Scroll Top

Bosna-Hersek Kudüs oylamasında neden çekimser kaldı?

DRolHuxXUAAaCfi

Bosna-Hersek’in BM Genel Kurulu’nda Kudüs oylamasında çekimser oy kullanması ilk anlarda büyük şaşkınlık ve hayal kırıklığına sebep oldu. Bosna’nın siyasi yapısı gözönüne alınmadan yapılan yorumlar, “Müslüman Boşnakların, kendileri gibi mazlum olan Filistinlileri sattığı” şeklindeydi. Bosna Hersek’in Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak üyesi Bakir İzetbegovic’in “evet” oyu kullanmayı önerdiği ortaya çıkmıştı.

Bosna-Hersek, BM Genel Kurulu’nda Kudüs oylamasında neden çekimser oy kullandı? Bunun cevabı, Bosna-Hersek Devleti’ni kuruluşunda “sakat” hale getiren Dayton Barış Antlaşması’nda.

Dayton Antlaşması, 14 Aralık 1995 tarihinde Paris’te Yugoslavya, Bosna-Hersek ve Hırvatistan arasında imzalanan ve savaşı sona erdiren bir barış antlaşmasıdır.

Antlaşma sonucunda Bosna-Hersek, etnik temelde Bosna Hersek Federasyonu ile Sırp Cumhuriyeti olarak iki ayrı entiteye bölündü. Böylece savaş sırasında yaşanan etnik bölünme ile bazı bölgelerin etnik olarak homojenleştirilmesi çabaları antlaşmayla yasallaştırıldı.

Antlaşma hem Bosna-Hersek devleti içinde iki ayrı devlet oluşmasına hem de Bosna Hersek Federasyonu’nu oluşturan Hırvat kantonların bağımsız yönetim oluşturmasına zemin hazırladı.

Antlaşmanın en büyük utançlarından biri, savaş sırasında Boşnak Müslümanlara soykırım yapan işgalci Sırpların önce devletin meşru kurucu unsuru kabul edilmesi, daha sonra ise adeta bağımsız bir devletmiş gibi “Sırp Cumhuriyeti” kurulmuş olmasıydı.

Dayton Antlaşması’nın en önemli sorunu, Bosna-Hersek’i üç kurucu halk temelinde tanımlaması nedeniyle kurulan devleti baştan sakatlamış hale getirmesidir. 20 yılı aşkın sürede devlete ait hiçbir sembolün, bağımsızlık sözlerinin olmaması bölünmüşlüğün açık göstergesidir.

Bosna, bu antlaşma çerçevesinde üç kurucu halk (Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatlar) temelinde üçlü başkanlık konseyine göre yönetilmektedir. Karar çoğunluğa göre alınmaktadır. Bu nedenle Kudüs oylamasında Boşnak liderin tek başına “evet” demesi yeterli olmamıştır.

Benzer gönderiler