katlettiği anlamına geliyordu.

Almanya, Polonya’ya soykırım tazminatı ödememeye kararlı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Yaş’ta Yahudilere karşı 28 Haziran 1941’te pogrom başlamış ve iki gün boyunca devam etmişti. Şehirde yaşayan binlerce Yahudi, Romen askerleri ve polisler tarafından öldürülmüştü. “Kara Pazar” olarak adlandırılan ikinci günde ise, Romen askerler polisin yakaladığı 5 bin Yahudiyi kurşuna dizmişti. Ayrıca şehirdeki 8 bin Yahudi, ölüm trenlerine yerleştirilerek yaklaşık 6 bin Yahudi susuzluktan, açlıktan veya boğularak can vermişti. Pogromda ve ölüm trenlerinde yaklaşık 15 bin insanın öldüğü tahmin ediliyor.

Alman hükümetiyle müzakereleri yürüten elçi Stuart Eizenstat, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, “Yaş kentinde Yahudilerin yaşadığı felaket nihayet 70 yılın sonunda kabul edildi.” dedi. Eizenstat, hayatta kalanların akıl almaz acılara maruz bırakıldığını belirterek, hala aramızda olanlar için geçen onca zamana karşın küçük çapta da olsa adaletin tecelli ettiğini söyledi.

Almanya 76 yıl sonra Romanya Yahudilerine soykırım tazminatı ödeyecek yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Emirde “Alman sınırları içindeki her Herero, silahlı veya silahsız, sığır sahibi veya değil, vurulacaktır” deniyordu. Emrin yayınlanmasından sonraki bir kaç ay içinde içlerinde kadın ve çocukların da olduğu Herero nüfusunun beşte dördü yok edildi. Bugün 2.3 milyonluk Namibya nüfusunun ancak 200.000’nini oluşturan Hererolar dağınık halde ve çoğunlukla kurak topraklarda yaşamaya mahkûm edilmiş durumda.

Onlarla beraber Alman sömürgeciliğine karşı isyan eden Nama kabilesi de Almanlar tarafından yapılan katliamlarda ve sürüldükleri çöldeki toplama kamplarında nüfuslarının üçte birini kaybetti.

Herero ve Nama halklarının Almanlar tarafından soykırıma tabi tutulmasının 100. yılından, 2004 yılından, bu güne kadar bazı Alman politikacılar olanlarda Almanya’nın sorumluluğunu kabul eden açıklamalarda bulundular. Ama hiçbiri soykırım kelimesini kullanmadı.

Katliamcı Almanların torunları ülke kaynaklarını sömürüyor.

Olanların soykırım olarak tanımlanıp tanımlanamayacağı ve maddi tazminat konularındaki anlaşmazlık yüzünden Almanya ve Namibya arasında konuya ilişkin bir uzlaşmaya ulaşılmış değil. Namibya’da hala ticaret ve tarımda hatırı sayılır bir yere sahip olan 16.000 kişilik Alman azınlık ise gelişmeleri endişeyle seyrediyor.

Sorun her geçen daha da karmaşık hale geliyor çünkü Alman hükümeti konuyu doğrudan Namibya hükümeti görüşüp nihayetlendirmek isterken, Almanların yaptığı soykırımın kurbanları olan Herro ve Nama halkları direkt olarak muhatap alınmak istiyor.

ABD’de dava açtılar.

Bu amaçla bazı önde gelen Nama ve Herro figürleri uluslararası hukuku ihlal eden kişi ve kurumlara karşı, isteyenlere Amerikan mahkemelerinde dava açabilme olanağı veren Alien Tory Yasasına dayanarak New York mahkemesinde Almanya’ya karşı soykırım ve mallarına tazminsiz el konulması suçlamalarıyla dava açtı.

Davanın arkasındaki başlıca figür Almanya’nın yapacağı tüm ödemelerin doğrudan soykırım kurbanı olan Herero ve Nama halklarının torunlarına gitmesi gerektiğini savunan Namibya eski adalet bakanı Vekuii Rukoro.  Kuzey Namibya’da yaşayan ve 1904-1907 arasındaki soykırımdan hiç etkilenmeyen Ovambo kabilesi üyeleri tarafından kontrol edilen Namibya hükümeti ise paranın tüm Namibya halkı arasında pay edilmesi gerektiğini savunuyor.

Almanya: Yaşananlar rahatsız edici ama kanunlara uygun.  

Alman hükümeti 1904-1907 arası yaşananların soykırım olarak nitelendirilemeyeceğini çünkü Birleşmiş Milletler tarafından soykırımın tanımlandığı sözleşmenin 1948 yılında imzalandığını savunuyor.  Alman hükümetine göre aynı sebepten dolayı New York mahkemesinde açılan dava da hükümsüz.

Konuya ilişkin Economist’e konuşan üst düzey bir Alman yetkili, Namibya’da olanların ahlaki olarak rahatsız edici olsa da hukuki olarak soykırım olarak tanımlanamayacağını çünkü Alman sömürge idaresinin o dönem mevcut yasalar dâhilinde hareket ettiğini ileri sürdü.

Görünen o ki Almanya 1952 yılında yaptığı bir anlaşma ile tanıdığı Yahudi Soykırımı’nın doğurduğu hukuki, mali ve ahlaki yükümlülüklerin Namibya için tekrarlanmasını istemiyor. Bu yüzden yaptığı soykırımı dahi soykırım olarak kabul etmemek için elinden geleni yapmakta kararlı görünüyor.

Almanya Namibya soykırımını resmen tanımamakta kararlı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Namibyalı liderlerin Almanya hakkında açtıkları soykırım davasını görüşmek üzere tarafların avukatlarıyla yetkili mahkemenin hâkimi bir araya geliyorlar. ‘Dava öncesi görüşme’ olarak adlandırılan bu prosedür muhtemel dava sürecinin ayrıntılarını belirlemek üzere yapılıyor. Ancak bu görüşmede dava açılıp açılmayacağına karar verilmesi söz konusu olmuyor.

Herero ve Nama liderleri Vekuii Rukoro ve David Frederick, Almanya ile Namibya hükümetleri arasındaki görüşmelere dâhil edilebilmek için New York’taki mahkemeye başvurmuşlardı. Eski İmparatorluk Almanya’sının Namibya’da işlediği soykırımla ilgili ikili görüşmelere başlanalı bir yılı geçti. 20’nci yüzyılın ilk soykırımında Namibya’daki 80 bin Herero ve Nama Alman askerli tarafından katledilmişti.

Namibya ve Almanya hükümetleri Herero ve Namalarla doğrudan görüşmeyi reddediyor. Davacı tarafından avukatı Kenneth McCallion New York’ta basın muhabirlerine yaptığı açıklamada ‘kurbanların hukuki temsilcileri olmaları münasebetiyle etnik grupların liderlerinin de ön görüşmelere katılmaları gerektiğini ve tazminat talep ettiklerini’ söyledi. McCallion, aynı zamanda ‘öldürülen Namibyalıların bütün mal varlığına da Almanlar tarafından el konduğunu ve bu çaptaki tazminatsız gaspın devletler hukukunun ihlali anlamına geldiğini’ sözlerine ekledi.

Namibya yerlilerinden Almanya’ya karşı soykırım davası yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Namibya, 1884 yılında Almanya tarafından ilhak edildi. Ülkenin ekilebilir alanlarında yaşayan Herero halkı, Almanya’ya karşı 1904 yılında ayaklandı. Almanya, ayaklanma nedeniyle binlerce kişiyi infaz ederken, bu topraklara da el koydu. İdam edilmeyenler, binlerce kişinin hayatını kaybettiği çöle sürüldü. Herero halkının yüzde 80’inin bu dönemde yaşamını yitirdiği tahmin ediliyor.

Reuters haber ajansına konuşan 74 yaşındaki Herero Alex Kaubtauuapela, “Topraklarımızı geri istiyoruz. Hererolar Alman halkı yüzünden fakirleşti” diyor.

Namibya’da bugün ekilebilir alanların yaklaşık yarısı 2,3 milyonluk ülke nüfusunun yalnızca yüzde altısını oluşturan Alman ve Hollandalı beyaz göçmenlerin elinde bulunuyor.

Almanya’nın Namibya’da yaşananlarla yüzleşme süreci,  Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sert eleştirilerinin ardından ivme kazandı.

Erdoğan, Alman parlamentosunun 1915 olaylarını “soykırım” olarak nitelendiren tasarıyı kabul etmesinin ardından ülkenin Namibya’daki kendi karanlık geçmişiyle yüzleşmeyerek ikiyüzlü davrandığını söylemişti.

Almanya ile yapılan görüşmelere katılmasına izin verilmeyen Namibya Adalet Eski Bakanı Vekuii Rukoro, görüşmelerdeki en önemli konunun topraklarının geri iadesi olduğunu vurgulayarak ” bir 100 sene daha beklemeyeceğiz” dedi.

Bölgede Almanlar tarafından soykırıma uğrayan başka bir halk olan Tanzanyalılar da Namibya ile Almanya arasındaki görüşmelerin seyri ve sonucuna göre tazminat talebinde bulunmaya hazırlanıyor.

Geçtiğimiz yüzyılın başında Tanzanya’da çıkan Maji-Maji İsyanı’nda 70.000 civarında kişi Almanlar tarafından katledilmişti.

Namibya soykırımcı Almanya’dan özürden fazlasını bekliyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.