Fransa Cumhurbaşkanı Macron’dan Ruanda itirafı
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Ruanda’yı ziyaret etti. Geçtiğimiz aylarda Fransa’nın Ruanda Soykırımı’ndaki rolü Fransız uzmanlar tarafından raporlanmıştı. Bu nedenle Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesinin soykırıma destek olmakla suçlandığı Ruanda’yı “yeni bir sayfa açmak” için ziyaret etmek istedi. The NewTimes gazetesi, Cumhurbaşkanı Macron‘un Ruanda’ya yaptığı ziyaret ile ilgili paylaşımda bulundu. The NewTimes’ın haberine göre, Macron, bugün Ruanda’nın başkentine gitti. Macron’u Kigali Uluslararası Havalimanı’nda Ruanda Dışişleri ve İş Birliği Bakanı Vincent Biruta karşıladı. Fransa Cumhurbaşkanı Macron, ziyareti öncesinde iki ülke ilişkilerinde “yeni bir sayfa açmak” için Ruanda’ya gittiğini söyledi. Macron’un Kigali Soykırımı Anıtı’nı da ziyaret etmesinin planlandığı da belirtildi. Macron’un ayrıca 2015’ten bu yana Kigali’de büyükelçisi bulunmayan Fransa’nın yeni Kigali büyükelçisini de duyurması bekleniyor.
“Fransa Ruanda Soykırımı’ndan sorumlu”
Mart 2021’de, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a Ruanda soykırımı ile ilgili bir raporu sunulmuştu. Raporda, Fransa’nın soykırımda büyük bir sorumluluğu olduğu fakat suç ortağı olduğunu gösteren bir olgu bulunmadığı belirtilmişti. Öte yandan Ruanda Soykırımı yapıldığı dönemde Cumhurbaşkanı François Mitterrand’ın katliamda önemli rol oynadığı vurgulanmıştı. Raporda, “Fransa, soykırım hazırlığı konusunda kör davrandı” denilmişti. Ayrıca, Fransa’nın soykırımı yapan hükümete silah temin ettiği ve Fransız askerlerinin Ruanda ordusuna eğitim verdiği de söylenmişti. Bunun arkasında ise ülkenin etnikçi yaklaşımının olduğu vurgulanmıştı.
Soykırım nasıl başladı?
Ruanda’da 1994 yılında Hutular, dönemin Devlet Başkanı Juvenal Habyarimana’nın uçağının düşmesinden Tutsileri sorumlu tuttu. Ardından da Tutsilere karşı soykırım başlattı. Hutuların Tutsilere yönelik başlattığı soykırım tam 100 gün sürdü ve katliamda 800 binden fazla Tutsi hayatını kaybetti. Fransa da soykırım yapan Hutu hükümetine uzun süre destek verdi. Bu nedenle de Fransa, uluslararası kamuoyunda ve ülke içinde eleştiriliyor. Fransa, 23 Haziran 1994 tarihinde ülkenin güneybatısında sığınmacılar için güvenli bölge oluşturmak amacıyla Turkuaz Operasyonu’nu başlatmıştı. Fransa, Hutuların yaptığı soykırıma engel olmak yerine soykırımcılara silah ve mühimmat desteği sağladığı için herkes tarafından kınanmıştı. Öte yandan Fransa’nın 1994’te Ruanda soykırımını yapan Hutu hükümetine, Fransız ordusunun kontrolü altında olan bölgeden kaçması için emir verdiği “diplomatik telgraf” ortaya çıkmıştı. Mitterrand, Le Figaro gazetesine 1998’de verdiği mülakatta, “O ülkelerde bir soykırım yaşanması o kadar da önemli bir şey değil” diye konuşmuştu.
