Dünya ekonomisinin sürekli büyüyen devi Çin, 11 trilyon 8 milyar dolar büyüklüğüyle dünyanın en büyük ikinci ekonomisi.
Çin’in ekonomik büyümesi 1978 yılında başlamışken dünya kamuoyunun “Çin rüyası” ile tanışması 2000’li yılların başlamasıyla oldu. NBA’de Çinli yıldızların oynamaya başlaması, Çinli turistlerin dünyaya yayılması, dünyanın ekonomik merkezlerinden Hong Kong’un tekrar Çin’e bağlanması, Çin’in askeri anlamda gücünü arttırması…
“Çin rüyası” bu kadarla sınırlı değil. İtalyan ressam-heykeltraş Amedeo Modigliani imzalı nü tabloyu 170,4 milyon dolara satın alan Çinli milyarder Liu Yiqian’ın bu ödemeyi kredi kartına 12 taksitle yaptığını hatırlatmak lazım. Hong Konglu işadamı Joseph Lu’nun, 7 yaşındaki kızı için dünyanın en pahalı elması olan 48,4 milyon dolarlık “Mavi Ay” yüzüğünü aldığını da…
Çin’in 386 tane dolar milyarderi olduğu dikkat çekmeyen bir istatistik artık. Komünist rejimle yönetilen bir ülke için ilginç bir istatistik olsa da…
Çinli e-ticaret sitesi Alibaba’nın dünyanın en büyük perakende şirketi olduğunu, üstelik sadece 1999 yılında kurulduğunu öğrendiğimizde “Çin rüyası” göz kamaştırmaya devam ediyor.
Hollywood Çin “istilasında.”
https://www.youtube.com/watch?v=pbyFKUwfnyo&feature=youtu.be
2016 yapımı Arrival filminde Dünya’ya inen uzaylılara savaş açan ülkenin Çin olduğunu ve filmin sonunda uzaylıların da yardımıyla Çin başkanının telefonunu ve mesajında ne yazdığını görmesiyle (“Savaş kahramanlar değil, dullar ve yetimler yaratır”) meselenin tatlıya bağlandığını görüyoruz. Çin’in gücünü artık sinema salonlarında dahi müşahede ediyoruz.
Çinli girişimciler de bizzat Hollywood film şirketlerine el attı.
Dallian Wanda Group’un da sahibi ve Çin’in bilinen en zengin girişimcisi olan Wang Jianlin (61) ABD’nin film endüstrisi Hollywood’da 3 yıldır büyük alımlar gerçekleştirdi.
Öncesinde Sony Pictures’la ortaklık anlaşmasına varan Wanda Grup, 2016 yılında da birçok ünlü Hollywood filmine imza atan Legendary Entertainment’ı satın aldığını belirtti.
Çin’in en zengin adamı olarak da billinen Wang Jianlin’in Hollywood’a yatırımlarını arttırması Çin’in Amerikan sinemasında ağırlığını arttıracağını gösteriyor.
Wanda Grup, Paramount Pictures’ın %49 hissesini almak için anlaşmış ancak ana hissedar Viacom Inc. son anda satıştan vazgeçmişti.
ABD’de bazı çevreleri telaşa düşüren Çinli işadamı Wang Jianlin’in özellikle kanun yapıcı çevrelerde paniğe sebep olduğu kaydediliyor. ABD’li yetkililer, Çin hükümetine yakınlığı ile bilinen birinin ABD’nin film yapımı ve dağıtımı üzerinde kontrolü ele geçirmesinden korkuyor.
Bu durum Çin’in ABD’yi ürküten ilk hamlesi de değil. Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei’nin ABD’de yatırımlar yapması ABD hükümeti tarafından güvenlik gerekçesi ile durdurulmuştu. LA Times’ın haberinde, Çin’in ABD’deki film şirketlerini, radyo, televizyon ve diğer medya yayın organlarını satın almasının ABD halkı üzerinde ideolojik etki sağlayacak bir platform oluşturacağından korkulduğu yazıldı.
“Çin rüyası” ekonomik gelişmelere bağlı olarak uzunca bir süre daha gündemimizde yer alacak. Spor, sinema, ekonomi ve silahlanma alanında Çin’in adını sıkça duyacağız. The Economist’in mesaj bombardımanına tabi tuttuğu kapakların içerdiği mesajlar hep konuşulacak.
Hayalet şehirler rüyanın neresinde?
Gillem Tulloch Hong Kong’da yaşayan bir Çin uzmanı. Açıkladığı rakamlara göre Çin’de 64 milyon daire boş.
Tek çocuklu bir aileyi temel alırsak 192 milyon insanın başını sokacağı bir ev stoğundan bahsediyoruz. Her ne kadar bu evlerin Çin ekonomisinde yavaşlamaya bağlı olarak boş kaldığı iddia edilse de Gillem Tulloch’un ifadesine göre evlerin fiyatları makul seviyelerin çok üstünde.
https://www.youtube.com/watch?v=WgaTTMAydnc&feature=youtu.be
Fiyatlar yüksek tutuluyor ve bu mega kentlerin inşasına devam ediliyor. Üstelik Avrupa kentlerinin kopyaları şeklinde. Bu şehirleri gezenler Venedik’teki gibi gondol sefası sürebiliyor ya da Paris’in kopyası şeklinde yapılan başka bir şehirde Eyfel Kulesi’ni görebiliyor. Gezisini videoya çeken bir İngiliz’in ifadesiyle “Londra’ya bir şey olursa buraya gelebiliriz.”
Çin’in Google’ı olarak da bilinen Baidu.com yaptığı çalışma ile ülkedeki hayalet şehirlerin bir haritasını ortaya çıkardı. Verilere göre tam 50 şehir aslında kimsenin yaşamadığı boş şehirler. Çin kimsenin yaşamadığı, Avrupa şehirlerinin birebir kopyası şeklinde tasarlanan bu hayalet şehirleri yapmaya devam ediyor.
Peki neden? Çin boş kalmasına rağmen neden mega ‘hayalet’ şehirler yapmaya devam ediyor? Neden ABD sinemasında Çin bombardımanına maruz kalıyoruz? Çin neden birbiri ardına uçak gemileri yapıyor? Çin neye hazırlanıyor?
