Deutsche Bank Üst Yöneticisi (CEO) Christian Sewing, Alman ekonomisinin Çin’e bağımlılığını önemli bir risk olarak gördüğünü belirtti. Yüksek enerji fiyatları nedeniyle Almanya’da resesyondan kaçınılamayacağını söyledi. Sewing, Frankfurt’ta düzenlenen Handelsblatt bankacılık konferansında yaptığı konuşmada, Alman ekonomisini yorumlarken Çin’e olan bağımlılık ve yüksek enflasyona ilişkin değerlendirmede bulundu

Deutsche Bank: Çin’e ekonomik bağımlılık önemli bir risk

Deutsche Bank Üst Yöneticisi Christian Sewing, Alman ekonomisinde Çin’e ekonomik bağımlılığını ise önemli bir risk olarak gördüğünü belirtti. Avrupa’nın “belli ülkelere veya bölgelere fazla bağımlı olmanın” ne kadar tehlikeli olduğunu öğrendiğini vurgulayan Sewing, Ukrayna’da devam etmekte olan savaş nedeniyle Avrupa’nın kendisini Rusya’dan ham madde ve enerji ithalatına daha az bağımlı hale getirmesinin yeterli olmadığını söyledi.

Sewing, “Bağımlılıklar söz konusu olduğunda, Çin ile nasıl başa çıkacağımız gibi rahatsız edici bir soruyla da yüzleşmek zorundayız.” dedi. Çin’in artan izolasyonu ve ABD ile yükselen gerilimin ülke için önemli bir risk oluşturduğunu vurgulayan Sewing, Çin’in Alman ekonomisinin temel taşı olduğunu hatırlatarak bu ülke ve Rusya’yı karşılaştırma hatasına düşmemek gerektiğinin altını çizdi.

“Uzun vadede yüksek enflasyona hazırlıklı olmalıyız”

Tedarik zincirlerindeki aksaklıklar, çalışan bulmada yaşanan sıkıntı ile birlikte yüksek enerji fiyatları nedeniyle Almanya’daki ekonomik durumu kritik olarak tanımlayan Sweing, “Alman ekonomisinde bir resesyon artık önlenemeyecek.” dedi. Sewing, yüksek enflasyonun insanların tasarruflarını eriteceğine değinerek, enflasyonun ne kadar uzun süre yüksek kalırsa, sosyal etkisinin o kadar büyük olacağını vurguladı.

Sewing, Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) enflasyona karşı güçlü bir faiz artışını desteklediğini belirterek, “Uzun vadede yüksek enflasyona hazırlıklı olmalıyız.” uyarısında bulundu. Almanya, ihracatının yüzde 8’ini Çin’e yaparken ithalatın yüzde 12’si Çin’den sağlanıyor.

Dax’ta hisseleri işlem gören Alman şirketlerinin satışlarının 10’da 1’inden fazlası Çin’den geliyor. Aynı zamanda, Alman şirketlerinin Çin’e karşı ham madde bağımlılığı da mevcut.

Deutsche Bank: Alman ekonomisinde resesyon artık kaçınılmaz yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Çin ve Tayvan arasında gerilim artıyor. ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Tayvan’a yaptığı ziyaret, Çin ve ABD arasında gerilime sebep oldu. ABD uçağı Taipei Havalimanı’na inerken, Çin askeri karşılık dahil yoğun tehditlerde bulundu. Tayvan’ın en önde gelen üretim kalemlerinden çip alanındaki firmalar, bu ziyaret öncesinde dünyayı uyarmıştı.

Çin ve Tayvan savaşırsa TSMC çalışamaz hale gelir

Pelosi’nin beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetiyle kritik Tayvan temasları, tüm piyasalarda yakından takip edildi. Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) CEO’su Mark Liu, ABD ve Çin arasındaki rekabetin tetiklediği, tedarik zincirlerindeki şoklarla derinleşen “mikroçip krizi” üzerine hafta başında bir değerlendirme yaptı. TSMC Başkanı Mark Liu, bu hafta verdiği röportajda, Tayvan’ın Çin tarafından işgal edilmesi durumunda çip üreticisinin fabrikasının çalışamayacağını söyledi.

Dünyanın en gelişmiş çip üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), aralarında Apple ve Qualcomm’un da bulunduğu Amerikan şirketleri için işlemciler üretiyor. Apple’ın A serisi ve M serisi çiplerini üretiyor ve dünya yarı iletken dökümhane pazarının yüzde 50’sinden fazlasına sahip.

Şirketin çip arzının küresel tedarik zincirlerine bağlı olduğunu belirten Liu, “Kimse TSMC’yi zorla kontrol edemez. Ancak bir askeri güç veya işgal, TSMC’yi çalışamaz hale getirir. TSMC fabrikası çok sofistike bir üretim tesisidir. Avrupa, Japonya, ABD başta olmak üzere dış dünya ile malzemelerden kimyasallara, yedek parçalara, yazılım ve teşhise kadar gerçek zamanlı bağlantıya sahiptir.” açıklamasında bulundu.

Çin ve Tayvan gerilimi çip krizine sebep olabilir yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Dünya ekonomik kriz ile sarsılıyor. Dünyanın en büyük ekonomileri protestolar, ekonomik daralma ve enerji krizi yaşıyor. Rusya-Ukrayna savaşı bir yandan, savaşın getirdiği enerji ve tahıl krizi bir yandan ülkeleri kısıtlarken öte yandan salgının bıraktığı ekonomik etki… Peki nerede, neler oluyor?

Enflasyon ABD gündeminde birinci sırada

Hayat pahalılığı sadece Türkiye’nin gündemiymiş gibi lanse edilse de dünya ekonomik kriz ile boğuşuyor. Dünya genelinde enflasyonda 40 yılın rekoru yaşanıyor. Vatandaşlar hayat pahalılığından şikayet ediyor, şirketler kapanıyor. Dünyanın en büyük ekonomisine sahip ABD’de de gündem resesyon. Buna rağmen uzmanlar resesyon riskini artırma pahasına tasarruf önerisi yapıyor. Evde yemek yiyin, borçlanmayın, kendinize yatırım yapın, bugünleri tecrübe sayın açıklamaları haberlerde duyuruldu. Ayrıca Amerika korkunç para politikası hataları ile hem kendini hem dünyayı zora soktu. 8.9 trilyon para bastığı iddia edildi. Uluslararası bankalar küresel ekonomik büyüme tahminlerini de bu krizde aşağı çekiyor. 2008 küresel finans krizini tahmin ettiği için ‘kriz kahini’ olarak nitelendirilen ünlü ekonomist Nouriel Roubini, ABD ekonomisinin derin bir ekonomik durgunluk ile karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu. Yaşanabilecek krizin öncekilerden çok daha kötü etkiler yaratabileceğini söyleyen ünlü ekonomist, krizin kısa ve yüzeysel olacağı fikrinin tamamen hayal ürünü olduğunu belirtti.

Emlak krizi ile boğuşan Çin

Çin’de ödeme boykotları emlak piyasasına yayıldı. Bazı bankalar mudilerin parasını yatırım aracı olarak kullanacaklarını ve bir süreliğine para çekemeyeceklerini açıkladı. İnsanlar bu nedenle bankalara saldırdı. Bazı tedarikçiler, gayrimenkul geliştiricileri onlara ödeme yapana kadar banka kredilerinde iyileştirme yapmayı reddediyor. Çin, ev satın alanlar için bir ipotek ödemesiz dönemi düşünüyor.

Citi Bank, Çin ev satın alanlara geçici bir ipotek ödeme tatili verirse, 4.6 milyar dolarlık faiz gelirini kaybedeceklerini söylüyor. Financial Times’ın bildirdiğine göre, HSBC Çin’deki yatırım bankacılığı girişiminde bir Komünist Parti komitesi kurdu. Komiteler, birlik olarak ve bazen de parti üyelerini üst yönetime yerleştirmenin bir yolu olarak hizmet ediyor. Yetkililer Çin’in şimdiye kadarki en büyük banka dolandırıcılığının kurbanlarının daha fazlasını ödeyeceklerini söylüyor. Yaklaşık 10.000 zengin sakin bu yıl Çin’den 48 milyar dolar çekmek istediği tahmin ediliyor.

Avrupa enerji krizine çözüm arıyor

Rusya-Ukrayna savaşı ile birlikte Avrupa enerjide kriz yaşıyor. Rusya, Kuzey Akım doğalgaz boru hattı üzerinden Avrupa’ya gönderdiği gaz miktarını düşürdü. Avrupa’da doğalgaz fiyatı rekor kırdı. 223.85 avroya kadar yükseldi. Ülkeler enerji tasarrufu için vatandaşlarını tedbire çağırdı. Almanya duş süresini kısaltmayı tavsiye etti. Duş almadan önce iki kez düşünün, duş süresini 5 dk’ya düşürün, sıcak suyu az tüketin. İngiltere evde ısınmak için zıplamayı, evcil hayvanlarına sarılmayı önerdi. Ayrıca, radyo, televizyon, sosyal medya, afişler aracılığıyla insanlara elektrik ve gaz kullanımını kesmelerini söyleyen mesajlar gönderecek. Fransa, ışıklandırma sistemini gece söndürmeyen mağazalara 1500 avro ceza uygulayacağını açıkladı. Klimalı işyerlerinin kapıları açık tutulamayacak, ihlal edenlere 750 avroya kadar para cezası kesilecek. Sokak lambaları gece karartılacak.

Dünya ekonomisi nereye gidiyor? yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Çin’de emlak şirketleri satışları canlandırmak için ilginç kampanyalar düzenliyor. Ülkede ekonomik koşulların kötüleşmesi nedeniyle düşüşe geçen konut satışlarını yeniden canlandırmaya çalışıyor. Çin’de müteahhitlerin takasa dayalı konut kampanyalarına bir yenisi daha eklendi. Nanjing ve Wuxi şehirlerindeki iki müteahhit, karpuz ve şeftali kampanyası başlattı. Buna göre ev almak isteyen çiftçiler ön peşinatlarını karpuz veya şeftali olarak ödeyebilecek. Yaklaşık 250 bin liraya karşılık gelen karpuz, peşinatın yerine sayılabilecek.

Emlak sektörü krizde

Çin’de konut satışları, yavaşlayan ekonomi ve sektördeki ağır borç yükünün olumsuz etkisi altında. Hükümetin sektöre getirdiği kredi kısıtlamaları şirketlerin işini daha da zorlaştırdı. Bunun üzerine birçok firma çareyi çiftçilere yönelik kampanya yapmakta buldu. Yüksek enflasyon nedeniyle pahalılaşan gıda ürünleriyle takas sistemi başladı. Daha önce de bazı emlak şirketleri buğday, sarımsak gibi gıda ürünleriyle takas kampanyası başlatmıştı. Central China Real Estate’ten bir temsilci konut satışları sonrası peşinat olarak buğday kabul edeceklerini açıkladı. Temsilci ayrıca, kampanyanın kırsal bölgede yaşayan çiftçileri hedeflediğini ve 10 Temmuz’da sona ereceğini belirtti. 30 gün süren sarımsak kampanyasında 30 adet konut satılmıştı. Ülkede konut satışları Mayıs ayında bir önceki yıla göre yüzde 31,5 azaldı.

Gayrimenkul geliştirme şirketi Shiamo Grubu yetkilileri, Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası’na verdiği demeçte Çin’deki konut krizine ilişkin şunları söyledi:

“2021’in ikinci yarısından bu yana Çin’deki emlak sektöründeki makro değişiklikler ve koronavirüsün etkisi, grubun son aylarda sözleşmeli satışlarında gözle görülür bir düşüş yaşamasına sebep oldu.”

Emlak uzmanları, koronavirüs salgını ve Çin’in makroekonomik durumu sebebiyle konut satışlarında yüzde 25’lik bir düşüş bekliyor.

Emlak sektöründe karpuz ve şeftali fırsatı yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

ABD, Çin merkezli telekomünikasyon devi China Unicom‘un faaliyet göstermesini yasakladı. Bu kararı şirket hakkındaki ulusal güvenlik ve casusluk endişeleri gerekçesiyle aldı. Çin merkezli telekomünikasyon devi China Unicom, ulusal güvenlik ve casusluk şüpheleri sebebiyle  ABD’de yasaklanan en son Çinli telekom şirketi oldu. ABD Federal İletişim Komisyonu (FCC), şirketin Amerika biriminin ülkede faaliyet gösterme yetkisini oybirliği ile iptal etti. Üstelik bu karar uyarınca firmanın 60 gün içinde ülkede telekom hizmeti vermeyi bırakması gerekiyor.

“Haklı bir gerekçe bulunmuyor”

Karara tepki gösteren China Unicom, Washington’ın kararına ilişkin “haklı bir gerekçe” bulunmadığını savundu. Ancak Çin merkezli firmanın, 60 gün içinde ülkede telekomünikasyon hizmetleri vermeyi bırakması gerekiyor. China Unicom şirketi ise konu ile ilgili açıklama yaptı. “ABD birimimiz, geçen 20 yılda müşterilerinin güvenilir bir ortağı olarak iyi bir sicile sahiptir. Şirket durum ile ilgili gelişmeleri yakından takip edecek.” ifadelerini kullandı.

Çinli teknoloji firmaları son yıllarda ABD tarafından hedef alınıyor

Çinli teknoloji firmaları, son yıllarda ABD yetkilileri tarafından ulusal güvenlik endişeleri nedeni ile hedef alınıyor. ABD Başkanı Joe Biden, şirketlerin yeni telekomünikasyon ekipmanı lisansları almasını engelleyen yasayı imzalamıştı. Bu karar, Huawei, ZTE ve diğer üç Çinli şirketin ABD’de kullanılamayacağı anlamına geliyor. 2019’da, Donald Trump Çin devletine ait telekom şirketi China Mobile’ın ABD lisansını iptal etmişti. Ekim 2021’de “China Telecom” şirketinin ABD lisansını iptal eden Biden yönetimi ise Kasım 2021’de, ulusal güvenlik ve dış politika endişelerini öne sürerek sınırlı ticaret listesine birçok Çinli şirketi eklemişti. Ayrıca bazı firmaların Çin ordusunun kuantum hesaplama programını geliştirmeye yardım ettiğini ileri sürmüştü.

ABD ile Çin arasındaki teknoloji gerilimi devam ediyor yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Kelime olarak “değiş-tokuş” ve “takas” anlamlarına gelen SWAP anlaşması, finansal bir terim ve döviz takası işlemleri için kullanılıyor. Finans piyasalarında iki tarafında belirli bir zaman diliminde varlıklarına ve yükümlülüklerine bağlı olarak farklı faiz ödemelerini yahut farklı dövizleri karşılıklı olarak değiştirdikleri işlemlere swap denir. Üç tür swap işlemi yapılır. Bunlar; para swapı, faiz swapı ve çapraz döviz swapı.

Swap anlaşması ile ne amaçlanıyor?

Karşılıklı anlaşma yapılacak bir ülke ile belirli bir süreliğine, mutabık kalınacak bir kontrat dahilinde Türk Lirası verilerek karşılığında o ülkenin yerel para biriminin alınması söz konusu oluyor. Türkiye, yaptığı swap ile elindeki TL’leri vererek karşılığında ise o ülkenin yerel para birimini alıyor. Anlaştığı ülkeden aldığı para birimini ABD dolarına çevirerek bunu kısa vadeli dış borç ödemelerinde ya da rezerv politikasını güçlendirmekte kullanıyor.

Türkiye kimlerle SWAP anlaşması imzaladı?

Son olarak, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Merkez Bankası (BAEMB) arasında swap anlaşması imzalandı. Swap anlaşmasının nominal büyüklüğü karşılıklı olarak 18 milyar dirhem ve 64 milyar Türk lirası. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamaya göre, iki ülke arasında karşılıklı ticaretin geliştirilmesi yoluyla finansal iş birliğinin daha da güçlendirilmesi amacını taşıyan anlaşma üç yıl süreyle geçerli olacak ve karşılıklı mutabakatla uzatılabilecek.

İmzalanan 5 milyar dolarlık ikili para takası (swap) anlaşması ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) toplam swap anlaşmalarının büyüklüğü 28 milyar dolara ulaştı.

TCMB bu anlaşmadan önce 12 Ağustos 2021’de Kore Merkez Bankası ile swap anlaşması imzalamıştı. Anlaşmayla, iki merkez bankası arasında azami 17,5 milyar lirası veya 2,3 trilyon Kore wonu (2 milyar dolar) değerinde yerel para birimi takasına imkan sağlandı. Söz konusu tutar henüz hesaplara geçmedi.

Geçen yıl ayrıca, Çin Halk Cumhuriyeti Merkez Bankası ile swap anlaşması büyüklüğü de genişletilerek toplam 46 milyar lira ve 35 milyar Çin yuanına (6 milyar dolar) çıkarıldı.

TCMB, ilk swap anlaşmasını ise 17 Ağustos 2018’de Katar Merkez Bankası ile imzalamıştı. Söz konusu anlaşmanın büyüklüğü 26 Kasım 2019 ve 20 Mayıs 2020’de olmak üzere iki kez tadil edilerek 15 milyar dolar karşılığı Türk lirası ve Katar riyaline yükseltildi.

Güney Kore, Rusya, İngiltere ve Malezya gibi ülkelerle swap görüşmeleri mevcut. Azerbaycan ile anlaşmanın oldukça yakın olduğuna dair açıklamalar geliyor.

SWAP anlaşması ülkeye ne katkı sağlıyor? yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

Çin mobil telefonlarda kullanılmak üzere dijital Yuan cüzdan uygulaması çıkarttı. Çin Merkez Bankası dijital para birimini geliştirmek için adımlarını hızlandırdı. Son olarak mobil telefon uygulamalarında dijital yuan cüzdan uygulaması başladı. “e-CNY” adlı uygulama, bugün itibariyle Apple ve Android mağazalarının Çin versiyonlarında yerini aldı.

Dijital yuan çalışmaları devam ediyor

Uygulamada yer alan açıklamada Yuan cüzdan uygulamasının araştırma geliştirme aşamasında olduğu ve sadece e-CNY hizmetlerini destekleyen kurumlar ve bazı bankalar tarafından kullanılabileceği belirtildi. Çin Merkez Bankası Başkanı Yi Gang Kasım ayındaki açıklamasında dijital Yuan’ı varolan ödeme sistemleriyle birlikte çalışması da dahil geliştirme aşamasında olduklarını duyurmuştu.

Çin Halk Bankası, halihazırda merkezi dijital para birimini çıkarma sürecini hızlandırmak istiyordu. Hareket, Çin’in finansal kurumlarına ve yuanın uluslararası çözümüne yönelik potansiyel ABD tehditlerine karşı koyabilmek için gerçekleşiyor. Dijital Yuan pilot testi şu anda Çin’in dört şehrinde gerçekleştiriliyor.

Pekin merkezli Blockchain habercisi Cao Yin, Global Times’a ABD’nin Çinli finans şirketlerini ve kurumlarını varlık listesine koymadığını söyledi. Bununla birlikte, ABD halen Çin kurumlarına yönelik geniş çaplı tehditler oluşturabiliyor ve yuanın uluslararası yerleşimdeki duruşunu etkileyebiliyor.

Bu bağlamda, Çin’in merkezî dijital para birimi, olası bir ABD ambargosundan ötürü daha erken piyasaya çıkabilir. Çin Halk Bankası müdürü, dijital para biriminin dahili pilot testlerinin Guangdong eyaletindeki Shenzhen ve Xiongan dahil olmak üzere dört şehirde gerçekleştirildiğini açıklamıştı.

Dijital yuan cüzdan mobil uygulamalar ile telefonlarda yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

İngilizce bir kelime olan Evergrande’nin “Her Daim Büyük” gibi bir anlamı var. Ancak son gelişmeler Evergrande’nin hiç de öyle olmadığını ortaya koyuyor. Son dönemde Çin’deki dev gayrimenkul şirketi Evergrande ekonomi manşetlerinde ilk sıralarda yer alıyor. Çin‘in hızlı büyüme ivmesinin gayrimenkul sektörü tarafındaki önemli bir oyuncusu olan Evergrande finansman akışı kesilmeye başlayınca zora günler geçirmeye başladı. Çin’in 2’nci en büyük gayrimenkul şirketi olan Evergrande 300 milyar dolarlık borcu ile aynı zamanda ülkenin en borçlu şirketi.

Evergrande krizi ile 2008 subprime krizi benzer mi?

Şu anda şirket borç krizinin ortasında yer alırken, inşası devam eden konut ve ticari birim sayısı da 1,4 milyon civarında. Piyasalarda bu durum akıllara diğer bir krizi getirdi. ABD’nin 2008’de Lehman Brothers bankasının batmasıyla içine girdiği finansal krizle paralellikler kurulmaya başlandı. Ancak durumun sanıldığı kadar benzer olmadığını söylemek doğru olur. Çünkü Lehman son derece kaldıraçlı bir şekilde çalışan çok büyük bir finans şirketiydi. Evergrande ise piyasada işlem gören büyük miktarda tahvilleri olsa da, nihayetinde bir gayrimenkul şirketi ve finansal piyasalarda çok büyük bir ağırlığı yok. Ayrıca çıkardığı enstrümanlar üzerinden türev işlemler yapılmadığı için kaldıraç etkisiyle finans piyasalarını göründüğünden daha fazla etkileme riski de yok. Bir diğer nokta da bu şirketin bir tür devlet kapitalizmi ile yönetilen bir Çin şirketi olması. Günün sonunda Çin hükümetinin bu şirketin batmasına ve/veya diğer piyasaları sarsacak boyutta bir darboğaz içine girmesine izin vermeyeceği aşikar.

Evergrande krizi küresel bir krize dönüşebilir

Çoğu finansal analist, Çin’in Evergrande’nin tamamen çökmesine ve başka bir borç krizi riskini göze almasına izin veremeyeceğini savunuyor. Ama bu sefer siyaset ekonomiyle doğrudan çatışıyor. Evergrande Çin’deki borçlarını ödedi, yabancılara 128 milyon dolar borcu duruyor. 300 milyar dolar borcu var. 200 milyar  alacak uzun vadeli, henüz bitmemiş evler. Kısa vadeli borçlar ise demir, çimento ve benzeri ürünler için. Evleri ucuza satarsa piyasa çöker ve rakipler de peşinden sürüklenir. Şimdilik Evergrande meselesi bir likidite krizi gibi görünse de iflasa dönüşebilir. Zira emlâk fiyatları çökerse firmanın varlıkları yüzde 80 emlâk olduğu için kısa vadeli borcu ödeyecek bir şey kalmaz. Ancak Çin hükümeti firmayı kurtarmazsa Evergrande’nin iflası bir domino etkisi başlatabilir. Daha şimdiden rakip Çinli emlâk şirketlerinin de hisseleri düşmeye başladı. Çinli müteahhit firmalar ucuzlayan ev fiyatları yüzünden borç ödeyemez duruma gelirse bunları fonlayan Çin bankaları da uçuruma yuvarlanır. Çin ekonomisine gebe yatırım fonları ve Tether gibi stableCoin tarzı aktifler de çökebilir. Bunun etkisiyle de birçok Çinli evsiz kalabilir.

Evergrande iflası domino etkisi doğurur mu? yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

China Daily gazetesindeki Türkiye Cumhuriyeti Pekin Büyükelçisi Abdulkadir Emin Önen tarafından yazılan haberde Türkiye ve Çin iş birliğinden övgüyle bahsedildi. Bu yıl, Türkiye Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 50’nci yıl dönümü. Önen, salgınının yol açtığı beklenmedik aksiliklere rağmen, iki ülke arasındaki stratejik iş birliği ilişkilerinin güçlendiğini görmekten memnun olduklarını belirtti. Gazetedeki haberde, “Dost, kara günde belli olur.’’ atasözünde belirtildiği gibi bin yıllık Türk-Çin dostluğu, Türkiye’nin Çin’e 2020 yılının başlarında Wuhan’da yeni koronavirüsle savaşırken yardım elini uzatan ve acil ihtiyaç duyulan tıbbi malzemeler gönderen ilk ülkelerden oluşuyla da değerini ispat ettiği vurgulandı. Bu özel dayanışmanın son ispatı da aşı iş birliğinde görüldü. Türkiye’nin Sinovac’ın Covid-19 aşısını tedarik etmesi, iki ülke halkının toplu bağışıklığa kavuşması yönündeki çabaların kritik bir parçası oldu. Dahası, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan salgın karşısında küresel sağlık işbirliğini siyasallaştırma çabaları esnasında hem halkı aşı olma konusunda cesaretlendirmek hem de bir güven mesajı vermek üzere Çin aşısını yaptıran ilk dünya liderlerinden oldu.

İki ülke arasındaki ortaklık üst düzey diyaloglarla ilerliyor

China Daily haberinde ayrıca, üst düzey diyalogların ikili ortaklığı ilerletmeden ayrı düşünülemeyeceğine de değinildi. Bu yüzden, Çin Devlet Konseyi Üyesi ve Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin mart ayı sonlarında Türkiye’ye yaptığı ve her iki tarafın ilişkilerin her merhalesini gözden geçirme imkânı bulduğu ziyaretini memnuniyetle karşılandığı belirtildi. Bu, son beş yılda bir Çin Dışişleri Bakanı’nın Türkiye’ye yaptığı ilk ziyaretti ve bundan sonra iki ülkenin dışişleri bakanları arasındaki diyaloğun sıklaşmasını samimiyetle temenni ediyoruz açıklamasında bulunuldu. Benzer şekilde, Çin’den Türkiye’ye devlet başkanı düzeyinde son 20 yılda bir ziyaret yapılmadığı ve bunun en erken tarihte gerçekleşmesini, Devlet Başkanı Xi Jinping’i ağırlamayı umdukları da vurgulandı. Türkiye ile Çin’in en üst düzeyde düzenli ve yakın temas halinde olmasını iktiza eden çok sayıda bölgesel ve küresel gelişme mevcut. Önen’in açıklamasında, ülkelerin, gelişmekte olan ülkeler için daha adil koşullar taahhüt eden kural temelli, çok taraflı bir küresel ticaret sisteminin korunması konusunda benzer yaklaşımlara sahip olduğu ve Türkiye’nin Çin ile bu konudaki diyaloğu güçlendirmeye hazır olduğu belirtildi.

China Daily gazetesinde yer alan haberde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Temmuz 2019’da yaptığı Pekin ziyaretinde şahsıyla Devlet Başkanı Xi arasında varılan üst düzey mutabakat, Türkiye’nin Çin karşısında verdiği ticaret açığını düşürecek daha dengeli ve çifte kazanca dayalı ekonomik ilişkiler oluşturmada kolaylık sağlayacağı, Çinli yatırımcıları Türkiye’ye yatırım yapmaya teşvik etme hususlarındaki ortak kararlılığın bir göstergesi olduğu vurgulandı.

Türkiye ile Çin, 2020 yılında pozitif büyüme kaydeden G20 ülkeleri oldu. Bu olgu, Türkiye’nin kuruluşunun 100. yıl dönümü olan 2023 itibarıyla 1 trilyon dolar büyüklüğünde bir ekonomi olma hedefi ve Çin’in ekonomisini dünyaya daha fazla açma hedefi ile birlikte düşünüldüğünde Çin’e farklı alanlardaki ihracatı artırma ve Türkiye’de daha fazla Çinli şirketi ağırlamaya yardımcı olacak.

Kültür ve turizm desteği

Kültür ve turizm iş birliği de henüz açığa çıkarılmamış büyük potansiyel bulunan bir başka saha. Pekin’de Yunus Emre Enstitüsü mayıs ayında açılacak. Önen, “merkezin iki halk arasındaki karşılıklı anlayışı daha yüksek bir seviyeye taşıyacağına inanıyoruz” açıklamasında bulundu.

Bunun ötesinde, Türkiye’yi ziyaret eden Çinli turist sayısının artmaya devam etmesi ve 2019’da 565 bine ulaşarak rekor kırması salgın öncesinde turizm iş birliğinin güçlendiğine dair olumlu sinyaller verdi. Salgın kısıtlamalarının gevşetilmesi sonrası tüm direkt uçuşların yeniden başlaması, sivil havacılık portföyüne yeni destinasyonlar eklenmesi hedefleniyor.

Türkiye, orta vadede yıllık 1 milyon Çinli misafir ağırlama hedefini gerçekleştirmek için güvenli seyahat uygulamalarını hayata geçirerek, Çin dostu havalimanları, müzeler ve turistik mekânlar yaratarak uluslararası seyahati canlandırma yönünde de çalışmalarını sürdürüyor.

China Daily: Ortaklığa fırsat sunan Orta Koridor projesi

Türkiye-Çin ortaklığına dair birçok fırsat sunan bir başka alan da Türkiye’nin Orta Koridor projesi ile Çin’in Kuşak ve Yol inisiyatifinin uyumlaştırılması. Her iki ülke de geniş Avrasya bölgesinin ekonomik ve lojistik entegrasyonunu amaçlayan iddialı bağlanırlık projeleri ortaya koyma hususunda benzer bakış açılarına sahip.

Orta Koridor’un yanı sıra, Türkiye’nin 2019 yılında başlattığı “Yeniden Asya” girişimi de Asya’nın hızlı ekonomik ve sosyal dönüşümün merkezi olarak yükselişinin sunduğu fırsatları olumlu değerlendirmeye dayanıyor. Bu bağlamda Çin de Asya’da çok taraflı iş birliğinin yoğunlaştırılmasında kıymetli bir dost ve hayati bir ortak olarak görülüyor.

Türkiye’nin insani ve girişimci dış politikasının ana ilkesinin uluslararası toplumun her üyesiyle dostane ilişkiler sürdürmek olduğunun altı çizildi. Bu, aynı zamanda dünyadaki en ivedi sorunlar karşısında Çin ile yakın şekilde çalışma taahhüdünün de temelini teşkil ediyor. Önen, “Salgının yol açtığı tüm zorluklara rağmen, diplomatik ilişkilerin yarım asrı geride bıraktığı yıl dönümünü kutlamaya hazırız ve Türkiye-Çin stratejik iş birliğini derinleştirmede kararlıyız.” diyerek Çin-Türkiye iş birliğinin artacağı mesajını verdi.

China Daily: Kıymetli dost, hayati ortak yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.

"Türkiye ancak Afrika ülkeleriyle dost olur" diyenlere anlatıyoruz:

?? Dünyanın en güçlü ekonomileri Afrika'da güç mücadelesi veriyor. pic.twitter.com/retsIpVdlW

— Yekvücut (@yekvucutcom) January 27, 2021

Afrika’da güç mücadelesi yazısı ilk önce Yekvucut üzerinde ortaya çıktı.