Carlotta Gall tarafından kaleme alınan New York Times makalesi, İstanbul’da geçen seneye göre daha fazla insanın öldüğünden hareketle, Türkiye’deki koronavirüs ölümlerinin açıklanandan daha yüksek olduğunu iddia ediyor.
20 Nisan 2020 tarihinde New York Times Carlotta Gall imzalı bir haber yayımladı. Haber Türkiye’nin Covid-19’dan kaynaklanan ölümleri gizliyor olabileceğini iddia etti.
Söz konusu haber, İstanbul’da geçtiğimiz yıl ayni döneme göre 2 bin 100 daha fazla insanın ölümünün kaydedilmesine dayandırıldı ve bu ölümlerin bir kısmının koronavirüsle bağlantılı olabileceğini öne sürdü.
Öncelikle, haber hangi ölümün koronavirus şüphesi olabilecek niteliği taşıyabileceğine dair herhangi bir sayı vermiyor. Yani söz konusu ölümlerin kaçının akciğer yetmezliği, nefes darlığı, mevsimsel grip gibi Covid-19 şüphesi sayılabilecek bir sebepten; kaçının kalp krizi, kanser, beyin kanaması gibi Covid-19 ile bağdaştırılamayacak bir sebepten kaynaklandığına dair veri yok.
Kaldı ki İstanbul’da geçtiğimiz yıl ayni döneme göre ölüm sayısının artması başka bir sebepten ötürü de normal. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın dikkat çektiği üzere İstanbul’a giriş-çıkışlar yasaklandı ve bu sebeple insanlar cenazelerini İstanbul’da defnetmek zorunda kaldı, haliyle İstanbul’da düzenlenen ölüm belgelerinin sayısı da arttı. İstanbul’un nüfusunun %84.2’sinin İstanbul dışında doğduğu göz önüne alındığında bu durumun İstanbul’daki ölüm kaydı sayılarını artırması beklenen bir sonuç.
Üçüncü olarak ise yukarıda açıklanan durum olmasa dahi 2 bin 100 kişi İstanbul için anormal bir artış da değil. Türkiye ve İstanbul’un nüfusu her yıl artıyor, dolayısıyla ölüm sayıları da. Yine Sağlık Bakanı Koca’nın dün açıkladığı verilere göre Türkiye’de gerçeklesen ölümlerin sayısı son 5 yılda Ocak-Nisan arası ortalama %2.88 artmış. New York Times haberinde baz alınan dönem de bu dönem. 2019 yılında aynı dönemde Türkiye’de 152 bin 289 kişinin ölümü kayıtlara geçmiş. Dolayısıyla aynı artış hızıyla 2020 yılında Ocak ayından beri 156 bin 684 kişinin vefat etmesi anormal bir artış olmazdı. Buna rağmen Türkiye’de Ocak 2020’den beri gerçeklesen ölümlerin sayısı 153 bin 766, yani ortalama artış hızından 2 bin 918 kişi daha az.
Sonuç olarak New York Times makalesi yalnızca bir rakam üzerinden Türkiye’nin koronavirus ölümlerinin gerçek sayısını gizlediği iddiasını ortaya atıyor. Fakat verilen rakamın bu iddiayı destekleyecek hiçbir yönü bulunmuyor.
