Avrupa Birliği’nde mülteci tartışmaları bitmiyor. Eylül 2015’te İtalya ve Yunanistan’daki mültecileri üye ülkelere dağıtmayı kararlaştıran AB bu hedefine bile ulaşamadı. Birlik kararlarını tanımayan ülkelere karşı sürekli ek süreler veren AB Komisyonu en sonunda cılız da olsa sesini yükselti ve soruşturma başlattı. Macaristan kararı şantaj olarak değerlendirdi. Polonya ve Çekya’da geri adım atmayacaklarını bildirdi.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, mültecilerin Birlik içinde dağılımı konusunda üzerlerine düşen yükümlülükleri yerine getirmedikleri gerekçesiyle Macaristan, Polonya ve Çekya hakkında “ihlal prosedürü” başlatmaya karar verdi. AB Komisyonu’nun içişlerinden sorumlu üyesi Dimitris Avramopulos, bu prosedürün sonunda Lüksemburg’daki Avrupa Adalet Divanı’nda dava açılabileceğini ve ülkelerin para cezasına çarptırılabileceğini kaydetti.
Avrupa Konseyi, Eylül 2015’te aldığı iki kararla, İtalya ve Yunanistan’da kalmış 160 bin mültecinin iki yıl zarfında diğer AB ülkeleri arasında paylaşılmasına dönük bir planı kabul etmiş ancak geçen süreye rağmen sadece 20 bin 869 kişi başka ülkelere yerleştirilebilmişti.
Kararın hukuki bağlayıcılığı var
2015’te alınan kararın hukuki bağlayıcılığı olduğunu hatırlatan AB Komisyonu üyesi Avramopulos, Macaristan, Polonya ve Çekya’nın bir yıldan uzun bir süredir bu yönde hiçbir adım atmadığını söyledi.
Birliğin sınırlarındaki ülkeleri yalnız bırakamayacaklarını ve yalnız bırakmak da istemediklerini vurgulayan Avramopulos, haklarında “ihlal prosedürü” başlatılan üç ülkenin çizgilerini tekrar gözden geçireceklerini umduğunu söyledi ve İtalya ve Yunanistan’ın mültecileri kabul etme konusunda bir seçimleri olmadığını hatırlattı.
Macaristan ve Slovakya bu yükümlülüğe karşı Avrupa Adalet Divanı’nda dava açmıştı. Avramopulos, sonbaharda verilmesi beklenen kararda Brüksel’e hak verileceğinden emin olduğunu söyledi.
“Şantaj ve Avrupa’ya yakışmayan bir tavır”
AB Komisyonu’nun başlattığı “ihlal prosedürü”ne en sert tepki Budapeşte’den geldi. Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, bu adımı bir “şantaj ve Avrupa’ya yakışmayan bir tavır” olarak gördüklerini bildirdi ve Macar hükümetinin buna “boyun eğmeyeceğini” söyledi. Szijjarto AB Komisyonu’nun, üye ülkelerin kendi sınırları içinde kiminle yaşamak isteyip istemediğine karar verme hakkını elinden alamayacağını kaydetti.
Çekya, AB Komisyonu’nun resmi açıklamasından önce tavrını bir kez daha vurguladı. Başbakan Bohuslav Sobotka, dün yaptığı açıklamada AB kararı doğrultusunda ülkesinin gelecekte yeni mülteci kabul etmeyeceğini belirtti.
Polonya ise, AB Komisyonu’nun tavrını eleştirdi. “Komisyon’un kararı, bizi mülteci politikalarında gerekli siyasi uzlaşmaya varmaktan uzaklaştırabilir” diyen Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Konrad Szymanski, öngörülen önlemlerin AB içindeki bölünmeyi derinleştirebileceğini iddia etti. Polonya’da iktidardaki Hukuk ve Adalet Partisi, mültecilerin paylaştırılmasına muhalefetini güvenlik çekincesiyle gerekçelendiriyor.
