
Guantanamo hapishanesi 20 yıldır çeşitli işkenceler uyguluyor
“Karanlık Zindan” olarak görülen Guantanamo hapishanesi, kurulduğu günden beri insan hakları ihlaliyle özdeşleşti. 20 yıl geçti. Ancak ABD tutuklulara işkence uygulamaya son vermedi. Daha kötüsü de bu “Karanlık Zindan” yöntemini tüm dünyaya yaydı. ABD’nin 11 Eylül saldırılarından sonra başlattığı “teröre karşı küresel savaş” siyaseti ve Amerikan ordusunun Afganistan’dan çekilmesi büyük ölçüde tamamlansa da 20 yıllık politikanın karanlık yüzü Guantanamo hapishanesi halen açık. ABD, hapishaneyi Donanma için Küba’dan kiraladığı Guantanamo Körfezi’nde 20 yıl önce kurdu. ABD, 11 Eylül 2001’de ülkenin sembol binaları olan New York’taki Dünya Ticaret Merkezi kulelerine ve Savunma Bakanlığı (Pentagon) binasına düzenlenen saldırıların ardından dünya hukuk tarihine “kara leke” olarak kaydedilecek bir adım atmış oldu. Guantanamo hapishanesi; hukuksuz işkencelerin, haksız tutuklamaların ve savunmasız infazların yaşandığı en büyük ve daha sonra tüm tutukluların nakledildiği yer oldu.
11 Eylül saldırılarından sonra insanlık dışı “önlem
ABD’deki 11 Eylül saldırılarını terör örgütü El Kaide üstlenmişti. ABD ise örgüt tarafından üs olarak kullanıldığı gerekçesiyle 7 Ekim 2001’de Afganistan’ı işgal etti. Bu işgalden kısa süre sonra da Bush’un “teröre karşı küresel savaş” politikası geçerli oldu. Bush yönetimi, 11 Ocak 2002’de Küba’nın Guantanamo Körfezi’nde bulunan ABD Donanma Üssü’nde terör şüphelilerinin tutulacağı bir “hapishane” kurduklarını açıkladı. Üstelik buralarda tutulanlara yönelik işkence içerikli sorgulamalar başladı. ABD ordusu, başta Afganistan olmak üzere birçok ülkede terör şüphelisi olarak ele geçirilen kişileri, işkencelerle sorgulayacaktı. Şüphelileri ABD dışında Amerikan üslerindeki sorgu merkezlerine ve Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından kurulan gizli hapishanelere naklettiler.
Guantanamo bir hapishane değil “işkencehane”
Barack Obama, başkanlık için adaylığını 2007 yılında açıklamıştı. Üstelik Guantanamo’yu kapatmayı da seçim kampanyasının önemli vaatlerinden biri olarak duyurdu. Obama, Guantanamo’yu “ABD’nin imajında kara bir leke” olarak değerlendiriyordu. Üstelik Obama, başkanlık görevini devralmasından birkaç gün sonra hapishanenin bir yıl içinde kapatılması talimatını vermişti. Ancak bu talimatını yerine getirmedi. Donald Trump ise Guantanamo hapishanesinin açık kalması için yeni bir Başkanlık Kararnamesi imzaladığını duyurdu. ABD Başkanı Joe Biden, Guantanamo’nun kapatılması gerektiğine vurgu yaptı. Başkanlık koltuğuna oturduktan sonra ise Biden, şimdiye kadar sadece bir Guantanamo tutuklusunu serbest bıraktı. Pentagon, 19 Temmuz 2021’de Guantanamo’daki son Fas vatandaşı 56 yaşındaki Abdullatif Nasır’ı, Fas’a iade ettiklerini açıkladı.
Peki Biden bu hapishaneyi kapatabilecek mi?